Dòng di dân kỷ lục áp sát Mỹ

Đoàn "caravan di cư" ngày càng đông đảo, lên tới 7.000 di dân Trung Mỹ, đang tiếp tục kéo về biên giới Mỹ từ phía Nam Mexico bất chấp những nỗ lực vất vả của cảnh sát cũng như giới chức di trú Mexico suốt hơn một tuần qua nhằm cản bước họ tại biên giới với Guatemala.

Thách thức lớn

Chính phủ Mexico, dưới sức ép của Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã ra lệnh cho mỗi người phải nộp đơn xin tị nạn để giới chức cơ quan di trú xét duyệt tại một cửa khẩu hợp pháp. Tuy nhiên, quy mô khổng lồ của dòng người di cư là một thách thức lớn và chính phủ Mexico đã đề nghị Liên Hiệp Quốc hỗ trợ.

Trong khi đó, hàng ngàn di dân, chủ yếu đến từ đất nước Honduras đang chìm sâu trong bạo lực và nghèo đói, tỏ ra mất kiên nhẫn với thủ tục đăng ký diễn ra chậm chạp. Nhiều người thậm chí nhảy xuống sông Suchiate giữa Guatemala và Mexico để bơi qua biên giới.

Hôm 21-10, đoàn di dân quyết định tiếp tục hành trình tới Mỹ sau khi tập trung ở quảng trường trung tâm thành phố biên giới Ciudad Hidalgo của Mexico để biểu quyết bằng tay về lựa chọn có đi tiếp hay không.

"Chúng tôi muốn tới Mỹ" - Maria Irias Rodriguez, một di dân 17 tuổi từ thủ đô Tegucigalpa - Honduras, quả quyết. Cô gái trẻ đi cùng chồng và con gái 8 tháng tuổi, con trai 2 tuổi. Cô nói thêm: "Nếu họ ngăn chúng tôi bây giờ, chúng tôi sẽ quay lại lần nữa".

Đoàn di dân với số lượng kỷ lục đang hướng về phía Mỹ Ảnh: REUTERS

Những người di cư nói họ rời bỏ quê hương vì không chịu nổi tình trạng bạo lực, đói nghèo và tham nhũng ở vùng Trung Mỹ. Họ lo sợ cảnh sát sẽ tìm cách đuổi họ quay trở lại nhưng cảm thấy an toàn hơn khi đi thành đoàn lớn.

Theo AP, đoàn di dân nhận được sự cảm thông và trợ giúp của người dân Mexico. Không chỉ tiếp tế thực phẩm, nước và quần áo, hàng trăm người dân địa phương cho họ đi nhờ xe. Theo báo New York Times, khi dòng di dân hướng về phía biên giới Mỹ hôm 21-10 dưới cái nóng nhiệt đới, khoảng 1.500 người khác vẫn đang đợi bên bờ sông Suchiate ở biên giới Guatemala để tìm đường vào Mexico cho hành trình tới Mỹ.

"Mối đe dọa" của Mỹ

Sau những đe dọa dồn dập hồi tuần rồi, từ điều quân đội tới biên giới đến cắt viện trợ cho các quốc gia Trung Mỹ và đóng cửa biên giới phía Nam, Tổng thống Donald Trump hôm 21-10 tiếp tục đăng đàn Twitter tuyên bố những di dân tìm kiếm tị nạn ở Mỹ phải xin tị nạn ở Mexico trước.

"Nếu họ không xin được tị nạn ở Mexico, Mỹ cũng sẽ không nhận" - ông khẳng định. Tuy nhiên, giới chức Mexico nói rằng di dân không chịu bất cứ ràng buộc pháp lý nào về xin tị nạn ở nước này.

Caravan di cư vốn là một phần của truyền thống di dân tập thể, thường do các nhóm hoạt động nhân quyền tổ chức, nhằm tận dụng lợi thế số đông để bảo vệ an toàn cho di dân trên hành trình nhiều hiểm họa. Phần lớn họ đều trốn chạy khỏi những khó khăn về kinh tế và bạo lực ở quê nhà. Không ít caravan như vậy - thường với số lượng vài trăm người - đã lẳng lặng tới được miền đất hứa.

Tuy nhiên, đoàn caravan rầm rộ hiện nay đã chọc giận ông Trump. Một đoàn caravan khổng lồ hẳn là khó có thể chấp nhận với vị tổng thống vốn gắn liền hình ảnh với cuộc chiến chống nhập cư, nhất là khi bầu cử quốc hội Mỹ giữa kỳ đang bước vào giai đoạn quan trọng.

Ông chủ Nhà Trắng đã đưa vấn đề này vào chiến dịch vận động bầu cử trên cả nước, một mặt chỉ trích dòng di dân là "nỗi nhục" của Đảng Dân chủ, mặt khác gọi đây là một mối đe dọa với an ninh quốc gia.

Ông cảnh báo chính quyền các nước Trung Mỹ rằng làn sóng tội phạm sẽ đổ qua biên giới đe dọa công dân Mỹ. Đồng thời, người dân nhập cư vốn không có giấy tờ sẽ gia tăng tỉ lệ thất nghiệp, làm kinh tế bất ổn.