Bill Gates chi 150 triệu USD để hạ giá vắc-xin COVID-19 cho các nước nghèo: Chỉ còn 3 đô một liều rẻ gấp 10 lần so với nước giàu

Trong đại dịch COVID-19, mỗi câu nói của Bills Gates bây giờ đều được săn đón - không chỉ vì vị tỷ phú đã dự đoán trước được một đại dịch toàn cầu sẽ diễn ra, mà còn vì ông đang đổ hàng trăm triệu USD của mình vào nỗ lực dập tắt nó.

Mới đây nhất trong một phát biểu, Gates cho biết ông và quỹ từ thiện Gates Foundation sẽ chi 150 triệu USD để hỗ trợ những người nghèo nhất thế giới có thể mua được vắc-xin COVID-19.

Đây là một trong những cam kết tài chính lớn nhất của vị tỷ phú giàu thứ hai thế giới kể từ khi đại dịch COVID-19 bắt đầu.

Nói đi đôi với làm, Gates Foundation đã chuyển tiền cho Serum Institute, hãng vắc-xin lớn nhất thế giới để sản xuất 100 triệu liều vắc-xin COVID-19 với giá chỉ 3 USD. Trong so sánh với một loại vắc-xin COVID-19 khác của Moderna có giá 37 USD/liều , sự hỗ trợ của Gates sẽ giúp những người nghèo có thể mua vắc-xin COVID-19 với chỉ bằng 1/10, thậm chí còn rẻ hơn thế.

Đại dịch không thể chấm dứt chỉ ở các nước giàu

Suốt hai thập kỷ qua, tỷ phú Bill Gates luôn trở thành mục tiêu của những người "anti-vac" tham gia vào các phong trào chống vắc-xin. Nói vậy để biết ông là một trong những nhà lãnh đạo hàng đầu thúc đẩy việc phổ cập vắc-xin trên quy mô toàn thế giới.

Gates Foundation đã chi tới 4 tỷ USD trong một sáng kiến gọi là Gavi, nhằm phát triển một mạng lưới vắc-xin toàn cầu. Trong 20 năm, Gavi đã thực hiện tiêm chủng được cho 750 triệu trẻ em và cứu sống 13 triệu trong số đó.

Ngay từ đầu đại dịch COVID-19, tỷ phú Bill Gates cũng đã nói chuyện nhiều về vắc-xin, ông thậm chí muốn vận động hàng tỷ USD để xây dựng 7 nhà máy cho các ứng viên vắc-xin tiềm năng nhất.

Song song với việc thúc đẩy quá trình sản xuất vắc-xin diễn ra nhanh hơn, Gates cũng có một nỗi lo lắng khác: "Khi vắc-xin được sản xuất ra, liệu nó có đến được tay của những người nghèo hay không? Liệu cái giá của vắc-xin COVID-19 sẽ là một rào cản khiến những người nghèo không thể tiếp cận được nó?".

"Chúng tôi đang cố gắng đảm bảo đại dịch có thể chấm dứt không chỉ ở các nước giàu", Gates nói trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg, nhấn mạnh rằng ông đang tập trung vào các loại vắc-xin có giá cả phải chăng nhắm đến việc phân phối chúng ở các nước đang phát triển.

Đó là hướng đi mà các hãng dược phẩm như AstraZeneca và Novavax đang theo đuổi. Rõ ràng, vắc-xin giá rẻ là một bài toán mà chúng ta cần phải giải nếu muốn chấm dứt đại dịch COVID-19 trên toàn thế giới.

Thông qua chương trình Gavi do Gates sáng lập, hơn 750 triệu trẻ em ở các nước nghèo trên thế giới đã được tiêm chủng nhiều oại vắc-xin thiết yếu.

Những gì Gates đang làm về cơ bản là đổ tài khoản ngân hàng của ông vào một nỗ lực thiết lập "giá trần" cho các loại vắc-xin AstraZeneca và Novavax đang phát triển. Nó được thực hiện thông qua Serum Institute, hãng vắc-xin Ấn Độ đang nhắm đến thị trường quốc nội với hơn 1,3 tỷ dân và 91 quốc gia thu nhập trung bình và dưới trung bình khác.

Gates Foundation hiện đã cam kết hỗ trợ tổng cộng 500 triệu USD cho thế giới ứng phó với đại dịch. Phần lớn số tiền này được sử dụng vào nỗ lực nghiên cứu và sản xuất vắc-xin. 150 triệu USD mới được công bố là một khoản vay không lãi suất và có thể không hoàn lại.

100 triệu liều vắc-xin COVID-19 có giá 3 đô la

Hiện nay, trên thế giới cũng đang có khoảng gần 200 loại vắc-xin COVID-19 được nghiên cứu phát triển, 28 trong số đó đã tiến tới thử nghiệm lâm sàng. Ít nhất 5 vắc-xin đã đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối cùng trước khi xin cấp phép thương mại hóa.

Mặc dù các nhà sản xuất vắc-xin đều đã cam kết giữ tỷ suất lợi nhuận ở mức thấp trong đại dịch, một số ứng cử viên vắc-xin hàng đầu chẳng hạn như của Moderna và Pfizer vẫn được định giá khá cao, vì chúng được sản xuất dựa trên các công nghệ hiện đại có chi phí sản xuất lớn.

Chẳng hạn như vắc-xin dựa trên RNA của Moderna được hãng dược phẩm này dự tính bán ra với giá 37 USD/liều. Vắc-xin của Pfizer cũng có giá 19,5 USD/liều.

Các loại vắc-xin này nhiều khả năng sẽ chỉ giúp các nước giàu chống dịch, Gates nói trong một cuộc phỏng vấn với WIRED. Bởi chúng không phải một giải pháp chi phí thấp, các loại vắc-xin này không thể tiếp cận được toàn bộ dân số thế giới.

Nhà máy sản xuất vắc-xin của Serum Institute.

Để giải quyết vấn đề, Gates đã chọn Serum Institute để giúp hãng vắc-xin Ấn Độ này giải bài toán của mình. Mục tiêu là thúc đẩy hoạt động nghiên cứu của Serum Institute sao cho họ có thể sản xuất được một loại vắc-xin mạnh nhất với giá rẻ nhất, chỉ khoảng 3 USD.

Gates hiện cũng đang làm việc với các nhà nghiên cứu vắc xin khác - như Johnson & Johnson để đảm bảo họ theo đuổi hướng phát triển vắc-xin giá rẻ dành cho các nước đang phát triển và người nghèo có thu nhập thấp.

Trong mạng lưới vắc-xin toàn cầu Gavi của mình, Gates Foundation cũng đã cam kết chi 100 triệu USD giúp các nước nghèo mua vắc-xin COVID-19. Vào tháng 6, tỷ phú người Mỹ cũng đã hứa sẽ chi thêm 1,6 tỷ USD cho Gavi trong vòng 5 năm tới để theo đuổi sứ mệnh của mình.