Các ngân hàng trung ương vội vã rút tiền kích thích do lạm phát tăng vọt bất chấp xung đột ở Ukraine

Việc Nga ngày 24 tháng 2 triển khai "chiến dịch đặc biệt" ở Ukraine đã "ném một quả bóng" vào đường cong lãi suất của các ngân hàng trung ương - vốn có ý định quay trở bình thường hóa chính sách sau đại dịch nhưng hiện đang chứng kiến ​​giá dầu tăng lên mức cao nhất trong 14 năm làm giảm triển vọng tăng trưởng.

Nhưng việc Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) vẫn giữ nguyên kế hoạch trước đây của mình đã gây ngạc nhiên cho thị trường, và cho thấy các ngân hàng trung ương có kế hoạch thúc đẩy kế hoạch tăng lãi suất, mặc dù diễn biến ở Ukraine khiến tất cả đều phải hết sức thận trọng.

Bảng cân đối tài sản của các NHTW đang thu hẹp lại.

Bài viết dưới đây cho thấy thái độ của các nhà hoạch định chính sách đối với việc thoát khỏi chính sách kích thích đã áp dụng trong giai đoạn đại dịch (xếp thứ tự theo mức độ ‘diều hâu’).

1) Nauy

Na Uy đã bắt đầu nâng lãi suất vào tháng 9/2021 và tăng lãi suất cơ bản một lần nữa vào tháng 12/2021, lên 0,5%.

NHTW Na Uy (Nordea) dự kiến ​​sẽ tăng lãi suất một lần nữa vào ngày 24 tháng 3. Nordea dự kiến ​​sẽ có bốn lần tăng lãi suất trong năm nay.

Các NHTW bắt đầu tăng lãi suất.

2) New Zealand

Ngân hàng Dự trữ New Zealand tháng trước đã tăng lãi suất cơ bản thêm 25 điểm cơ bản lên 1% và dự báo sẽ tiếp tục tăng thêm nữa trong chu kỳ thắt chặt tiền tệ. Ngân hàng này cho rằng cần phải hành động mạnh mẽ hơn để kiểm soát lạm phát và còn quá sớm để đánh giá tác động, nếu có, của cuộc khủng hoảng ở Ukraine đối với chính sách - một lời nhắc nhở rằng NHTW nước này là một trong những quốc gia ‘hiếu chiến nhất’ về chính sách trong số các nước phát triển.

Các thị trường dự đoán NHTW New Zealand sẽ tăng lãi suất 0,5% trong tháng 4 và kỳ vọng lãi suất sẽ đạt 2,75% vào cuối năm.

NHTW New Zealand tiếp tục tăng lãi suất.

3) Vương quốc Anh

NHTW Anh sẽ họp vào tuần tới và được cho là sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm phần trăm (bps) lên 0,75%, sau khi đã bắt đầu chu kỳ thắt chặt với các đợt tăng vào tháng 12/2021 và tháng 2/2022.

Lạm phát, trầm trọng hơn do giá dầu tăng, thông thường sẽ khuyến khích các nhà đầu tư đặt cược vào chính sách chặt chẽ hơn nữa khi các nhà hoạch định chính sách cố gắng thể hiện rằng họ kiểm soát được cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt.

Nhưng BoE phải cân nhắc mức tăng đột biến của giá hàng hóa so với khả năng ảnh hưởng đến nền kinh tế từ cuộc chiến ở Ukraine - các thị trường không còn mong đợi mức tăng lãi suất 0,5% vào thứ Năm tới. Tuy nhiên, họ vẫn thấy lãi suất của BoE sẽ tăng lên 2% vào cuối năm.

Lạm phát ở Anh.

4) Mỹ

Một đợt tăng lãi suất tích cực thêm nửa điểm của Mỹ vào tháng 3 là điều khó xảy ra, do sự không chắc chắn xuất phát từ cuộc xung đột ở Ukraine.

Tuy nhiên, Giám đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed), ông Jerome Powell đã cam kết sẽ bắt đầu tăng lãi suất "cẩn thận". Nói cách khác, khả năng cao sẽ là 25 bps tại cuộc họp ngày 16 tháng 3.

Ông Powell gọi vụ xung đột Nga – Ukraine là "một sự thay đổi cuộc chơi" với những hậu quả khó lường, nhưng nhấn mạnh Fed sẵn sàng hành động mạnh mẽ hơn nếu lạm phát không hạ nhiệt nhanh chóng như mong đợi.

Giá dầu và dự báo về lạm phát.

