Nhà Trắng quyết mạnh tay với di dân

Lầu Năm Góc hôm 21-11 xem xét bản ghi nhớ gửi từ Nhà Trắng, theo đó cho phép binh sĩ đồn trú dọc theo biên giới Tây Nam tham gia một số nhiệm vụ của lực lượng thực thi pháp luật, đồng thời được sử dụng vũ lực sát thương nếu gặp nguy hiểm.

Đây là một trong những động thái mới nhất của chính quyền Tổng thống Donald Trump nhằm thúc đẩy quân nhân mạnh tay hơn với dòng người di cư từ Trung Mỹ hiện cắm trại phía bên kia biên giới Mexico.

Theo báo The Washington Times, vẫn chưa rõ liệu có người nào trong số hơn 8.000 binh sĩ và thành viên lực lượng Vệ binh Quốc gia đã bắt đầu thực hiện các nhiệm vụ mở rộng chưa, như kiểm soát đám đông, tạm giữ và lục soát. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về những quyền hạn của binh sĩ.

Binh sĩ Mỹ dựng hàng rào kẽm gai tại biên giới với Mexico hôm 4-11 Ảnh: REUTERS

Tuy vậy, báo The New York Times đưa tin ông Mattis cùng ngày cho biết binh sĩ Mỹ đóng tại biên giới Tây Nam sẽ không được vũ trang để đối phó di dân. Ông nhấn mạnh đang chờ đợi đề nghị của Bộ An ninh Nội địa Mỹ (DHS) trước khi quyết định sẽ sử dụng quyền hạn mới ra sao.

Theo giới chức quốc phòng Mỹ, binh sĩ có thể trang bị công cụ chống bạo động khi làm nhiệm vụ tại biên giới nhưng ông Mattis khẳng định họ không đóng vai trò thực thi pháp luật. Trong khi đó, các nhà hoạt động ủng hộ quyền lợi người di cư phản đối bản ghi nhớ nêu trên vì cho rằng Nhà Trắng chính thức tăng cường sức mạnh chống lại người di cư và tạo ra môi trường thù địch có thể dẫn đến đối đầu chết người.

Bản ghi nhớ trên phần nào cho thấy Tổng thống Trump quyết tâm muốn quân đội đóng vai trò tích cực hơn trong việc ngăn đoàn người di cư tràn qua biên giới Mỹ. Giới chức Mỹ từng kinh ngạc khi thấy dòng người này áp đảo cảnh sát Mexico ở biên giới phía Nam cách đây 1 tháng và không muốn cảnh này tái diễn ở biên giới Mỹ.

Ông chủ Nhà Trắng từng tuyên bố muốn điều động 15.000 binh sĩ đến biên giới nhưng hiện mới có chưa đến 6.000 quân nhân được triển khai, cùng với khoảng 2.100 thành viên Vệ binh Quốc gia được đưa đến đó hồi đầu năm nay. Sứ mệnh của 2 lực lượng này hiện rất hạn chế. Thành viên Vệ binh Quốc gia chỉ bảo dưỡng xe cộ, hỗ trợ công việc sự vụ và một số nhiệm vụ giám sát. Trong khi đó, binh sĩ dựng hàng rào kẽm gai để tăng cường an ninh tại cửa ngõ biên giới.

Một số quan chức DHS cho biết khoảng 10.500 người di cư đang cắm trại dọc theo biên giới phía Mexico, chỉ riêng ở TP Tijuana đã có hơn 6.000 người. Một số người đã cố leo qua bức tường biên giới giữa Tijuana và San Diego khiến phía Mỹ phải dựng thêm hàng rào kẽm gai. Theo giới chức Mỹ, hơn 500 tội phạm trà trộn trong các đoàn người di cư nhưng từ chối tiết lộ vì sao nắm được con số này. Kênh NBC hôm 21-11 đưa tin nhà chức trách Mỹ cài người cung cấp thông tin trong đoàn di dân.

Trong bước đi mới nhất nhằm kiềm chân di dân, theo báo The Washington Post, Nhà Trắng còn đang xem xét chính sách mới là buộc người di cư muốn xin tị nạn Mỹ phải chờ đợi ở Mexico trong lúc đơn của họ được duyệt xét. Theo chính sách hiện hành, người xin tị nạn thường được cho ở lại Mỹ trong lúc trường hợp của họ được xem xét.

Trong bối cảnh đó, Viện Di dân quốc gia Mexico cho biết 213 người trong đoàn người di cư thứ tư mới vượt qua biên giới Mexico đã bị bắt - gồm 186 người từ El Salvador, 16 từ Guatemala, 10 từ Honduras và 1 từ Nicaragua. Những người thiếu giấy tờ có thể bị buộc phải hồi hương.