Ngành tài chính nỗ lực giúp Chính phủ khơi thông tăng trưởng

Sáng 12/7, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã tham dự Hội nghị trực tuyến của ngành tài chính sơ kết việc triển khai nhiệm vụ tài chính, ngân sách Nhà nước (NSNN) trong 6 tháng đầu năm 2019.

Tham dự hội nghị có Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, lãnh đạo một số ban Đảng, ủy ban của Quốc hội, các bộ, ngành của Chính phủ và lãnh đạo các địa phương của cả nước.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đánh giá qua nửa chặng đường kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, NSNN của năm 2019, mặc dù tình hình kinh tế, chính trị thế giới diễn biến phức tạp, nhưng Việt Nam vẫn giữ được ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng đạt mức khá, 6,76%, kiểm soát được lạm phát.

Đóng góp vào kết quả chung của cả nước, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh tới vai trò của ngành tài chính khi có nhiều chương trình, kế hoạch hành động bám sát các Nghị quyết số 01, 02/NQ-CP của Chính phủ để khơi thông các động lực tăng trưởng kinh tế, giúp kết quả điều hành chính sách tài khoá đạt nhiều kết quả khá toàn diện.

Không thay đổi mục tiêu tăng thu NSNN 5%

Theo đó, tổng thu ngân sách đạt 745.400 tỷ đồng, bằng 52,8% dự toán, tăng 13,2% so với cùng kỳ năm 2018. Thu NSNN đều tăng ở thu nội địa, dầu thô, cân đối xuất nhập khẩu hàng hóa, tăng thu NSNN ở cả ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương. Trong đó, thu ngân sách Trung ương đạt mức cao nhất trong 5 năm trở lại đây (51,5% dự toán).

Về chi NSNN, Phó Thủ tướng đánh giá ngành tài chính thực hiện chặt chẽ, đúng dự toán. Chi NSNN trong 6 tháng đạt 666.100 tỷ đồng, bằng 40,8% dự toán, tăng 2,6% so cùng kỳ năm 2018.

Ảnh: VGP/Thành Chung

Triển khai Kế hoạch hành động và Chương trình quản lý nợ công trung hạn 2019-2021, ngành tài chính đã tích cực, chủ động cơ cấu lại nợ công, đưa tỷ lệ này còn 58,4% vào cuối năm 2018, thay đổi cơ cấu vay nợ trong nước (60%), thời gian vay nợ dài hơn, lãi suất thấp hơn giai đoạn trước, siết chặt các khoản vay bảo lãnh Chính phủ và nhất là đưa tỷ lệ trả nợ trong tổng thu ngân sách chỉ còn 15-18%, thay vì hơn 27% so với cuối năm 2018.

Bộ Tài chính tiếp tục thực hiện cấu trúc lại thị trường chứng khoán, nghiên cứu phát triển các sản phẩm phái sinh mới, áp dụng các giải pháp phát triển thị trường, đa dạng hóa các nhà đầu tư, thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Đến cuối tháng 6/2019, quy mô thị trường chứng khoán tăng 6,4% so với cuối năm 2018 và đạt tỷ lệ khoảng 79% GDP.

Còn thị trường bảo hiểm, lũy kế 6 tháng đầu năm, tổng doanh thu phí bảo hiểm ước tăng 23%, tổng giá trị tài sản của các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm tăng 20,4%, vốn đầu tư trở lại nền kinh tế tăng 22,5% so cùng kỳ năm 2018.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng đánh giá Bộ Tài chính - cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ nhiều năm liền làm tốt chức năng điều phối, kiểm soát lạm phát; chính sách tài khoá phối hợp khá hài hoà, chặt chẽ với chính sách tiền tệ trong giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô; đạt được nhiều thành công trong tinh gọn bộ máy, biên chế, tiết giảm chi phí nhưng hiệu lực, hiệu quả cao hơn;...

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng thu NSNN gặp nhiều khó khăn trong 6 tháng cuối năm khi thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước, FDI, ngoài quốc doanh có xu hướng thấp hơn. Một số địa phương thu trọng điểm thu ngân sách vừa qua đạt thấp như TPHCM, Đồng Nai...

Bên cạnh đó, tiến độ giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản, vốn ODA chậm, mới đạt 32,4% dự toán, thấp hơn cùng kỳ năm 2018, là một điểm nghẽn đối với tăng trưởng kinh tế mà chưa có giải pháp căn cơ để tháo gỡ.

