Sầu riêng Việt xuất khẩu ‘làm mưa làm gió’ ở 5 thị trường nào?

Sầu riêng là mặt hàng chủ lực

Theo số liệu sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, giá trị xuất khẩu rau quả tháng 12/2024 đạt gần 474 triệu USD, tăng 3,5% so với tháng trước đó, và tăng 15,6% so với cùng kỳ. Tính chung gần hết 12 tháng, xuất khẩu rau quả ước đạt gần 7,1 tỷ USD, tăng gần 27% so với cùng kỳ.

Đây là kỷ lục mới của ngành rau quả Việt Nam và cũng là điểm sáng trong bức tranh xuất khẩu nông lâm thủy sản năm 2024. Trong đó, nổi bật nhất là sầu riêng với giá trị chiếm gần 50% tổng kim ngạch rau quả. Ước tính, năm 2024, xuất khẩu sầu riêng thu về trên 3,3 tỷ USD, tăng 1 tỷ USD so với năm 2023.

Kim ngạch xuất khẩu sầu riêng ở các thị trường chủ lực đều tăng mạnh. Trong 11 tháng năm 2024, xuất khẩu sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc tăng 43% so với cùng kỳ năm 2023, Thái Lan tăng 82%, thị trường Hồng Kông - Trung Quốc tăng 16%, Nhật Bản 85%; riêng xuất sang Campuchia tăng 139 lần so với cùng kỳ năm 2023, đạt gần 3 triệu USD.

Ông Nguyễn Thanh Bình - Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit) - cho rằng sự tăng trưởng mạnh mẽ của xuất khẩu sầu riêng là do sản lượng tăng mạnh. Nhiều diện tích sầu riêng được trồng cách đây 5-6 năm, đến năm 2024 những diện tích này cho thu hoạch, qua đó giúp cho sản lượng sầu riêng Việt Nam tăng lên khá nhiều. Đây là cơ sở quan trọng để xuất khẩu sầu riêng không chỉ vượt kỷ lục hơn 2,2 tỷ USD của năm 2023 mà còn lần đầu tiên vượt mốc 3 tỷ USD và tạo nên " bước nhảy vọt " cho xuất khẩu rau quả.

Sầu riêng được mùa, được giá, được thị trường ưa chuộng khiến cho nhiều bà con nông dân trồng sầu riêng thu lãi lớn.

Năm 2025, xuất khẩu sầu riêng dự kiến tiếp tục bứt phá khi Trung Quốc mở cửa thị trường cho các sản phẩm mới như sầu riêng xay nhuyễn và cơm sầu riêng . Các sản phẩm này sẽ đem lại giá trị gia tăng cao hơn so với sầu riêng tươi, giúp bà con tận dụng tối đa nguồn nguyên liệu.

Mở rộng thị trường

Ông Bình khẳng định, rau quả là mặt hàng thế mạnh của Việt Nam, hiện có mặt trên hơn 60 thị trường. Tuy nhiên, sự tăng trưởng mạnh mẽ thị trường Trung Quốc là yếu tố quyết định giúp cho xuất khẩu rau quả đạt được kết quả ấn tượng trong năm 2024.

Đến hết tháng 11/2024, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đạt 4,3 tỷ USD, cao hơn tới gần 1 tỷ USD so với cùng kỳ 2023. Uớc tính trong cả năm 2024, xuất khẩu rau quả sang Trung Quốc đạt trên 4,5 tỷ USD. Đây là lần đầu tiên, xuất khẩu rau quả sang thị trường này vượt mốc 4 tỷ USD trong một năm.

Hiện có 15 mặt hàng trái cây Việt Nam được xuất khẩu sang Trung Quốc qua đường chính ngạch. Việt Nam đang đàm phán với Trung Quốc mở cửa thêm thị trường xuất khẩu cho các mặt hàng rau quả khác như bưởi da xanh, bơ, dứa, vú sữa, chanh, dưa lưới...

Ngoài Trung Quốc, xuất khẩu rau quả sang các thị trường khác cũng tăng trưởng rất ấn tượng và đóng góp tích cực cho thành tích xuất khẩu rau quả. Trong 11 tháng năm 2024, xuất khẩu rau quả sang Mỹ tăng 37% và đạt 320 triệu USD; xuất khẩu sang Hàn Quốc tăng 40%, đạt 289 triệu USD; sang Thái Lan tăng 79%, đạt 259 triệu USD…

Trong năm 2025, ông Bình cho rằng chiến tranh thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, xung đột địa chính trị tại nhiều nơi trên thế giới… là những thách thức lớn cho việc xuất khẩu rau quả của Việt Nam. Tuy nhiên, Bộ NN&PTNT đang tiếp tục đàm phán mở cửa thị trường, hỗ trợ xây dựng mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói, xây dựng các tiêu chuẩn quốc gia về các mặt hàng chủ lực và có những thiết chế luật pháp chặt chẽ hơn... Nhờ đó xuất khẩu rau quả của Việt Nam trong năm 2025 và những năm tiếp theo vẫn duy trì được sự tăng trưởng để hướng tới mốc 10 tỷ USD về kim ngạch xuất khẩu .