Sự trở về từ cõi chết của một trong những doanh nghiệp lớn ở Mỹ: Tất cả là nhờ cổ phiếu meme, vaccine Covid-19 và 1 năm điên cuồng trên Phố Wall

2 giờ sáng ngày 1/5, Thomas Lauria rót một ly Jack Daniel’s dù ông vẫn đang đi làm. Là một thành viên ban lãnh đạo tại văn phòng ở Miami của công ty luật White & Case, Lauria đã mất 15 giờ trước đó để giám sát cuộc đấu giá đầy căng thẳng giữa 2 tập đoàn cổ phần tư nhân cho Hertz – công ty cho thuê ô tô đã phá sản.

Hàng chục chuyên gia tài chính, luật sư và nhân viên ngân hàng đã đến văn phòng White & Case. Đối với nhiều người, đây thậm chí còn là cuộc họp trực tiếp lần đầu tiên sau 14 tháng. Tại đó, Lauria yêu cầu mỗi nhóm đấu thầu đưa ra đề nghị "tốt nhất và cuối cùng" để tìm ra "người chiến thắng" và mọi người có thể nghỉ ngơi. Cuộc chiến đấu thầu này đã diễn ra trong 2 tháng trước đó, đẩy giá trị của Hertz lên gần 7 tỷ USD – con số gần như không tưởng ở 1 năm trước đó.

Sự thay đổi mạnh mẽ này diễn ra cùng thời điểm với những lĩnh vực lớn của nền kinh tế toàn cầu đang hồi phục. Khi công ty cho thuê ô tô nộp đơn phá sản vào tháng 5/2020. Sau khi hoạt động kinh doanh và du lịch bị đình trệ, Hertz là "nạn nhân" lớn nhất chịu ảnh hưởng bởi đại dịch và thậm chí họ còn phải đối mặt với nhiều vấn đề hơn nữa.

Sự hồi sinh của Hertz "vẽ" lại định nghĩa phá sản trên Phố Wall

Tháng 6 năm ngoái, bằng một cách nào đó, Hertz đã trở thành một cổ phiếu meme, nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của nhóm nhà đầu tư Reddit. Đến mùa xuân năm 2021, những ngày đầu kinh hoàng của đại dịch chỉ còn là mẩu ký ức mờ nhạt. Fed và Bộ Tài chính đã đưa ra những biện pháp nhằm ổn định nền kinh tế Mỹ. Sau đó, tốc độ tiêm vaccine nhanh chóng tại quốc gia này cũng thúc đẩy kỳ vọng đối với ngành du lịch và giúp các hãng hàng không huy động được hàng tỷ USD từ "tiền rẻ" của nhà đầu tư nhỏ lẻ.

32 giờ sau khi cuộc đấu thầu tại White & Case bắt đầu, một nhóm được dẫn đầu bởi Knighthead Capital đã giành chiến thắng. Nhóm của Knighthead đã đồng ý với một thỏa thuận trị giá 6,9 tỷ USD cho Hertz.

Thông thường, những "con kền kền" sẽ cạnh tranh để giành lấy những đồ phế liệu trong một vụ phá sản. Nhưng thay vào đó, cuộc đấu thầu của Hertz lại xoay quanh một công ty từng sụp đổ và giá trị tăng cao theo từng phút. Theo Financial Times, đây là một phép ẩn dụ hoàn hảo cho một năm đảo lộn trên Phố Wall.

Cuối tháng 3/2020, khi tác động của đại dịch trở nên rõ ràng, Hertz phải đối mặt với những vấn đề sống còn. Đầu tiên, khi hoạt động du lịch bị đình trệ, doanh thu của họ đã tụt dốc không phanh. Riêng trong tháng 4, lợi nhuận giảm 73%. Nghiêm trọng hơn, đội xe gồm 500.000 chiếc của họ được mua thông qua các công ty phục vụ mục đích đặc biệt (SPV). Do ô tô được dùng làm tài sản thế chấp, nên đây là một hình thức đi vay tương đối rẻ.

Tuy nhiên, những bên cho vay đã đàm phán về những biện pháp để phòng hộ, trong đó, nếu ô tô đã qua sử dụng giảm giá, Hertz có nghĩa vụ rót vốn vào các SPV này. Carl Icahn – nhà đầu tư tỷ phú từng là ông chủ của Hertz, đã bán 38% cổ phần trước khi công ty phá sản, ghi nhận khoản lỗ gần 2 tỷ USD.

Hy vọng của Hertz từng là thông qua một quy trình có sự giám sát của tòa án, họ sẽ có cách giải quyết cho tất cả các vấn đề của mình. Những trái chủ đối với các chứng khoán được đảm bảo bằng tài sản (ABS) của công ty rất cần được trả lại tiền. Và khi hoạt động du lịch bị đình trệ dự kiến vẫn tiếp tục diễn ra, đã có những lời đồn đoán rằng Hertz sẽ phải thanh lý toàn bộ đội xe của mình.

Quá trình phá sản đó tập trung vào Lauria – một luật sư chuyên về tài cấu trúc doanh nghiệp. Ông là người đại diện cho những chủ nợ "bất lực", những người cần một luật sư cứng rắn để bảo vệ họ trước tòa. Lauria là một người nổi tiếng với nhiều chủ doanh nghiệp nổi tiếng ở Florida, đặc biệt là Icahn. White & Case đã làm việc với Hertz trong nhiều năm và do đó là một lựa chọn hiển nhiên đối với họ khi phá sản.

