Huyền thoại đầu tư Jack Bogle qua đời ở tuổi 89

Jack Bogle, nhà sáng lập của Vanguard Group, một công ty đầu tư hiện nắm giữ hơn 5,1 tỷ USD tài sản, đã qua đời ở tuổi 89. Công ty của ông đã thành lập quỹ tương hỗ đầu tiên trên thế giới. Ông Bogle qua đời hôm thứ Tư tại Bryn Mawr, bang Pennsylvania, theo một thông báo từ Vanguard.

Bogle được coi là một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất thế giới. Quỹ tương hỗ đầu tư theo chỉ số của ông đã giúp các nhà đầu tư thu về khoản lợi nhuận cao nhưng với mức chi phí thấp hơn so với các quỹ quản lý tích cực truyền thống khác.

Năm 1975, ông thành lập Vanguard, quỹ tương hỗ lớn nhất thế giới và sau đó giữ chức chủ tịch, CEO cho tới năm 1996. Hiện tại, Vanguard đang quản lý tài sản của hơn 20 triệu nhà đầu tư đến từ khoảng 170 quốc gia. Dẫu vậy, khối tài sản cá nhân của Bogle khá khiêm tốn, chỉ 80 triệu USD.

Ông có tiền sử mắc bệnh tim, cơn đau tim đầu tiên của ông là ở tuổi 31 và 24 năm sau ông phải phẫu thuật cấy ghép tim.

John Clifton Bogle sinh ngày 8 tháng 5 năm 1929 tại Montclair, New Jersey. Ông có hai 3 anh trai là David, William và Josephine Bogle. Cha ông đã mất phần lớn tài sản của gia đình trong cuộc Đại Khủng hoảng năm đó. Theo Bogle, sau đó, do quá chán nản, cha ông tìm đến rượu và cha mẹ ông đã ly hôn. Những vấn đề về tài chính gia đình Bogle phải đối mặt ở thời điểm đó đã có ảnh hưởng rất lớn đối với ông.

"Đó là khoảng thời gian khó khăn và tôi phải đi làm khi mới chỉ 10 tuổi, tôi đi giao báo và sau đó làm bồi bàn. Tôi nhận ra rằng bạn làm việc vì những gì bạn sẽ nhận được và tôi cảm thấy rất tiếc cho những người không nhận ra điều đó", Bogle chia sẻ hồi năm 2012.

Bogle học trung học tại Jersey Shore sau đó ông giành được học bổng tới Học viện Blair Academy, đây là một trường tư thục có uy tín tại tiểu bang này. Ông tốt nghiệp trung học năm 1947 và theo học tại Đại học Princeton.

Sau khi tốt nghiệp đại học năm 1951, ông được quỹ Wellington Fund tuyển dụng và trở thành chủ tịch vào năm 1970. Năm 1974, sau khi tạo ra điều mà ông gọi là "một thương vụ sáp nhập cực kỳ không khôn ngoan" với công ty tư vấn đầu tư Thorndike, Doran, Paine và Lewis, ông bị sa thải. Ông đã gọi thương vụ đó là sai lầm lớn nhất cuộc đời mình.

Thực ra, Vanguard được hình thành ngay tại Wellington. Vanguard là cái tên của một quỹ thụ động chi phí thấp được Bogle phát triển và gắn liền với giá trị của S&P 500. Ông đặt tên nó theo con tàu của Lord Nelson trong trận chiến trên sông Nile với Napoleon.

Vào tháng 1 năm 1975, Vanguard trở thành một công ty độc lập, thuộc sở hữu của khách hàng. Không có chủ sở hữu bên ngoài trong việc chia lợi nhuận và không có hoa hồng, công ty này cung cấp dịch vụ đầu tư với chi phí thấp, bao gồm cả quỹ đầu tư theo chỉ số đầu tiên. Trong những năm đầu tiên, Vanguard quản lý 1,7 tỷ USD tài sản của các nhà đầu tư. Còn năm 2018 là 5,1 nghìn tỷ USD.

Trong suốt thời gian làm việc, ông đã viết tới 13 cuốn sách về đầu tư, gần đây nhất là năm 2018 là cuốn "Stay the Course: The Story of Vanguard and the Index Revolution" (Tạm dịch: Không bỏ cuộc: Câu chuyện về Vanguard và cuộc cách mạng của quỹ đầu tư theo chỉ số).

Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffet nhắc đến ông trong một lá thư hồi tháng 3 năm 2017: "Nếu có một tượng đài để tôn vinh người đã có công sức lớn lao đối với các nhà đầu tư Mỹ, thì chắn chắn đó phải là Jack Bogle." Buffett viết thêm: "Trong những năm đầu tiên, Jack thường bị ngành quản lý đầu tư chế giễu. Nhưng đến hiện tại, ông cảm thấy hài lòng khi biết rằng mình đã giúp được hàng triệu nhà đầu tư thấy rằng họ đã thu về mức lợi nhuận cao hơn nhiều so với số tiền tiết kiệm hay là những gì họ kiếm được. Ông ấy là người anh hùng đối với họ và với tôi."

"Tôi chưa từng có ý định xây một bức tượng khổng lồ. Tôi chỉ sở hữu một công ty nhỏ", ông nói với một khán giả tại Bệnh viên Jefferson của Philadelphia vào ngày kỉ niệm 21 năm thực hiện ca cấy ghép tim. "Hoá ra là khi bạn làm những gì phù hợp với các nhà đầu tư, họ sẽ đổ tiền vào."