Sự tuyệt vời của công nghệ sẽ giúp xác minh lại rủi ro khi đầu tư tài chính

Trong 9 tháng đầu năm 2021, thị trường trái phiếu Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng mạnh về quy mô, với gần 600 đợt phát hành thành công trái phiếu doanh nghiệp trong nước, nâng tổng giá trị phát hành đạt 350 nghìn tỷ đồng. Có thể thấy, trái phiếu doanh nghiệp đang dần trở thành kênh huy động vốn quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid khiến dòng tiền cho hoạt động kinh doanh của các chủ thể kinh tế bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên, không giống như cổ phiếu có thể dễ dàng mua bán trên thị trường chứng khoán hay gửi tiết kiệm ngân hàng đã trở nên quá quen thuộc, đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp vẫn đang là một điều gì đó mới mẻ và chưa thực sự phổ cập với toàn bộ nhà đầu tư. Do đó, việc ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực tài chính (Fintech) đang được kỳ vọng tạo nên cầu nối để thúc đẩy hơn nữa việc nhà đầu tư tham gia giao dịch trái phiếu doanh nghiệp.

Trong buổi Talkshow "Bức tranh toàn cảnh thị trường Fintech Việt Nam và khoảng trống Giải pháp Công nghệ Đầu tư Trái phiếu" do Tạp chí doanh nghiệp tiếp thị và trang tin Cafef.vn phối hợp tổ chức vào ngày 26/11/2021, các chuyên gia đã chỉ ra yếu tố cốt yếu của đầu tư trái phiếu dưới đầy đủ góc độ, theo sau là vai trò quan trọng của Fintech trong việc phát triển thị trường trái phiếu tại Việt Nam.

Đưa ra cái nhìn chung về thị trường trái phiếu Việt Nam, Ông Chế Đoàn Viên, Giám đốc Nghiệp vụ và sản phẩm thị trường vốn Công ty Chứng khoán TPS cho rằng sự vận động của thị trường trái phiếu trong vòng 10 năm trở lại đây có thể vạch rõ thành hai giai đoạn. Cụ thể trong khoảng 3 năm đầu, chủ yếu trái phiếu doanh nghiệp chỉ được hấp thụ bởi một số ngân hàng hay định chế tài chính. Tuy nhiên, trong khoảng 7 năm kéo dài đến hiện tại, trái phiếu đang ngày càng trở thành một kênh đầu tư ổn định với mức sinh lời tốt, bắt đầu tiếp cận đến tệp khách hàng cá nhân rộng lớn. Đặc biệt, bối cảnh lãi suất gửi tiết kiệm duy trì ở mức thấp trong thời gian qua càng khiến kênh đầu tư trái phiếu nổi bật lên với tỷ suất sinh lời tốt hơn nhiều.

Tuy nhiên, dưới giác độ tiếp cận của nhà đầu tư cá nhân, ông Thái Phạm, Nhà sáng lập Công ty Đầu tư Tài chính và Thịnh vượng Happy Life cho rằng, trái phiếu vẫn dễ mà khó. Thực tế, việc mua bán trái phiếu tưởng chừng rất rõ ràng với các mức lãi suất đã được xác định sẵn, song vẫn vấp phải nhiều khó khăn, đặc biệt với nhà đầu tư cá nhân khi không đủ vốn, không đủ thông tin hay tính thanh khoản thấp khiến nhiều người tỏ ra e dè khi muốn tham gia đầu tư trái phiếu.

Để giải quyết hàng loạt nút thắt này, ông Hưng Trần, CEO Finbase cho biết việc đưa Fintech vào đầu tư trái phiếu được ví như "liều dopping" khi giúp các sản phẩm trái phiếu trở nên phong phú, dễ dàng thực hiện, phù hợp với nhiều nhu cầu đầu tư theo cả số vốn, lãi suất hay thời gian. Đồng thời, các công ty Fintech có chất lượng sẽ kết hợp với những tổ chức phát hành và phân phối trái phiếu uy tín, đóng vai trò phân loại và xếp hạng tín nhiệm các sản phẩm trái phiếu, qua đó hạn chế tối đa rủi ro trong đầu tư.

