Ngày xấu xí của Washington

Giờ này sang giờ khác. Những gương mặt quen thuộc. Những gương mặt không quen thuộc lắm. Những con người đầy giận dữ. Những khuôn mặt tối sầm. Khoảnh khắc im lặng để bỏ phiếu. Đó là khoảnh khắc lịch sử, CNN bình luận.

6 giờ đồng hồ tranh luận gay gắt giữa 2 đảng tại Hạ viện, trước khi họ tiến hành cuộc bỏ phiếu để khiến ông Trump trở thành vị tổng thống thứ ba trong lịch sử Mỹ bị Hạ viện luận tội.

Nhưng cuộc bỏ phiếu đó cũng mang lại cái nhìn thoáng qua để thấy chính trị Mỹ đang ở đâu, và trông như thế nào trong tương lai gần.

Hai phe công kích nhau về chuyện luận tội, nhưng có một điều cả hai bên đều phải đồng ý: 17/12 là ngày trọng đại của Washington (và thế giới), và kết quả cuộc bỏ phiếu đó sẽ để lại hậu quả lâu dài. Phe Cộng hòa nhiều lần cảnh báo Dân chủ sẽ phải giã từ vị trí thống trị Hạ viện sau cuộc bầu cử năm 2020. Phe Dân chủ bảo Cộng hòa rằng lịch sử sẽ phán xét họ một cách tồi tệ vì đã ủng hộ một vị tổng thống tham nhũng.

Cuộc bỏ phiếu gây chia rẽ lớn giữa các đảng, giống như cách nó gây chia rẽ cho cả nước Mỹ. Vị tổng thống thứ 45 bị buộc tội lạm dụng quyền lực khi gây sức ép lên một chính phủ nước ngoài phải điều tra đối thủ chính trị của mình trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2020. Hạ viện Mỹ cũng bỏ phiếu về cáo buộc ông Trump cản trở Quốc hội tiến hành cuộc điều tra.

Các điều khoản luận tội giờ sẽ được chuyển lên Thượng viện để mở phiên tòa xét xử. Dù được Thượng viện do phe Cộng hòa đang nắm đa số ghế cứu, ông Trump sẽ phải bước vào cuộc đua tái tranh cử với lý lịch bị đóng dấu luận tội, sau một nhiệm kỳ lãnh đạo lắm xáo trộn.

Phe Dân chủ chủ trì cuộc bỏ phiếu đêm qua, với tuyên bố rằng nhiệm vụ của họ là bảo vệ Hiến pháp và duy trì hệ thống kiểm tra và cân bằng quyền lực. Phe Cộng hòa vẫn sát cánh bên nhà lãnh đạo của họ. Ông Trump gọi toàn bộ câu chuyện này là một “trò săn phù thủy”, là “cú lừa” hay “giả mạo”.

Phiên tòa tại Thượng viện sẽ bắt đầu trong tháng 1, và sẽ cần 2/3 số phiếu ủng hộ để phế truất tổng thống. Phe Dân chủ nắm đa số ghế trong Hạ viện, còn đảng Cộng hòa đang kiểm soát Thượng viện và rất ít, nếu có, thành viên của đảng này sẽ quay lưng với kế hoạch giải thoát cho tổng thống trước thềm cuộc bầu cử năm sau.

Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, người từng lưỡng lự chuyện dẫn dắt đảng Dân chủ trong nỗ lực luận tội tổng thống, giờ đang đối mặt với rủi ro mất đa số ủng hộ và vị trí chủ tịch.

Bắt đầu một ngày mới bằng những đoạn tweet đầy giận dữ về cuộc bỏ phiếu luận tội, ông Trump hôm qua vẫn có lịch sẽ đi vận động cử tri trong buổi tối cùng ngày ở Battle Creek, bang Michigan.

Nghị quyết của Hạ viện nêu ra các lập luận rõ ràng cho 2 điều khoản luận tội ông Trump, dựa trên cuộc điện đàm vào tháng 7 năm nay của ông với Tổng thống Ukraine. Trong cuộc nói chuyện đó, ông Trump đề nghị Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy phải thông báo sẽ điều tra đảng Dân chủ và cha con cựu tổng thống Mỹ Joe Biden, đối thủ của ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020.

Vào thời điểm đó, ông  Zelenskiy, một nghệ sĩ hài vừa đắc cử để trở thành chính trị gia, đang muốn thực hiện một chuyến thăm đến Nhà Trắng để tìm kiếm sự ủng hộ của Mỹ nhằm đối phó với Nga. Ông cũng muốn nhận được khoản viện trợ quân sự 391 triệu USD mà Quốc hội Mỹ đã thông qua nhưng Nhà Trắng trì hoãn chuyển tiền. Cuối cùng ông Trump phải gửi tiền đi sau khi Quốc hội Mỹ can thiệp.

Nghị quyết của Hạ viện nói rằng tổng thống đã “phản bội đất nước khi lạm dụng vị trí của mình để sử dụng một nước khác phục vụ cuộc đua tranh cử, sau đó lại cản trở Quốc hội giám sát, theo cách mà chưa từng có tổng thống nào trong lịch sử Mỹ từng làm".

“Tổng thống Trump, với những hành động như vậy, thể hiện rằng ông ấy sẽ vẫn là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và Hiến pháp nếu tiếp tục được tại nhiệm”, nghị quyết viết.

Phe Cộng hòa lập luận rằng đảng Dân chủ cố luận tội ông Trump vì họ không thể đánh bại ông trong cuộc bầu cử năm sau.

Nhưng đảng Dân chủ cảnh báo rằng nước Mỹ không thể chờ đến cuộc bầu cử tiếp theo mới quyết định ông Trump có nên tiếp tục lãnh đạo hay không, sau khi ông thể hiện kiểu hành xử như vậy, đặc biệt đối với Nga, và sẽ cố gắng gian lận trong cuộc bầu cử tới.

Nghị quyết này được đánh giá là sự kiện mang tính dấu ấn trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump, từ khi vị doanh nhân trở thành ngôi sao dẫn chương trình truyền hình thực tế này đắc cử để trở thành ông chủ Nhà Trắng năm 2016, giữa bộn bề những câu hỏi về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử Mỹ năm đó.

Khác với cuộc điều tra Tổng thống Richard Nixon, người đã từ chức thay vì phải đối mặt với cuộc bỏ phiếu ở Hạ viện sau vụ bê bối Watergate, tiến trình tiến tới luận tội Trump diễn ra khi dư luận Mỹ có quan điểm chia rẽ về Trump.

Hôm qua, hàng ngàn người dân trên khắp nước Mỹ xuống đường để bày tỏ ủng hộ luận tội ông Trump. Một cuộc thăm dò dư luận trên cả nước được tiến hành gần đây cho thấy hơn một nửa người trả lời ủng hộ điều tra luận tội, nhưng dư luận Mỹ vẫn chia rẽ về câu hỏi ông Trump có nên bị phế truất hay không, theo CNN.

theo AP, CNN