Jack Ma: "Các công ty không thể sống dựa vào cổ đông"

Mới đây, trong cuộc gặp tại Tokyo với tỷ phú sáng lập SoftBank Masayoshi Son, cựu chủ tịch Aliababa Jack Ma cảnh báo về việc các công ty hiện nay đang huy động quá nhiều tiền từ nhà đầu tư, theo tờ Nikkei.

"Không ai hay công ty nào có thể sống dựa vào các cổ đông", Jack Ma nói trong cuộc gặp với Son tại Đại học Tokyo ngày 6/12. 

Ông chỉ trích rằng nhiều startup hiện nay có xu hướng thiết kế những mô hình kinh doanh chỉ để hấp dẫn với các nhà đầu tư.

"Nếu nhà đầu tư không tin vào những gì mà anh đang vươn tới... tức là anh đang lừa gạt họ để huy động vốn", người đồng sáng lập Aliababa nói. "Chúng ta có thể thảo luận, có thể điều chỉnh kế hoạch kinh doanh nhưng tôi không thể tạo ra được kế hoạch mà anh thích. Hầu hết mọi người tìm tới nguồn vốn đầu tư mạo hiểm và các nhà đầu tư, và thiết kế những gì mà họ thích. Điều này không tốt chút nào".

Năm 2000, Son đã đầu tư 20 triệu USD vào Alibaba, công ty khi đó mới là một startup 1 năm tuổi do Jack Ma và 17 cộng sự thành lập. Số tiền này hiện trở thành 130 tỷ USD và trở thành một trong những bệ đỡ tài chính cho tham vọng của Son với quỹ đầu tư Vison Fund 100 tỷ USD của mình. 

Jack Ma nhớ lại rằng khi gặp Son năm đó, ông không tìm kiếm một khoản đầu tư bởi Alibaba mới huy động được 5 triệu USD hai tháng trước đó. Nhưng Son đã khăng khăng đầu tư 50 triệu USD cho Aliababa. Sau khi thảo luận với giám đốc tài chính Joe Tsai của mình khi đó, Jack Ma đã đồng ý nhận 20 triệu USD vốn đầu tư từ Son.

Nói về quyết định đầu tư của mình, Son cho biết: "Tôi có thể 'đánh hơi' được ông ấy... Chúng tôi giống nhau. Cả hai đều có chút điên trong người". 

Trong khi đó, Jack Ma khẳng định rằng "sản phẩm quan trọng nhất của một công ty chính là nhân viên". Trước đây, khi Alibaba niêm yết tại New York vào năm 2013, Jack Ma từng nói với tờ Wall Street Journal rằng luôn đặt "khách hàng lên đầu tiên, nhân viên thứ hai và nhà đầu tư thứ ba". 

"Bạn sẽ không phạm sai lầm khi không có tiền", tỷ phú giàu nhất Trung Quốc chia sẻ trong cuộc trò chuyện với Son. "Khi có quá nhiều tiền, bạn sẽ mắc rất nhiều sai lầm". 

Hồi tháng 9, Jack Ma đã thôi giữ chức chủ tịch của Alibaba nhưng vẫn là thành viên hội đồng quản trị của công ty này. Son hiện cũng là một thành viên hội đồng quản trị của Alibaba. 

Son chia sẻ rằng một khi có tham vọng mãnh liệt để thay đổi thế giới thì cuối cùng cũng sẽ tìm được nguồn vốn đầu tư. "Khi theo đuổi tiền bạc, nó sẽ bỏ chạy. Nhưng khi theo đuổi ước mơ, tiền bạc sẽ theo đuổi chúng ta". 

Ông cũng tuyên bố sẽ tăng gấp đôi quỹ Vision Fund và cho biết sẽ triển khai gần 90 tỷ USD trong các vòng gọi vốn mạo hiểm trên khắp thế giới. Các quyết định của Son thay mặt Vision Fund đang bị soi xét chặt chẽ trong bối cảnh quỹ này chịu lỗ nặng với các khoản đầu tư vào startup chia sẻ văn phòng WeWork của Mỹ.

"Tôi đang chuẩn bị cho quỹ thứ hai", Son chia sẻ. "Tôi sẽ đầu tư với quy mô tương tự (với quỹ trước). Với cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo (AI) sắp tới, lần này tôi đã chuẩn bị đủ tiền để thực hiện những thay đổi lớn, giúp đỡ các doanh nhân trẻ". 

Cũng trong ngày 6/12, công ty con di động của SoftBank tuyên bố hợp tác với Đại học Tokyo mở một phòng nghiên cứu AI. SoftBank cho biết sẽ đầu tư 20 tỷ Yên (184 triệu USD) để hỗ trợ các nhà nghiên cứu và sinh viên. Son nói rằng việc đi sâu vào các công nghệ mới "là niềm vui tuyệt vời đối với ông, gần như một sở thích". 

Cả hai tỷ phú đều đồng tình rằng trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi cả xã hội. "Ít nhất 50% công việc chúng ta có ngày nay sẽ bị thay thế. Đó là điều đáng sợ nhưng cũng rất hứng khởi", Jack Ma nói. 

Trong khi đó, Son cho biết, trước đây, hơn 90% dân số Nhật Bản từng làm nông nghiệp, nhưng tỷ lệ này hiện là rất nhỏ. "Vậy chúng tôi đã mất việc làm ư? Không phải. Chúng tôi đã tạo ra những công việc mới", tỷ phú Nhật Bản nói.