NHNN rút gần 100.000 tỷ qua kênh tín phiếu, lãi suất liên ngân hàng tăng gần gấp đôi

Số liệu mới được cập nhật từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy, cơ quan này đã thực hiện hút thêm gần 30.000 tỷ đồng khỏi hệ thống ngân hàng thông qua nghiệp vụ bán tín phiếu trong hai phiên giao dịch 27/6 và 28/6.

Cụ thể, mỗi phiên NHNN đã bán thành công 15.000 đồng tín phiếu kỳ hạn 7 ngày cho thành viên tham gia. Tuy nhiên, lãi suất trúng thầu đã giảm xuống 0,65% từ mức 0,7% trong những phiên trước đó.

Đây là phiên hút ròng tiền Đồng khỏi thị trường thứ 6 liên tiếp của cơ quan quản lý tiền tệ. Trong tuần trước, NHNN thực hiện hút ròng gần 69.800 tỷ qua kênh tín phiếu kỳ hạn 7 ngày và lô đầu tiên 200 tỷ phát hành vào ngày 21/6 đã đáo hạn vào hôm qua. Như vậy, chỉ sau 6 phiên giao dịch vừa qua, NHNN đã rút khỏi thị trường 99.600 tỷ đồng qua kênh tín phiếu.

Đáng chú ý, hoạt động hút thanh khoản quyết liệt của NHNN diễn ra sau khi cơ quan này chỉ mới sử dụng lại kênh tín phiếu từ ngày 21/6 sau 2 năm liên tục duy trì ở tình trạng đóng băng. Đây là bước đi đặc biệt của nhà điều hành sau một thời gian dài liên tục ''buông'' kênh này nhằm duy trì thanh khoản hệ thống, chủ động giữ lãi suất siêu thấp trong và sau đại dịch Covid.

Việc mở trở lại kênh hút tiền của NHNN diễn ra khi thanh khoản hệ thống liên tục ở trạng thái dồi dào, khiến lãi suất VND liên ngân hàng giảm về mức thấp nhất kể từ tháng 4/2021. Theo giới phân tích, thanh khoản hệ thống dư thừa một phần do hạn mức tăng trưởng tín dụng không còn nhiều và tăng trưởng huy động phục hồi.

Số liệu của Chứng khoán Rồng Việt cho thấy, số dư của hệ thống ngân hàng trên tài khoản CITAD được duy trì ở mức cao trong lịch sử, hơn 400 nghìn tỷ đồng. Số dư tiền gửi của Kho bạc Nhà nước tại các ngân hàng quốc doanh khoảng 110 nghìn tỷ đồng, tiếp tục hỗ trợ thanh khoản tiền đồng. Trong tuần qua, Kho bạc Nhà nước đã mua 75 triệu USD từ các ngân hàng thương mại, tương đương khoảng 1.741 tỷ đồng được bơm vào hệ thống ngân hàng.

Thực tế, trong đợt điều tiết lần này, NHNN đã không ấn định lãi suất phát hành như những trước đó mà sử dụng hình thức đấu thầu lãi suất. Thanh khoản dư thừa trong hệ thống khiến lãi suất phát hành chỉ ở mức 0,65 - 0,7%, thấp hơn nhiều so với lãi suất kỳ hạn 7 ngày trên thị trường liên ngân hàng.

Phản ứng sau hoạt động hút thanh khoản của NHNN, lãi suất VND kỳ hạn qua đêm trên thị trường liên ngân hàng đã tăng lên 0,6 - 0,7% từ mức 0,3 - 0,4% trước đó. Diễn biến này sẽ phần nào giúp điều chỉnh đà tăng của tỷ giá hối đoái và giảm áp lực lên dự trữ ngoại hối.

Trước đó, chênh lệch lãi suất giữa VND và USD trên thị trường 2 đã liên tục giảm thậm chí đi vào vùng âm vào cuối tháng 5 và đầu tháng 6, đặc biệt là với các kỳ hạn ngắn. Điều này tạo ra áp lực lớn, khiến tỷ giá biến động mạnh trong tháng 5 và đầu tháng 6.

So với hồi đầu năm, tỷ giá USD/VND tại các ngân hàng đã tăng khoảng 2%. Trong khi giá USD trên thị trường tự do tiếp tục duy trì quanh vùng 23.950 – 24.000 đồng/USD, tương ứng mức tăng khoảng 1,6% so với cuối năm 2021.

Để ổn định thị trường, NHNN đã phải triển khai các biện pháp can thiệp như thay đổi tỷ giá bán USD và bán ngoại tệ hỗ trợ nhu cầu ngoại tệ.

Chứng khoán SSI cho rằng, thông điệp của NHNN đối với điều hành chính sách tiền tệ trong nhiều năm trở lại đây là chủ động và linh hoạt, và trên thực tế, động thái nhanh chóng hút tiền về của NHNN là phù hợp trong ngắn hạn nhằm giảm áp lực lên đồng VND và cũng các giúp NHTM giải quyết vấn đề thừa thanh khoản tiền Đồng. Trong thời gian qua, trần tăng trưởng tín dụng chưa được nới khiến thanh khoản tiền Đồng thừa và đã đẩy lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng xuống thấp. Chênh lệch âm giữa lãi suất VND và USD giảm xuống dưới 0% và khiến nhu cầu nắm giữ USD nhanh chóng tăng trong hệ thống.

''Việc hút bớt tiền Đồng thông qua kênh tín phiếu sẽ phần nào thu hẹp chênh lệch giữa lãi suất VND và USD và do vậy giảm bớt áp lực lên VND, giúp NHNN có dư địa điều hành trong trung hạn'', SSI đánh giá.