Bất chấp căng thẳng, Trung Quốc vẫn cam kết thực hiện thỏa thuận thương mại với Mỹ

Phát biểu trước Quốc hội Trung Quốc trong cuộc họp thường niên vừa khai mạc ngày 22/5, Thủ tướng Lý Khắc Cường nhấn mạnh: "Chúng tôi sẽ hợp tác với Mỹ để thực hiện giai đoạn 1 của Thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung Quốc. Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại với các nước khác để mang lại lợi ích chung".

Trong 2 năm qua, Chính quyền Trump đã áp đặt lệnh trừng phạt lên 360 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Bắc Kinh trả đũa bằng cách tăng thuế với một nửa hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ. Tuy nhiên, hai bên đã ký thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 vào ngày 15/1 và rút lại một phần thuế quan nhằm vào hàng hóa nhập khẩu của nhau. Tuy nhiên, thỏa thuận này đang nằm dưới sự đe dọa khi căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang trên nhiều mặt trận.

Trong trọng tâm của thỏa thuận tháng 1, Trung Quốc cam kết sẽ mua nhiều hơn hàng hóa và dịch vụ của Mỹ. Tuy nhiên, trước cả khi virus corona tàn phá Trung Quốc và lan ra khắp thế giới, nhiều nhà phân tích đã đặt câu hỏi rằng những mục tiêu đó có thực tế hay không.

Sự việc có lẽ còn tồi tệ hơn khi đại dịch Covid-19 hoành hành, khiến nhu cầu của Trung Quốc và năng lực sản xuất, vận chuyển của Mỹ sụt giảm nghiêm trọng. Dầu và nhiều loại hàng hóa khác trượt giá càng khiến cho lời cam kết của Bắc Kinh trở nên "ngoài tầm với".

Hồi đầu tháng, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc cùng Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin đã cam kết về việc tạo điều kiện thuận lợi để hiện thực thỏa thuận thương mại và hợp tác cả về kinh tế lẫn sức khỏe cộng đồng.

Tuy nhiên, Tổng thống Trump sau đó nói rằng ông đang có "một quãng thời gian rất khó khăn với Trung Quốc". Cuối tuần trước, Mỹ nói rằng họ sẽ tiết kiệm được 500 tỷ USD nếu cắt đứt quan hệ với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.

Cũng trong sự kiện ngày 22/5, Trung Quốc đã có lần hiếm hoi từ bỏ việc đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế. Tình trạng hỗn loạn do virus gây ra được coi là lý do của quyết định hiếm thấy này. Nó cũng là sự thừa nhận những rạn nứt sâu sắc mà Covid-19 để lại cho Trung Quốc.

Một năm trước đó, Trung Quốc có mức tăng trưởng GDP chỉ là 6,1%, thấp nhất trong lịch sử 29 năm. Dù vẫn thỏa mãn mục tiêu tăng trưởng nằm trong khoảng từ 6-6,5% nhưng con số này khiến nhiều người tỏ ra lo ngại về tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới trong bối cảnh chiến tranh thương mại với Mỹ tiếp tục khoét sâu các vấn đề của nền kinh tế Trung Quốc.