5) Canada

Vào ngày 2 tháng 3, Ngân hàng Canada (BoC) đã tăng lãi suất cơ bản thêm ¼ điểm lên 0,5%, lần tăng lãi suất đầu tiên kể từ tháng 10 năm 2018.

Sự không chắc chắn trên toàn cầu khó có thể lay chuyển ngân hàng này khỏi cuộc chiến kiềm chế lạm phát đang ở mức cao nhất trong 30 năm. Giám đốc BoC, Tiff Macklem, cho biết vẫn còn "khoảng trống đáng kể" để tăng lãi suất trong năm nay và không loại trừ mức tăng 50 bps.

Tỷ lệ lãi suất của Canada.

6) Australia

Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA) tuần trước đã giữ lãi suất ở mức thấp kỷ lục 0,1%, với lý do cuộc khủng hoảng Ukraine là một nguồn bất ổn mới.

Sau khi kết thúc kế hoạch mua trái phiếu vào tháng trước, RBA đã đẩy lùi kỳ vọng tăng lãi suất sớm. Lập trường ôn hòa của ngân hàng này càng được củng cố bởi cuộc chiến tranh, mặc dù nền kinh tế đang phát triển nhanh hơn dự đoán.

7) Khu vực đồng euro

ECB có kế hoạch kết thúc mua tài sản trong quý 3 năm nay, đẩy nhanh việc thoát khỏi kích thích kinh tế bất thường, vì dự đoán lạm phát trung bình 5,1% vào năm 2022, cao hơn gấp đôi mục tiêu của họ.

Xung đột ở Nga được cho là sẽ có "tác động đáng kể" đến hoạt động kinh tế và ECB lưu ý rằng bất kỳ điều chỉnh lãi suất nào sẽ diễn ra "một thời gian" sau khi kết thúc mua tài sản. Động thái đó sẽ được thực hiện "dần dần", ECB cho biết.

Thị trường nhận định lãi suất của ECB vào cuối năm nay sẽ là 40 bps, tương đương 4 lần tăng lãi suất – mỗi lần 10 bps.

Xung đột ở Ukraine là ‘cơn gió ngược’ đối với Châu Âu.

8) Thụy Điển

Thụy Điển đã đưa ra quyết định sẽ chỉ tăng lãi suất vào cuối năm 2024, nhưng biên bản cuộc họp tháng 2 của Ngân hàng Trung ương Thụy Điển (Riksbank) cho thấy một số nhà hoạch định chính sách không đồng tình với quan điểm này. Phó Thống đốc Riksbank, Anna Breman, nằm trong số những người muốn tăng lãi suất trong thời gian tới.

Lạm phát cơ bản tháng 1 của Thụy Điển ở mức 2,5% đã làm suy yếu lập luận rằng năng lượng là động lực chính của giá cả. Ngân hàng có thể đồng ý để thu hẹp bảng cân đối kế toán trong năm nay vào tháng 4, và thị trường cho rằng việc tăng lãi suất sẽ bắt đầu trước năm 2024.

9) Nhật Bản

Trong khi giá hàng hóa tăng đột biến có thể đẩy lạm phát hướng tới mục tiêu 2% của NHTW Nhật Bản (BOJ) trong những tháng tới, Thống đốc Haruhiko Kuroda đã loại trừ việc thắt chặt chính sách tiền tệ để đối phó với bất kỳ sự gia tăng lạm phát nào do chi phí nhiên liệu tăng cao.

Lập trường ôn hòa của BOJ đã khiến ngân hàng này trở nên ‘nổi bật" khi nhiều NHTW của các nền kinh tế đồng cấp đang tăng dần lãi suất.

Bảng cân đối tài sản và lạm phát lõi của Nhật Bản.

10) Thụy Sỹ

Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ (SNB) vẫn ở cuối bảng do thái độ ôn hòa, cho rằng lập trường của mình là phù hợp ngay cả khi lạm phát chạm mức 2,2% vào tháng 2 -cao nhất kể từ năm 2008.

Dòng chảy tài sản tìm kiếm những nơi trú ẩn sự an toàn giữa cuộc xung đột ở Ukraine gây ra đã đẩy đồng franc Thụy Sĩ lên mức cao nhất so với đồng euro kể từ tháng 1 năm 2015, khi SNB loại bỏ quy định neo tỷ giá.

Trong khi sức mạnh của đồng franc giúp kiềm chế lạm phát, tốc độ di chuyển của đồng tiền này lại đang gây ra sự bất an và SNB vào thứ Hai (7/3) đã thực hiện một động thái can thiệp bằng lời nói hiếm hoi về đồng franc của mình.

Diễn biến tỷ giá giữa franc và euro.

Tham khảo: Refinitiv