Nước tiêm chủng nhiều nhất thế giới, tự tin miễn dịch cộng đồng, bất ngờ bùng dịch tệ hơn cả Ấn Độ

Seychelles bùng dịch tồi tệ hơn Ấn Độ

Seychelles, quốc gia có tỷ lệ dân số được tiêm chủng đầy đủ cao hơn bất kỳ nước nào khác, đã phải đóng cửa trường học và hủy bỏ các hoạt động thể thao ngoài trời trong thời hạn 2 tuần do số ca mắc Covid-19 tăng vọt.

Các biện pháp ngăn ngừa bao gồm lệnh cấm các hộ gia đình qua lại và buộc các quán bar đóng cửa sớm.

"Bất chấp tất cả những nỗ lực đặc biệt mà chúng tôi đang thực hiện, tình hình dịch Covid-19 ở đất nước chúng tôi đang rất nghiêm trọng, với rất nhiều ca mắc được báo cáo hàng ngày vào tuần trước," Bộ trưởng Y tế Seychelles, bà Peggy Vidot, cho hay hôm 4/5.

Quốc đảo ở Ấn Độ Dương với dân số khoảng 98.000 này phụ thuộc lớn vào ngành du lịch để thu về ngoại hối. Chính phủ Seychelles đã hành động nhanh chóng để bắt đầu chiến dịch tiêm chủng cho người dân từ tháng 1/2021 bằng lô vaccine của Trung Quốc sản xuất, do Các tiểu vương quốc Ả Rập (UAE) quyên tặng.

Tính đến ngày 12/4, 59% số liều vaccine được tiêm là của hãng Sinopharm (Trung Quốc) và phần còn lại là của Covidshield - một vaccine của AstraZeneca được cấp phép sản xuất tại Ấn Độ.

Bloomberg Vaccine Tracker báo cáo, đến nay có khoảng 62.2% dân số Seychelles đã được tiêm đủ hai mũi vaccine, nhiều hơn so với tỷ lệ 55.9% của quốc gia xếp thứ hai là Israel.

Khi Seychelles bắt đầu chiến dịch tiêm chủng miễn phí, Tổng thống Wavel Ramkalawan tự tin nói với báo giới rằng nước này dự kiến sẽ đạt được miễn dịch cộng đồng trong vòng vài tuần. Đây được cho là mục tiêu tham vọng đối với đảo quốc nhỏ bé, có vị trí cô lập giữa Ấn Độ Dương. Dù vậy, họ đã kêu gọi được ủng hộ từ các đồng minh trong khu vực là Ấn Độ và UAE.

Thành công của chiến dịch tiêm chủng bị phá vỡ khi Seychelles ghi nhận bình quân 100 ca mắc mới/ngày - con số đáng kể so với dân số của đảo quốc. Washington Post chỉ ra, tính trên cơ sở đầu người, tình hình bùng dịch ở Seychelles còn tồi tệ hơn cả tình trạng khủng hoảng hiện nay tại Ấn Độ.

Tại một quốc gia nhỏ bé, chỉ cần số ít ca mắc Covid-19 cũng có thể trở nên "áp đảo".

"Cố ca mắc tăng vọt tạo gánh nặng rất lớn lên hệ thống y tế vốn đã phải căng mình," Malshini Senaratne, giám đốc hãng cố vấn môi trường Eco-Sol ở Seychelles, nói.

"[Số ca mắc Covid-19] có xu hướng tăng," Ủy viên Y tế công Jude Gedeon nói hôm 4/5. "Chúng tôi không biết đợt dịch này sẽ kéo dài bao lâu, nhưng nó phụ thuộc vào những biện pháp nào đã được áp dụng và được tuân thủ ra sao."

Một người dân được tiêm vaccine Covishield tại bệnh viện thủ đô Victoria, Mahe Island, Seychelles (Ảnh: AP)

Vấn đề hiệu quả của vaccine

Tình hình tại Seychelles nhận được sự quan tâm đáng kể của cộng đồng quốc tế xoay quanh vấn đề hiệu quả của vaccine.

Nhà nghiên cứu cấp cao về y tế toàn cầu tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại (CFR), ông Huang Yanzhong, nói rằng trường hợp của Seychelles cung cấp một điển hình để cân nhắc về tính hiệu quả của một số loại vaccine, cũng như phạm vi tiêm chủng cần có để đạt miễn dịch cộng đồng.

Huang lưu ý rằng một số nước khác tiêm phòng cho tỉ lệ dân số tướng đối lớn - như Israel và Anh - đã ghi nhận số ca mắc mới hàng ngày giảm đáng kể.

Số liệu của chính phủ Seychelles công bố tuần này cho thấy khoảng 65% trong số 1.068 ca mắc mới là những người dân chưa tiêm vaccine hoặc mới tiêm 1 mũi.

Đến nay, số ca tử vong do Covid-19 ở đảo quốc này tương đối thấp - 28 trong số hơn 6.000 bệnh nhân. Nhưng số ca nhiễm mới tăng vọt cũng hé lộ các loại vaccine đang sử dụng có hiệu quả tương đối thấp - WaPo nêu.

Tỷ lệ bảo vệ cộng đồng nhờ tiêm vaccine ở Seychelles được cho là vẫn còn thấp hơn nhiều so với mức yêu cầu (Ảnh: AP Photo/Salim Ally)

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) mới đây ước tính hiệu quả của vaccine Sinopharm chỉ đạt hơn 78% đối với người trưởng thành dưới 60 tuổi. UAE đã yêu cầu một số người tiêm vaccine Sinopharm trở lại để tiêm bổ sung mũi thứ 3 do có phản ứng miễn dịch thấp, tuy nhiên giới chức nước này nói "chỉ một số rất ít" người phải tiêm như vậy.

Trong khi đó, thử nghiệm của Mỹ đối với vaccine AstraZeneca cho thấy vaccine này có hiệu quả tổng thể khoảng 79%.

Jennifer Huang Bouey, nhà dịch tễ học của RAND Corporation, đánh giá rằng với tình hình triển khai tiêm chủng ở Seychelles và các loại vaccine được sử dụng, ước tính chỉ có dưới 49% dân số có thể được miễn dịch nhờ tiêm chủng.

"Ít hơn nửa dân số [Seychelles] được vaccine bảo vệ," Huang Bouey nói. "Thấp hơn nhiều so với mức yêu cầu để bảo vệ cộng đồng."

"Không có gì ngạc nhiên khi họ không ghi nhận số ca mắc giảm xuống," Huang Yanzhong nêu. "Nhưng tôi ngạc nhiên khi số ca mắc lại tăng đáng kể từ cuối tháng 4."