Chuyện tương lai THACO – HAGL: Cần thêm tiền để tiếp tục, khó khăn chết người đã qua, đang hướng đến doanh thu 1 tỷ USD vào năm 2021

Tròn một năm Ô tô Trường Hải (THACO) chính thức rót vốn đầu tư và tái cơ cấu nợ tại Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) của bầu Đức. Trong đó, đối với Công ty nông nghiệp HAGL Agrico (HNG), thông qua hợp đồng mua bán trái phiếu chuyển đổi HNG chưa phân phối hết cho các cổ đông hiện hữu (để cấn trừ khoảng nợ trên) và thông qua nghiệp vụ mua cổ phiếu, THACO và nhóm cổ đông của THACO sở hữu 35% HNG.

Song song, Đại Quang Minh đầu tư để sở hữu 51% và sẽ tiếp tục nâng lên 65% HAGL Myamar. Đồng thời, THACO cũng chịu trách nhiệm chính đối với dự án này, đẩy nhanh việc xây dựng giai đoạn 2 đang bị chậm trễ để sớm hoàn thành dự án theo cam kết với Chính phủ Myanmar.

THACO còn hỗ trợ HAGL về tài chính để tái cơ cấu nợ và thu xếp vốn đầu tư thực hiện chiến lược phát triển bền vững với tổng số tiền dự kiến lên đến hơn 22.000 tỷ đồng - gần 1 tỷ USD.

Chủ tịch THACO: 1 tỷ USD không còn đủ để tiếp tục!

Phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm ngày 9/9/2019, người trong cuộc tái khẳng định rằng cú bắt tay giữa HAGL và THACO là một thương vụ hợp tác lớn nhất và nhận nhiều hoài nghi nhất từ trước đến nay trên sàn chứng khoán Việt Nam đối với 2 doanh nghiệp trong nước.

Thậm chí, "hiện nay số tiền đầu tư vào HAGL cũng như công ty nông nghiệp không còn là 1 tỷ USD nữa, vì không đủ để tiếp tục", ông Nguyễn Bá Dương – Chủ tịch THACO khẳng định.

Định hướng phát triển thời gian tới, bao gồm:

(1) Về Quản trị: Tiếp tục chương trình tái cấu trúc theo hướng công ty đại chúng có quy mô lớn trong sản xuất nông nghiệp: Bao gồm Tập đoàn, các các công ty con hạch toán độc lập, các xí nghiệp hạch toán phụ thuộc theo chũng loại cây ăn trái và địa bàn, từng bước hoàn thiện cấu trúc, sơ đồ tổ chức, các chính sách, quy định và giám sát sự tuân thủ. Áp dụng các phần mềm quản lý doanh tiến đến nền tảng công nghệ quản trị cho toàn chuỗi giá trị sản xuất.

(2) Về Sản xuất: Dồn mọi nguồn lực để tập trung đẩy mạnh mở rộng diện tích trồng cây ăn trái của HNG, tăng từ 18.675 ha lên 30.000 ha. Tiến hành sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn và chuyên biệt theo nhóm cây trồng tại Đông Dương, đặt trọng tâm vào việc ứng dụng công nghệ mới nhất để hoàn thiện kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản trái cây, cải thiện tích cực năng suất và tăng tỷ lệ trái cây loại 1 với mức cao nhất.

(3) Về doanh thu bán hàng: Năm 2019, HNG sẽ xuất khẩu khoảng 300.000 tấn trái cây, đạt doanh thu khoảng 200 triệu USD; Năm 2020 dự kiến sản lượng xuất khẩu trái cây trên 400.000 tấn, đạt doanh thu khoảng 500 triệu USD và hướng đến 1 tỷ USD doanh thu vào năm 2021.

(4) Về kinh doanh khác: Tập trung thi công, hoàn thiện dự án và sẽ khánh thành sân bay Nọng Khang nhân ngày quốc khánh Lào (2/12/2019). Cùng với các dự án trước đã đầu tư thì Chính phủ Lào nợ HNG khoảng 2.000 tỷ đồng….

(5) Về tài chính: Với việc tái cấu trúc về tài chính trong năm qua, cùng với sự tích cực đã đang và sẽ chuyển đổi toàn bộ diện tích cây cọ dầu và một phần cây cao su sang cây ăn trái, nhất là doanh thu cây ăn trái tăng trưởng nhanh, ổn định trong thời gian tới thì đến giữa năm 2020 HNG cân đối được thu chi trong đó có trả nợ tới hạn của ngân hàng và từng bước trả nợ dần cho Thaco mà Thaco cho vay và nhận nợ thay.

Khó khăn chết người đã qua

Nhớ lại, thời điểm quyết định đầu tư vào HAGL, doanh nghiệp theo ông Dương thực sự vướng phải một "cục u" quá lớn, giả sử một ông không biết gì chỉ rành về tài chính cũng không sao làm được hoặc ai đó đưa tiền nhưng không làm cùng thì một mình bầu Đức cũng không làm xuể.

Dự án Myanmar thì vấn đề là tiền đâu là xây dựng giai đoạn 2, trong bối cảnh chịu sức ép bị thu hồi nếu không đúng tiến độ; với ngân hàng bầu Đức được ví von "mất quyền công dân" vì lúc này nhà băng chỉ canh công ty có tiền là thu; thực tế hàng ngàn tỷ dự kiến làm nông nghiệp cũng bị phong tỏa ngay bởi các khoản nợ đến hạn.

"Cái nghiệt ngã của nông nghiệp là cần bỏ phân ngay bởi nếu không làm cái cây sẽ chết ngay vào hôm sau. Chưa kể, lực lượng lao động nếu không trả lương đúng hạn cũng sẽ nghỉ ngay, vì bản chất họ đi làm thuê chứ không phải công nhân đi làm nhà máy".

Kết quả, dư luận dấy lên nghi vấn Liệu THACO lỡ cứu HAGL thì có chết chìm theo luôn không?. Sau 1 năm, người đứng đầu THACO không phủ nhận thời điểm mới rót vốn chịu rất nhiều rủi ro, tuy nhiện hiện rủi ro chết người đã qua; và trả lời THACO có chết chìm hay không thì phải cân đối nhiều yếu tố.

Trong đó, những rủi ro nguy hiểm phải kể đến như (i) khả năng cứu nửa vời, (ii) suốt 1 năm không có sự chuyển biến, không có hướng ra sẽ bị ngân hàng "chặt luôn 2 thằng", vì THAO cũng phải vay, (iii) cuối cùng là khả năng trồng mới, khả năng tổ chức sản xuất… đã qua rồi.

Và rủi ro thời gian tới, theo ông Dương không còn là rủi ro chết người, mà là thách thức bản thân lãnh đạo phải làm đàng hoàng, lo cho nhân viên chỗ ăn chỗ ở, đào tạo thành công nhân trong nông nghiệp thực thụ.

Biến động giá cổ phiếu HAGL Agrico trong 1 năm