Phó thống đốc Ngân hàng trung ương Anh: Tiền mã hóa có thể gây khủng hoảng tài chính toàn cầu

Ông Jon Cunliffe, Phó thống đốc Ngân hàng trung ương Anh. Ảnh: dailyadvent.com.

Trong một bài phát biểu mới đây, ông Cunliffe, phụ trách ổn định tài chính của Bank of England, so sánh tốc độ tăng trưởng của thị trường tiền mã hóa (từ 16 tỷ USD 5 năm trước lên 2,3 nghìn tỷ USD ngày nay) với thị trường thế chấp dưới chuẩn 1,2 nghìn tỷ USD năm 2008.

"Khi một thứ nằm trong hệ thống tài chính phát triển rất nhanh và phát triển trong không gian hầu như không được kiểm soát, các cơ quan quản lý ổn định tài chính không thể ngồi yên, phải lưu ý".

Tuy nhiên, Cunliffe thừa nhận các chính phủ và cơ quan quản lý cần cẩn thận để không phản ứng thái quá hay coi các nhân tố mới là "nguy hiểm" chỉ đơn giản vì chúng khác biệt. Ông cũng lưu ý công nghệ tiền mã hóa đem lại triển vọng "cải tiến tốt" cho dịch vụ tài chính.

Cunliffe cho rằng mặc dù rủi ro đối với ổn định tài chính hiện chưa lớn, nhưng các ứng dụng của tiền mã hóa đặt ra mối quan ngại về ổn định tài chính vì đa số tiền điện tử "không có giá trị nội tại và giá cả dễ bị điều chỉnh ở biên độ lớn".

Bitcoin và ethereum, hai loại tiền điện tử lớn nhất, giảm hơn 30% giá trị hồi đầu năm nay trước khi phục hồi, và cho thấy chúng cực kỳ biến động kể từ khi ra đời. Giá của tiền mã hóa dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố bên ngoài, từ bình luận của CEO Tesla Elon Musk đến các cuộc "trấn áp" pháp lý của chính phủ Trung Quốc.

"Thế giới tiền điện tử đang bắt đầu kết nối với hệ thống tài chính truyền thống và chúng tôi đã thấy sự xuất hiện của những người chơi sử dụng đòn bẩy. Và, quan trọng là điều này xảy ra trong không gian hầu như không được kiểm soát", Cunliffe nói.

Bình luận của ông giống với bình luận của Thống đốc Ngân hàng Trung ương Anh Andrew Bailey hồi tháng 5. Ông Bailey cảnh báo các nhà đầu tư tiền điện tử nên chuẩn bị cho khả năng mất sạch tiền do tài sản này thiếu "giá trị nội tại". Cơ quan Quản lý Tài chính Anh cũng đã cảnh báo về tính chất rủi ro của đầu tư tiền điện tử.

Cunliffe cho biết rủi ro đối với ổn định tài chính có thể tăng nhanh nếu thị trường tiếp tục mở rộng với tốc độ như vậy, nhưng quy mô của những rủi ro đó sẽ được xác định bởi tốc độ phản ứng của các cơ quan quản lý và các chính phủ.

Ông chỉ ra rằng giá bitcoin giảm 10% chỉ trong một ngày gần 30 lần trong 5 năm qua, trong đó mức giảm lớn nhất gần 40% sau một sự cố mạng tại sàn tiền mã hóa và bitcoin BitMEX ở Seychelles, một đảo quốc ở Ấn Độ Dương.

"Nhìn về tương lai, câu hỏi là điều gì có thể xảy ra từ những hiện tượng như vậy nếu tiền điện tử tiếp tục phát triển với quy mô lớn, nếu chúng tiếp tục tích hợp hơn vào ngành tài chính truyền thống và nếu các chiến lược đầu tư tiếp tục trở nên phức tạp hơn?", Cunliffe nói.

Ông lập luận rằng yếu tố trọng tâm quyết định hệ thống có thể hấp thụ các đợt điều chỉnh giá lớn hay không - vốn khiến không ít nhà đầu tư chịu thiệt hại đau đớn, nhưng tránh được tác động mạnh lên nền kinh tế thực - là tính liên kết và đòn bẩy.

Cả hai yếu tố này đã có mặt trong thị trường thế chấp dưới chuẩn trước năm 2008, gây ra những tác động mạnh khiến nền kinh tế suy sụp, và cả hai đều đang ngày càng hiện diện nổi bật trong không gian tiền điện tử, Cunliffe nói.

Ông nhấn mạnh các cơ quan chức năng sẽ giúp quản lý loại rủi ro ngày càng lớn hơn này và đảm bảo rằng hệ thống có khả năng chống chịu với những điều chỉnh lớn.

"Mặc dù tài chính tiền mã hóa hoạt động theo những cách mới, nhưng các tiêu chuẩn và quy định được thiết kế tốt có thể giúp quản lý rủi ro trong thế giới tiền điện tử như chúng được quản lý trong thế giới tài chính truyền thống".

Nhiều cơ quan quản lý trên thế giới đã bắt đầu chuẩn bị cho việc thiết lập một khuôn khổ chính sách công, thông qua đó quản lý sự phát triển rất nhanh của các loại tiền điện tử, nhưng Cunliffe cho biết điều này phải được theo đuổi như "một vấn đề cấp bách".

"Công nghệ và đổi mới đã thúc đẩy cải tiến tài chính trong suốt lịch sử. Công nghệ tiền điện tử mang lại cơ hội lớn. Như [Ralph Waldo] Emerson (triết gia cuối thế kỷ 19) đã nói: "Nếu bạn làm một cái bẫy chuột tốt hơn, thế giới sẽ tìm mua".

"Nhưng nó phải là một cái bẫy chuột thực sự tốt hơn và không phải là một cái chỉ hoạt động theo các tiêu chuẩn thấp - hoặc không theo tiêu chuẩn nào cả".