Fintech không chỉ là số hóa mà cần thay đổi toàn diện cách tiếp cận đối với thị trường trái phiếu

Phải nói rõ rằng, Fintech không phải là mới xuất hiện tại Việt Nam, song, sự xuất hiện của đại dịch COVID-19 khiến mọi người làm việc online nhiều hơn, tương tác với các thiết bị số như điện thoại, máy tính tần suất lớn hơn, qua đó tạo dư địa rộng hơn để Fintech phát triển. Tuy vậy, mặc dù số lượng công ty hoạt động trong lĩnh vực Fintech tại Việt Nam đã tăng gấp 4 lần, nhưng chủ yếu mới chỉ tập trung trong mảng thanh toán, cho vay ngang hàng hay mua bán qua các sàn thương mại điện tử. Trong khi đó thị trường trái phiếu vẫn còn đó nhiều khoảng trống cần được thúc đẩy và Fintech được xem chính là "cứu cánh" hữu hiệu nhất lúc này.

Chia sẻ về hướng đi cho Fintech vào thị trường trái phiếu, ông Hưng Trần cho rằng điều này không hề khó hình dung, nói một cách đơn giản chỉ cần thay thế một mặt hàng thông dụng trong chuỗi bán hàng ứng dụng Fintech lâu nay bằng trái phiếu. Mặc dù vậy, vị CEO Finbase nhấn mạnh lại rằng bản chất của việc đem tới loại hình đầu tư tài chính sẽ khác với việc chỉ bán một sản phẩm để tiêu dùng thông thường.

"Các công ty Fintech muốn tham gia vào thị trường trái phiếu sẽ cần có cái nhìn toàn diện hơn, không chỉ đơn giản là số hóa các công việc đầu tư thủ công mà cần đổi mới cách tiếp cận để giải quyết tận gốc vấn đề, mục tiêu cuối cùng là đưa thị trường tài chính phát triển lớn mạnh", ông Hưng Trần chia sẻ.

Đồng quan điểm, ông Chế Đoàn Viên cho rằng kinh nghiệm cho lĩnh vực Fintech đầu tư tài chính tại Việt Nam là chưa nhiều, và tốc độ thay đổi về công nghệ là rất nhanh chóng. Do đó việc bắt kịp xu hướng để đưa ra sản phẩm phù hợp là yếu tố then chốt giúp mở rộng thị trường đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Nếu có thể xử lý được những khó khăn này, khả năng cao các công ty Fintech sẽ nắm trong tay một thị phần vô cùng rộng lớn là lượng lớn nhà đầu tư cá nhân có các khoản tiết kiệm đủ lớn nhưng không có khả năng tự mình tiếp cận vào thị trường đầu tư tài chính.

Dự báo về xu hướng đầu tư tài chính trong tương lai, ông Thái Phạm đánh giá sự phát triển của công nghệ thông tin sẽ là điều kiện cần; ngoài ra sự ổn định và an toàn về tài chính trở thành mục tiêu của người trẻ sẽ là điều kiện đủ để cho lĩnh vực Fintech ngày càng phát triển. "Sự tuyệt vời của công nghệ sẽ giúp nhà đầu tư xác minh lại tính rủi ro của tài sản tài chính sẵn có, đồng thời tiếp cận đến những sản phẩm vừa an toàn lại và có mức sinh lời tốt", ông Thái Phạm chia sẻ.

Đưa ra khuyến nghị tới những nhà đầu tư tay ngang mới bước vào thị trường đầu tư tài chính mà cụ thể là trái phiếu doanh nghiệp, ông Hưng Trần cho rằng nhà đầu tư cần phải trách nhiệm hơn với những đồng tiền mình kiếm ra để đem đi đầu tư tài chính. "Đầu tiên, nhà đầu tư cần hiểu rõ tài sản tài chính sẽ sử dụng như trái phiếu, cổ phiếu,… Một khi đã lựa chọn rồi thì cần quan tâm tới việc mua những tài sản đó từ ai. Riêng đối với trái phiếu, cần thật sự chú ý tới thông tin của doanh nghiệp phát hành và cả tổ chức phân phối. Chỉ thực sự tin tưởng tất cả yếu tố kể trên thì mới nên tham gia!".