Cơ hội cho canh bạc này đã đến trong vài ngày sau khi Hertz đệ đơn phá sản ngày 22/5. Thật kỳ lạ, cổ phiếu công ty này bỗng dưng trở thành một trong những mã hot nhất trên Robinhood. Lauria và Hertz cho rằng đây chính là thời cơ để bán cổ phiếu, huy động hàng triệu USD. Tòa án phá sản đã đồng ý về đề nghị của họ.

Tuy nhiên ngay khi Hertz bắt đầu bán cổ phiếu mới – giá trị đạt 29 triệu USD, thì SEC đã nghi ngờ và họ buộc phải cân nhắc lại. Thay vào đó, Hertz phải đi vay 1,65 tỷ USD với lãi suất gần 10%.

Theo Andrew Glenn – một luật sư kỳ cựu về phá sản khi đó không liên quan đến vụ của Hertz, điều này giống như một phép màu hình chữ V cho họ. Năm 2021, thế giới dường như tươi sáng hơn và những số liệu tài chính gần đây của Hertz cũng vậy. Glenn và các đồng nghiệp chỉ ra, lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của Hertz đã tăng vọt lên 7 lần từ năm 2021 đến 2023. Họ tin rằng, Hertz từng "chết đi" nhưng hiện tại có thể chứng kiến sự hồi sinh mạnh mẽ.

Cuộc chiến đấu thầu đã có kết quả

Đầu tháng 3, Lauria vừa ký một thỏa thuận dựa trên những dự đoán đó với 2 công ty đầu tư là Knighthead Capital và Certares, theo đó giá trị của doanh nghiệp này là 4,9 tỷ USD. Con số này gần như một điều gì đó diệu kỳ khi xét đến những sự kiện của năm trước. Nửa cuối năm 2020, Hertz đồng ý với các chủ sở hữu nắm giữ ABS về việc bán 200.000 xe. Triển vọng đối với vaccine sau đó là rất hứa hẹn nhưng sự hồi phục của hoạt động du lịch vẫn là điều không chắc chắn.

Tuy nhiên, Knighthead và Certares sẽ cùng dẫn đầu một thỏa thuận sẽ hỗ trợ Hertz với 5 tỷ USD. Các trái chủ của công ty này sẽ nhận được khoản hoàn trả 70% giá trị tài sản ban đầu bằng tiền mặt hoặc có cơ hội mua cổ phiếu của Hertz, nhưng các cổ đông của công ty lại không nhận được gì.

Trong suốt tháng 4, các nhóm của Knighthead và Centerbrige đã cạnh tranh gay gắt để giành quyền kiểm soát Hertz. Lauria lại muốn công ty thoát khỏi cảnh phá sản vào tháng 7. Để tránh tình trạng "ăn miếng trả miếng", tòa án đã đồng ý thực hiện cuộc đấu giá vào ngày 10/5 tại Miami, như Lauria đề xuất.

Khi đó, các nhóm tham gia đấu thầu đã tập hợp được những đồng minh quan trọng. Centrebridge đảm bảo có được sự ủng hộ của hầu như các trái chủ của Hertz – bao gồm Fidelity, JPMorgan và DE Shaw, nắm giữa 3 tỷ USD trái phiếu và sẵn sàng mua thêm cổ phiếu Hertz để tài trợ cho việc tái cơ cấu. Những chủ nợ này ngay từ đầy đã đề nghị mua Hertz với 3,5 tỷ USD, nhưng họ kỳ vọng Centrebridge sẽ chiến thắng với con số gần gấp đôi.

Gia nhập "phe" Knighthead có một nhóm quỹ phòng hộ của Andrew Glenn, họ đã mua cổ phần và cam kết tài trợ hàng trăm triệu USD vốn mới. Nhóm này cũng có sự hậu thuẫn của Apollo Global Management – đã mua 1,5 tỷ USD cổ phiếu ưu đãi. Trong những ngày trước khi cuộc chiến ở Miami bắt đầu, Knight đã chiếm thế thượng phong khi đưa ra đề nghị 300 triệu USD cho các cổ đông hiện tại.

Đến nửa đêm, chỉ có một vài vòng đấu thầu kết thúc. Nhóm Knighthead nhanh chóng phản công, trong khi Centrebridge lại không có sự đồng thuận khi cần có sự đồng ý của nhóm trái chủ trước khi đưa ra giá thầu. Trưa ngày hôm sau, khi văn phòng của White & Case đầy mùi bánh pizza và sandwich, cùng chục nhà thầu mệt mỏi vì đã làm việc suốt 24 giờ, Hertz đã yêu cầu 2 bên gửi "đề nghị tốt nhất và cuối cùng."

Centrebridge đưa ra mức giá 841 triệu USD tương đương 5,39 USD/cổ phiếu, dưới dạng tiền mặt, quyền chọn và cổ phiếu ưu đãi. Knighthead có mức giá cuối cùng là 1,15 tỷ USD hay 7,36 USD/cổ phiếu. Cuối cùng Hertz đã chấp nhận thỏa thuận huy động được 7 tỷ USD vốn mới, tổng giá trị doanh nghiệp đã tăng gấp đôi lên 6,9 tỷ USD trong 3 tháng và tất cả chủ nợ sẽ được trả 100% giá trị tài sản ban đầu và bằng tiền mặt.

Sau đó, tòa án đã phê duyệt việc tái cơ cấu và sẽ có hiệu lực trong vài tuần nữa. Cổ phiếu Hertz hiện giao dịch ở mức 7 USD, tương đương vốn hóa hơn 1 tỷ USD.

Tham khảo Financial Times