Áp thuế tiêu thụ đặc biệt để giảm tình trạng béo phì? ​

26/07/2018 14:38
Béo phì do nhiều nguyên nhân gây ra và đường không phải là nguyên nhân duy nhất.

Nhiều kết quả nghiên cứu khoa học đã chứng minh lối sống lười vận động, chế độ ăn uống chưa hợp lý, thiếu chất xơ,.. là những tác nhân đáng quan ngại.

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt để giảm tình trạng béo phì? ​ - Ảnh 1.

Lười vận động là một trong những nguyên nhân chính gây béo

Nước giải khát có đường gây ra béo phì?

Các nghiên cứu trên thế giới cũng chỉ ra rằng, việc thay đổi một chất nào đó trong thực phẩm chưa thể giải quyết được vấn đề sức khỏe và bệnh tật. Vậy nên, nhiều ý kiến trái chiều được đưa ra trước lập luận của Bộ Tài Chính đề xuất đưa ra dự thảo chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) 10% lên nước giải khát có đường.

Cơ quan soạn thảo cho rằng, nâng thuế gián thu đối với lĩnh vực nước giải khát có đường sẽ hạn chế người tiêu dùng sử dụng sản phẩm này, theo đó công cụ thuế sẽ đạt được ba mục đích: Bảo vệ sức khỏe người dân vì lượng đường tiêu thụ dễ gây thừa cân béo phì, mắc bệnh tiểu đường, phù hợp với thông lệ quốc tế và bổ sung nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam là nước có tỷ lệ người thừa cân , béo phì thấp nhất trong khu vực Đông Nam Á với tỷ lệ người thừa cân chiếm khoảng 10,2% dân số. Trong khi tỷ lệ thừa cân, béo phì trung bình của thế giới năm 2016 là 39%.

Ông Herbert Corchran, Giám đốc Liên minh Thuận lợi hóa Thương mại Việt Nam cho rằng, việc áp dụng thuế TTĐB đối với nước ngọt là một thực tế không thông dụng và không được khuyến khích, bởi việc áp dụng thuế chưa chứng minh rằng sẽ bảo vệ sức khoẻ của người dân.

Thực tế, việc nạp năng lượng từ nhiều nguồn sản xuất khác nhau, một chế độ sinh hoạt ít lành mạnh mới là nguyên nhân chính dẫn tới các bệnh về béo phì, tiểu đường chứ không chỉ do đồ uống ngọt.

Liệu có giảm được tình trạng béo phì khi áp thuế TTĐB?

Áp thuế tiêu thụ đặc biệt để giảm tình trạng béo phì? ​ - Ảnh 2.

Hội thảo công bố nghiên cứu của CIEM

Trung bình một người Việt Nam chỉ tiêu thụ khoảng 10,2 kg đường và chất tạo ngọt (số liệu thống kê trong năm 2013), kém xa tỉ lệ trung bình của thế giới (24kg) và mức trung bình ở nhiều nước khác. Đường và chất tạo ngọt chỉ cung cấp khoảng 4% tổng số năng lượng trong chế độ ăn hàng ngày của một người Việt và chỉ bằng phân nửa tỉ lệ trung bình của thế giới (8%). Thành phần chính trong khẩu phần ăn của người Việt vẫn là ngũ cốc (57%), chủ yếu là gạo (52%).

Số liệu cho thấy người Việt tiêu thụ ít nước ngọt hơn nhiều so với người dân ở các quốc gia khác chứ chưa nói tới việc “lạm dụng” nước ngọt.

Điều quan trọng hơn cả, để giảm tình trạng thừa cân, béo phì người dân cần hiểu rõ về việc tiêu thụ đường như thế nào là hợp lý chứ không phải áp thuế TTĐB sẽ làm giảm tình trạng này.

Và một vấn đề lợi bất cập hại được đưa ra khi việc áp thuế có thể gây phương hại tới nền kinh tế. Theo nhóm nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), nếu áp dụng thuế TTĐB đối với nước ngọt ở mức thuế 10% và mức thuế VAT được giữ nguyên, GDP sẽ giảm khoảng 0,115%, thu nhập từ sản xuất của cả nền kinh tế sẽ giảm 0,14%, thặng dư sản xuất giảm 0,077%, và lao động giảm 0,06-0,08%.

Không những vậy, dự luật thuế có thể gây tác động đến hàng chục ngàn lao động trong chuỗi giá trị của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến 9.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa và 1 triệu hộ kinh doanh sản phẩm. Đó là chưa kể đến việc đánh thuế nước giải khát có đường dự kiến sẽ tác động tiêu cực tới sinh kế của 337.000 hộ gia đình trồng mía.

Ngoài ra, theo ý kiến của các chuyên gia đầu ngành, điều đáng lo ngại nhất khi áp thuế TTĐB là khiến quy mô sản xuất giảm, giá sản phẩm trong nước cao sẽ dẫn đến tình trạng buôn lậu, sản xuất hàng giả, hàng nhái, ảnh hưởng trực tiếp tới người tiêu dùng cũng như nông dân trồng mía.

