Ra mắt máy bay vận tải quân sự lớn nhất thế giới WindRunner

Tại Hội nghị thường niên do Hiệp hội Không quân Mỹ tổ chức có tên Air, Space & Cyber 2025, Công ty hàng không vũ trụ Radia (Mỹ) công bố WindRunner for Defense, máy bay siêu lớn nhằm thu hẹp khoảng trống vận tải hàng cồng kềnh cho Mỹ và NATO.

WindRunner có thể tích khoang nội bộ vượt 6.800 m³ — gấp 7 lần C-5 Galaxy và 12 lần máy bay C-17 Globemaster III — hỗ trợ vận chuyển roll-on/roll-off (chất dỡ hàng trực tiếp bằng cầu dẫn) mà không cần thiết bị nâng chuyên dụng.

Radia cho rằng khoang thường hết trước giới hạn trọng lượng, khiến phải tháo rời thiết bị; WindRunner nhằm hạn chế vấn đề này.

Radia nêu ví dụ: chở 6 máy bay CH-47 Chinook nguyên trạng; 4 chiếc CV-22 Osprey; 4 chiếc máy bay F-16 hoặc F-35C không cần tiếp dầu trên không và tới 12 trực thăng Apache trong một chuyến (so với 2 chuyến trên máy bay C-17).

Máy bay còn có thể hỗ trợ hoạt động hàng không vũ trụ, như vận chuyển tầng đẩy tên lửa trong vài giờ thay vì vài ngày và thu hồi phương tiện hàng không vũ trụ để tái sử dụng.

Yêu cầu vận hành: cất hạ cánh trên đường băng đất dài khoảng 1.800 m, cho phép tiếp cận vị trí phân tán, sơ sài hoặc bị bão tàn phá.

Thông số: dài 108 m, sải cánh 80 m, cao 24 m, hành trình Mach 0,6 (~740 km/h).

Tải trọng tối đa khoảng 72.575 kg, thấp hơn An-225 (247.000 kg), An-124 (150.000 kg) và C-5 (129.274 kg), nhưng thể tích khoang lớn hơn mọi máy bay hiện có; tài liệu từng ghi tới 7.702 m³.

Tầm bay khi chở tải tối đa khoảng 2.000 km, ngắn hơn một số vận tải khác nhưng thiết kế ưu tiên thể tích.

Radia cho biết dùng thành phần và động cơ đã chứng nhận (loại chưa công bố), sử dụng thiết kế số và tiến thẳng tới vài máy bay thử nghiệm quy mô đầy đủ.

Công ty đặt mục tiêu vận hành ban đầu khoảng năm 2030. Kinh phí huy động khoảng 150 triệu USD; Radia tìm vốn thêm từ chính phủ và nhà đầu tư.

Một số nhà phân tích cảnh báo rủi ro kỹ thuật và kinh doanh: tầm bay ngắn, cạnh tranh từ khinh khí cầu lai và khả năng tái sản xuất C-17; Radia nói nhu cầu vẫn tồn tại.

Tháng 5/2025 Radia ký thỏa thuận nghiên cứu với U.S. Transportation Command để khảo sát ứng dụng vận tải quá khổ; Ủy ban Dịch vụ Vũ trang Hạ viện Mỹ lưu ý Lầu Năm Góc thiếu năng lực cho hàng dài vượt 91,44 m.

Các nước NATO trong chương trình Strategic Airlift International Solution bày tỏ quan tâm khả năng vận tải hàng siêu lớn mà WindRunner có thể mang lại. Radia đề xuất mô hình sở hữu nhà nước thuê vận hành hoặc sở hữu-vận hành bởi nhà thầu.

WindRunner khởi thuỷ là dự án dân dụng GigaWind chuyên chở cánh tuabin gió dài hơn 100 m. Radia viện dẫn việc phá huỷ An-225 năm 2022 và chấm dứt sản xuất vận tải lớn khác làm nổi bật nhu cầu.

Radia trình bày phiên bản quốc phòng tại gian hàng 746 của hội nghị để tiếp cận các bên quân sự, chính phủ, nhà đầu tư quan tâm.