'Quái vật bay' chứa cả trăm UAV của Trung Quốc thử nghiệm thế nào?

Sự kiện đánh dấu cột mốc quan trọng trong một chương trình độc đáo, được kỳ vọng sẽ làm thay đổi căn bản cách thức tác chiến bằng phương tiện không người lái trên không.

Với sải cánh 25 m và chiều dài 16,35 m, Jiu Tian là máy bay cỡ lớn có khả năng mang theo và phóng tới 100 drone cỡ nhỏ ngay khi đang bay. Máy bay có tầm hoạt động 7.000 km và độ cao tác chiến lên tới 15.000 m, được thiết kế để triển khai các bầy drone ở khoảng cách rất xa ngoài khơi Trung Quốc. Việc phóng drone từ độ cao lớn giúp chúng mở rộng đáng kể tầm tấn công.

Với khả năng này, các mục tiêu trên khắp Đông Á đều nằm trong phạm vi tác chiến, đồng thời làm dấy lên khả năng Jiu Tian có thể được sử dụng cho các đòn tấn công vươn tới tận Guam, trung tâm then chốt của quân đội Mỹ tại khu vực.

Jiu Tian lần đầu tiên được giới thiệu tại Triển lãm Hàng không Chu Hải vào tháng 11/2024. Máy bay được thiết kế không chỉ đóng vai trò nền tảng phóng cho tối đa 100 drone, mà còn là trung tâm chỉ huy – điều khiển cho toàn bộ hệ thống, khiến nó trở thành một phương tiện hoàn toàn độc đáo.

Nhiều chuyên gia ví Jiu Tian như một tàu sân bay bay trên không. Các nhà phân tích cho rằng nếu chương trình này thành công, Trung Quốc có thể phát triển những tàu mẹ drone cỡ lớn hơn, có khả năng triển khai số lượng drone nhiều hơn và ở tầm xa hơn nữa.

Năng lực của Jiu Tian được kỳ vọng sẽ bổ trợ mạnh mẽ cho lực lượng hải quân viễn dương đang phát triển của Trung Quốc, kho tên lửa đạn đạo và hành trình tầm xa đồ sộ, cũng như lực lượng tiêm kích ngày càng có khả năng hoạt động ở vùng biển xa nhờ tầm bay lớn hơn và năng lực tiếp dầu trên không được cải thiện.

Chẳng hạn, việc triển khai đồng thời nhiều máy bay Jiu Tian để hỗ trợ các đòn tấn công tên lửa nhằm vào các nhóm tàu sân bay đối phương sẽ làm phức tạp đáng kể hệ thống phòng không, đồng thời cho phép drone tấn công từ nhiều hướng bất ngờ, khiến việc xác định điểm phóng trở nên khó khăn hơn.

Bình luận về tác động của chương trình Jiu Tian đối với công nghiệp trong nước, Nhân dân Nhật báo của Trung Quốc nhận định: “Việc triển khai rộng rãi loại máy bay này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự hội nhập giữa chuỗi công nghiệp và chuỗi đổi mới, tạo động lực mới cho sự phát triển chất lượng cao của nền kinh tế tầm thấp, đồng thời thúc đẩy đổi mới và nâng cấp ngành hàng không".

Jiu Tian được phát triển dựa trên một nền tảng đa năng, áp dụng khái niệm thiết kế module cho các tải trọng nhiệm vụ. Sự ra đời của máy bay diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng khẳng định vị thế dẫn đầu toàn cầu trong lĩnh vực hàng không không người lái, đồng thời nhiều loại UAV tầm xa phục vụ cho năng lực triển khai sức mạnh đang bước vào giai đoạn thử nghiệm bay hoặc chính thức đưa vào biên chế.

Những ví dụ tiêu biểu khác bao gồm máy bay ném bom tàng hình không người lái GJ-11, UAV trinh sát tàng hình tầm cao CH-7, và một máy bay tàng hình tầm liên lục địa chưa được công bố tên, được cho là sẽ đảm nhiệm vai trò máy bay ném bom chiến lược.