Bức tranh nợ vay của doanh nghiệp niêm yết nửa đầu năm

Theo thống kê của NDH, tính đến cuối quý II/2018, các doanh nghiệp niêm yết tại HNX và HOSE (đã loại trừ ngân hàng) có tổng vay nợ khoảng 616 ngàn tỷ đồng, tăng 7% so với thời điểm đầu năm và chiếm 25,2% trong cơ cấu tổng tài sản. Trong đó, vay và nợ tài chính ngắn hạn là 334,3 ngàn tỷ đồng và vay nợ dài hạn 281 ngàn tỷ đồng.

Riêng top 10 doanh nghiệp vay nợ nhiều nhất chiếm 38% tổng nợ vay toàn thị trường.

Những đơn vị có nợ vay lớn nhất sàn gồm Vingroup (VIC) vay nợ 55.134 tỷ đồng, Tập đoàn Masan (MSN) vay 34.733 tỷ đồng, Vinhomes (VHM) vay 29.164 tỷ đồng, Hoàng Anh Gia Lai (HAG) vay 23.161 tỷ đồng và Novaland vay 22.202 tỷ đồng.

Tập đoàn Masan, Tập đoàn Hoa Sen và Thành Thành Công – Biên Hòa là những đơn vị có nợ vay chiếm trên 50% tổng tài sản.

Trên cả hai sàn, khoảng 70 doanh nghiệp sử dụng tỷ lệ nợ vay/tổng tài sản lớn hơn 50%. Nổi bật nhất là Than Hà Lầm - Vinacomin (HLC) sử dụng đòn bẩy tài chính ở tỷ lệ 75%, trong 4.026,6 tỷ đồng tài sản thì 3.000 tỷ được tài trợ bằng nợ vay. Nhựa Tân Phú (TPP) cũng có tỷ lệ nợ tương tự 74%.

Ngược lại, thị trường cũng ghi nhận khoảng 120 doanh nghiệp không sử dụng nợ vay. Một vài doanh nghiệp có tổng tài sản lớn mà không vay nợ như Xây dựng Coteccons (CTD), Đầu tư Dịch vụ Hoàng Huy (HHS), Phân phối khí thấp áp Dầu khí Việt Nam (PGD).

Đặc biệt, Coteccons quy mô tài sản lên đến 15.325 tỷ đồng mà không cần sử dụng vay nợ ngân hàng để tài trợ. Đơn vị có nguồn thặng dư vốn cổ phần và quỹ đầu tư phát triển lớn, đồng thời tận dụng được nguồn tiền từ người bán trả tiền trước hay người mua trả tiền trước.

Tương tự, Dịch vụ Kỹ thuật Điện lực Dầu khí (PPS) mặc dù không vay nợ nhưng có đến 2.828 tỷ đồng nợ phải trả (chiếm 94% tổng nguồn vốn) chủ yếu là chiếm dụng vốn người bán ngắn hạn 2.698 tỷ đồng.

Bên cạnh các doanh nghiệp nói không với nợ vay thì cũng có loạt doanh nghiệp tăng mạnh nợ vay. Như Bánh kẹo Hải Hà (HHC) từ chỗ nợ vay chỉ 252 triệu đồng tại thời điểm đầu năm 2018 đã tăng đột biến lên 253,3 tỷ đồng cuối quý II. Tăng nợ vay đi kèm với việc HHC xuất hiện khoản đầu tư tài chính ngắn hạn 152 tỷ đồng (mua trái phiếu Công ty TNHH Hakuba và đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn) và tăng mạnh khoản phải thu từ 49 tỷ lên 134 tỷ đồng.

Sau khi đã giảm mạnh nợ vay từ 3.241 tỷ đồng gồm 2.807 tỷ vay dài hạn và 434 tỷ vay ngắn hạn hồi đầu năm về 47 tỷ đồng vào cuối năm 2017, Bất động sản Phát Đạt (PDR) bất ngờ tăng mạnh nợ vay từ 47 tỷ đồng lên 888 tỷ đồng (chủ yếu là nợ vay ngắn hạn).

Theo thuyết minh BCTC hợp nhất soát xét, đây là khoản vay được thế chấp bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai của các dự án The EverRich 2 và The EverRich 3 của nhóm công ty; quyền sử dụng đất tại khối Tân Mỹ, thành phố Hội An và quyền phát triển dự án khu Resort và Spa Marriott Hội An thuộc CTCP Khu Du lịch và Khách sạn Phát Đạt – Quảng Ngãi. Mục đích vay nhằm tài trợ cho việc đền bù, giải tỏa, nộp tiền sử dụng đất và chi trả tiền bồi thường cho bên thứ ba trong việc hoàn thiện pháp lý các dự án The EverRich 2 và The EverRich 3.