Chìm trong biển lửa, nền kinh tế 28 năm không suy thoái của Australia đứng trước nhiều rủi ro

Goldman Sachs nhận thấy những ảnh hưởng trực tiếp lên hoạt động đầu tư tư nhân và sản xuất nông nghiệp, khi hoạt động du lịch trì trệ vào những tháng tới. Tình trạng này phần nào sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới nỗ lực tăng chi tiêu tài khoá để thúc đẩy GDP của chính phủ.

Andrew Boak, kinh tế gia trưởng của Goldman Sachs tại Australia, nhận định: "Quy mô chưa từng thấy của những vụ cháy rừng hiện tại có thể tạo ra những 'cơn gió ngược' đối với sản xuất nông nghiệp hoặc xuất khẩu du lịch quốc tế, trong khi khói bụi từ cháy rừng lan sang những khu vực đông dân có thể ảnh hưởng đến sức chi tiêu của nhóm người không bị ảnh hưởng trực tiếp."

Hơn 120 đám cháy vẫn chưa có dấu hiệu kết thúc ở bang New South Wales và mùa hè vẫn kéo dài thêm vài tuần nữa ở bán cầu nam, số lượng người thiệt mạng hiện tại là ít nhất 25 người và những thiệt hại như Boak dự đoán là hoàn toàn có thể xảy ra. Theo dự báo, nhiệt độ sẽ tiếp tục đạt mức nguy hiểm ở một số khu vực thuộc miền đông nam Australia trong 2 ngày tới. Hiện tại, nhóm dân ở Nam Úc đã được sơ tán đến nơi an toàn.

New South Wales là bang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ cuộc khủng hoảng cháy rừng ở Australia.

Theo lời Bộ trưởng Cơ quan các dịch vụ khẩn cấp bang Victoria - Lisa Neville, kể từ ngày 2/1, các khu vực của bang này vẫn ở trong tình trạng được cảnh báo về thảm hoạ đến hết ngày 11/1 và thời tiết khô, nóng, gió lớn, những hiện tượng cực đoan có thể sẽ xảy ra.

Những hình ảnh những chú gấu koala bị thương cố gắng chạy trốn khỏi đám cháy, những thành phố lớn ngập chìm trong khói bụi và khách du lịch đổ dồn đến những bãi biển có lẽ là "bức tường phòng thủ" cuối cùng đối với danh tiếng của Australia. Điều này có thể khiến GDP giảm khoảng 0,2% đến 0,4% trong thời gian tới.

Giới đầu tư hiện đang ước tính khoảng 50% khả năng NHTW Australia sẽ hạ lãi suất 25 điểm phần trăm vào cuộc họp ngày 4/2 và lợi suất trái phiếu chính phủ cũng giảm xuống mức thấp nhất trong hơn 3 tuần vào ngày 8/1, sau đó hồi phục ở ngày 9/1. Đồng AUD cũng sụt giảm trong 5 ngày giao dịch đầu tiên của năm mới, trở thành đồng tiền tệ của quốc gia phát triển có diễn biến yếu nhất trong giai đoạn này. Tuy nhiên, đồng AUD đã tăng trở lại và giao dịch quanh mức 1 AUD đổi 1,45 USD vào sáng nay.

Trong bối cảnh thị trường có chuyển biến xấu khi chứng kiến căng thẳng địa chính trị gia tăng giữa Mỹ và Iran, diễn biến tiêu cực của đồng AUD đối với các đồng tiền tệ khác cũng cho thấy tâm lý người tiêu dùng Australia cũng đi xuống do tình trạng cháy rừng liên miên.

Ngân hàng Commonwealth Bank of Australia (CBA), nhà cho vay lớn nhất nước này, cho biết sự gián đoạn trong hoạt động kinh doanh sẽ khiến các nền kinh tế khu vực và lĩnh vực du lịch ảnh hưởng nặng nề. CBA nhận địch chỉ số PMI của Australia đã cho thấy một số tác động từ cháy rừng và những chỉ báo hàng đầu như tìm kiếm chỗ nghỉ (accomodation search) đã sụt giảm. Ngân hàng này cũng ước tính hoạt động du lịch chiếm 3,1% GDP và 5,2% tỷ lệ việc làm của Australia. 

Ngoài ra, chính phủ tuyên bố sẽ hỗ trợ cho lính cứu hoả tình nguyện, triển khai sự hỗ trợ từ lực lượng quân đội, trong đó bao gồm việc gọi người đưa đón, và một quỹ hồi phục từ cháy rừng 2 tỷ AUD. Hiện tại, New South Wales, là tiểu bang bị ảnh hưởng nặng nề nhất của cuộc khủng hoảng cháy rừng, đã cam kết cung cấp 1 tỷ AUD để sửa chữa cơ sở hạ tầng. Chi tiêu của chính phủ dự kiến sẽ giúp bù đắp phần nào cho các hoạt động tư nhân.

Shane Oliver, kinh tế gia trưởng tại AMP Capital Investors, nhận định ảnh hưởng đối với nền kinh tế xảy ra vào đúng thời điểm tăng trưởng đang yếu đi. Ông cho hay: "Điều này có thể tạo rủi ro đối với tăng trưởng của quý I/2020, kéo xuống mức 0 hoặc thậm chí thấp hơn." Ông cũng nói thêm rằng dù nguy cơ suy thoái tăng lên, thì nỗ lực tránh rơi vào suy thoái trong 28 năm qua của Australia dường như sẽ không kết thúc ở thời điểm này. 

Tham khảo Bloomberg