Cổ phần hoá còn chậm vì vướng mắc thể chế, tổ chức thực hiện và cách hiểu khác nhau về các Nghị định số 126, 132, 167 của Chính phủ; vướng nhất là sắp xếp nhà đất và xử lý tồn đọng về tài chính của doanh nghiệp Nhà nước. Cho rằng đây là trách nhiệm chính của Bộ Tài chính, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ cần nhanh chóng hoàn thiện các nghị định, thông tư hướng dẫn.

Bên cạnh đó, Bộ cần nhanh chóng bãi bỏ hoặc bổ sung các văn bản hướng dẫn còn chưa rõ ràng, đang gây khó cho doanh nghiệp như văn bản hướng dẫn cấp C/O của xăng dầu, văn bản khống chế lãi vay của các doanh nghiệp liên kết theo Nghị định số 20 của Chính phủ và sớm hoàn thiện dự thảo Nghị định thanh toán tài sản công cho nhà đầu tư.

“Mặc dù còn nhiều trở ngại trong hoàn thiện pháp luật và nhiệm vụ thu chi ngân sách, nhưng Bộ Tài chính phải tiếp tục chủ động tháo gỡ. Tinh thần của Thủ tướng Chính phủ rất rõ, Chính phủ chỉ ‘bàn tiến’ chứ không ‘bàn lùi’, kiên định mục tiêu tăng trưởng, thu chi ngân sách và các chỉ tiêu kinh tế-xã hội khác. Không để cho địa phương nào thu giảm và tổng thu ngân sách phải tăng 5%”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu rõ trước toàn ngành tài chính.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: VGP/Thành Chung

Hai yêu cầu với chính sách thu: Chặt chẽ và thông thoáng

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính trong dài hạn, rà soát lại tỷ lệ động viên thu ngân sách theo các nghị quyết của Trung ương và Bộ Chính trị theo hướng tăng tỷ lệ điều tiết ở một số lĩnh vực như thuế tiêu thụ đặc biệt để vừa bảo đảm sản xuất, vừa nuôi dưỡng nguồn thu, có lộ trình điều chỉnh thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT.

“Tinh thần thu ngân sách chặt chẽ và thông thoáng để thúc đẩy sản xuất kinh doanh để thu, chứ không chỉ đơn giản là thu thuế”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh và yêu cầu Bộ Tài chính trình Chính phủ dự thảo Nghị quyết về các giải pháp hỗ trợ thuế cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh vào cuối năm 2019; phát triển thu thuế điện tử theo Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ.

Bộ Tài chính và Bộ KH&ĐT đẩy nhanh việc giải ngân vốn đầu tư công và ODA, bảo đảm bội chi NSNN trong giới hạn Quốc hội cho phép, đẩy nhanh tiến độ và chất lượng cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước; hoàn thiện và trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Nghị định về thanh toán tài sản công cho các nhà đầu tư; tăng cường ổn định giá cả, dự báo cung-cầu theo mục tiêu điều hành lạm phát từ 3,3-3,9%.

Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan tăng cường kiểm soát hàng hoá tạm nhập tái xuất khi hoạt động này đang có dấu hiệu tăng lên trong bối cảnh các doanh nghiệp nước ngoài lợi dụng Việt Nam để xuất khẩu hàng hoá sang các thị trường khác.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phân tích tiến độ thu ngân sách đang chậm lại từ tháng 5/2019 ở 3 khu vực doanh nghiệp nhà nước, FDI và ngoài quốc doanh để tìm giải pháp tăng thu trong thời gian tới.

Về giải ngân vốn ODA, từ hội nghị chuyên đề với sự tham gia của các bộ, ngành, địa phương và các chủ dự án, 5 nhà tài trợ, Bộ Tài chính đã báo cáo với Thủ tướng Chính phủ và đề nghị sự vào cuộc đồng bộ, kịp thời của các bộ, ngành và sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ để triển khai tốt hơn.

Với Nghị định thanh toán tài sản công cho nhà đầu tư, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng là vấn đề lớn, khó, nhạy cảm, dễ xảy ra tư lợi. Bộ Tài chính đã trên 10 lần báo cáo giải trình các cấp và đến nay đã hoàn thành bước cuối cùng để sớm ban hành theo yêu cầu của Chính phủ.