PGS.TS Nguyễn Văn Việt – Chủ tịch Hiệp hội Bia- Rượu- Nước giải khát Việt Nam nêu quan điểm, cơ quan nhà nước có thể xây dựng những chính sách có tính thân thiện thị trường hơn, phi thuế quan nhằm thay đổi thói quen, hành vi tiêu dùng vốn đã được triển khai hiệu quả ở nước khác như: Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục cho học sinh về nếp sống và những lựa chọn lành mạnh cho sức khỏe; đánh thuế theo lượng đường hoặc dựa trên một mức tuyệt đối nhất định; thuyết phục các công ty sản xuất tự cam kết và xây dựng kế hoạch giảm mức đường trong sản phẩm; công bố chuẩn dinh dưỡng; dán nhãn sản phẩm để thông tin tốt hơn cho người tiêu dùng…

Các chuyên gia khác thì cho rằng, nếu trường hợp Chính phủ vẫn quyết định thông qua dự luật thuế này thì cần giãn thời gian thi hành, có thể dời ra từ 3-5 năm để doanh nghiệp có đủ thời gian chuẩn bị và điều chỉnh.

Tin mới

Sạc miễn phí giúp VinFast EC Van hút khách Việt nhưng chuyên gia đặt vài câu hỏi lớn về những điều này
58 phút trước
Theo nhà báo Đinh Văn Nam, VinFast EC Van thể hiện tầm nhìn dài hơi của hãng xe Việt, đón đầu xu thế hướng đến phải thải xanh ở các khu đô thị lớn. Trong đó, chính sách sạc pin miễn phí sẽ giúp thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng.
Kết quả kiểm tra chất cấm trong sầu riêng Lâm Đồng
55 phút trước
Ngày 24/5, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tỉnh Lâm Đồng cho biết, kết quả kiểm tra hàng trăm mẫu sầu riêng trên địa bàn không phát hiện trường hợp nào nhiễm chất vàng O - hóa chất từng bị cảnh báo sử dụng trái phép để tạo màu vàng bắt mắt cho trái cây.
Các mẹo tiết kiệm điện khi dùng điều hòa trong mùa hè
34 phút trước
Các mẹo dùng điều hòa dưới đây sẽ giúp bạn đạt hiệu quả làm mát cao trong mùa hè mà không khiến hóa đơn tiền điện tăng vọt.
Coteccons và Viettel Solutions hợp tác chiến lược thúc đẩy an toàn bảo mật thông tin
15 phút trước
Coteccons và Viettel Solutions ký kết hợp tác chiến lược toàn diện với nhiều nội dung quan trọng trong việc khai thác, tối ưu hệ sinh thái sản phẩm, dịch vụ của hai bên. Trong đó, bảo mật & an toàn thông tin – là yếu tố cốt lõi trong hợp tác.
Trung Quốc 'quay lưng' dừng nhập khẩu nhiều mặt hàng then chốt của Mỹ: Thương chiến hạ nhiệt nhưng nông dân Mỹ vẫn 'đứng ngồi không yên'
46 phút trước
Nhiều mặt hàng nông sản của Mỹ vẫn chưa lấy lại được chỗ đứng tại Trung Quốc dù cả 2 nước đã đạt được thỏa thuận ngừng thuế quan.

Tin cùng chuyên mục

Nền tảng bảo mật toàn diện của CMC Telecom gây ấn tượng tại Vietnam Security Summit 2025
44 phút trước
Tại Vietnam Security Summit 2025, CMC Telecom đã gây ấn tượng mạnh với bài tham luận chủ đề “Security First - Unlock the Cloud’s Full Potential”, chia sẻ chiến lược xây dựng hệ thống bảo mật toàn diện cho doanh nghiệp trong quá trình dịch chuyển lên hạ tầng điện toán đám mây, chuyển đổi số, chuyển đổi AI.
Hãng xây nhà máy ở Bình Dương vừa ra mắt khách Việt 2 xe tay ga: Giá dưới 30 triệu, ăn xăng 1,9L/100km
19 giờ trước
Cả hai mẫu xe tay ga này đều trang bị khóa thông minh điều khiển từ xa.
Đại lý báo Isuzu mu-X 2025 ra mắt Việt Nam tháng sau, cạnh tranh Everest bằng thiết kế mới long lanh, động cơ có thể gây tranh cãi
21 giờ trước
Isuzu mu-X mới sắp ra mắt Việt Nam sẽ là bản nâng cấp facelift với thay đổi chính ở ngoại hình. Bản cũ đang được nhiều đại lý xả hàng tồn với giá giảm hàng trăm triệu đồng.
Bất động sản Hải Dương bứt phá sau sáp nhập: Cơ hội vàng từ hạ tầng liên vùng
1 ngày trước
Chủ trương hợp nhất hành chính giữa Hải Dương và Hải Phòng để hình thành một đô thị trực thuộc Trung ương không chỉ là bước ngoặt lớn về mô hình quản lý mà còn mở ra dư địa phát triển lớn cho thị trường bất động sản khu vực.