Ai thích các mức thuế "gây chiến" mới của ông Trump?

Những người mà thích các mức thuế mà tổng thống Donald Trump vừa mới đề xuất dành cho thép và nhôm nhìn chung không phải là những người vẫn thường xuyên ủng hộ các động thái của ông ấy.

Chẳng hạn, Hiệp hội công nhân thép và Liên hiệp lao động và đại hội các tổ chức công nghiệp Mỹ (AFL-CIO) là hai trong số những tổ chức ủng hộ mạnh mẽ nhất đề xuất đó. Cả hai hiệp hội này đã phản đối ông Trump trong suốt cuộc bầu cử tổng thống, và cả hai tổ chức này đã chống lại hầu hết những nỗ lực, như cải cách thuế, của bộ máy quản lý của ông Trump.

"Các nhà lãnh đạo chính trị của chúng ta đã nói về vấn đề này quá lâu, nhưng phần lớn đã dành việc thực thi các luật thương mại của chúng ta cho bộ phận tư nhân tự xử lý. Đây không phải là những gì mà các người Mỹ chăm chỉ muốn nhận được từ chính phủ của mình", thông báo của hiệp hội thép cho biết.

Chủ tịch của AFL-CIO, ông Richard Trumka cũng có những cảm nghĩ tương tự: "Chúng tôi hoan hô những nỗ lực sửa chữa vấn đề này của chính phủ".

Dĩ nhiên, nhiều doanh nghiệp đang được hưởng lợi từ các mức thuế dành cho thép và nhôm cũng đang ủng hộ đề xuất của ông Trump. Hai nhóm thương mại – Viện sắt thép Mỹ và Hiệp hội nhôm - đều có những phát biểu ủng hộ kế hoạch đánh thuế các sản phẩm nhập khẩu đến từ Trung Quốc. Tuy nhiên, Hiệp hội nhôm đã tranh luận rằng các mức thuế đó chỉ nên nhắm riêng vào Trung Quốc, chứ không nên nhắm cả vào Canada và Tây Âu như trong đề xuất của ông Trump có nêu.

Dẫu vậy, nhiều nhóm doanh nghiệp và các chuyên gia kinh tế khác đã chỉ trích các mức thuế trên, khi cho rằng chúng sẽ làm tăng chi phí cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng Mỹ, cũng như có thể gây ra sự trả đũa từ những đối tác thương mại khác.

Trong khi đó, có những nhà kinh tế học thuộc phe tự do lại lên tiếng bảo vệ các mức thuế mà ông Trump đề xuất. "Tôi thật sự không thích phần lớn những điều mà chính quyền ông Trump đã làm, nhưng tôi ủng hộ các mức thuế đó dù điều đó chắc chắn là rất ‘không bình thường’ đối với tôi", Josh Bivens, giám đốc nghiên cứu của nhóm cố vấn từ Viện chính sách kinh tế Mỹ, viết trên tờ New York Times vào hôm thứ Hai vừa qua, khi ủng hộ các mức thuế mới.

Bivens tranh luận rằng những nhà máy nhôm và thép được nhà nước hỗ trợ ở Trung Quốc đang tạo ra sự cạnh tranh không công bằng đối với ngành công nghiệp của Mỹ, đồng thời việc áp các mức thuế mới là bước đi cần thiết đầu tiên để tạo ra một sân chơi công bằng.

"Đây không phải là một cách sửa chữa vấn đề mang tính dài hạn, nhưng là cách để khởi đầu cho giải pháp đó", ông phát biểu. Ngay cả một số chính trị gia thuộc đảng Dân chủ, trong đó có Thượng nghị sĩ Sherrod Brown đến từ bang Ohio, cũng đã khen ngợi các hành động của ông Trump.

"Hành động đáng hoan nghênh này là quá trễ đối với các nhà máy thép đã bị đóng cửa trên khắp Ohio và các công nhân trong ngành thép, những người mà hiện đang phải sống trong nỗi sợ rằng họ sẽ là các nạn nhân tiếp theo của sự bất công đến từ Trung Quốc. Nếu hôm nay chúng ta không đứng dậy bảo vệ cho các việc làm trong ngành thép, thì Trung Quốc sẽ ‘hủy diệt’ luôn cả những công việc khác trong chuỗi cung cấp vào ngày mai", ông cảnh báo.

Trong chiến dịch tranh cử tổng thống hồi năm 2016 của mình, Thượng nghị sĩ Bernie Sanders đã cam kết áp các mức thuế mới lên Trung Quốc "cho tới khi họ ngưng ‘dội bom’ thép vào nước Mỹ", nhưng lần này văn phòng của ông đã từ chối bình luận về đề xuất thuế mới của ông Trump.