Thủ tướng: Vẫn còn tình trạng "ngâm" hồ sơ đầu tư xây dựng

Sáng nay 20-4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực đầu tư xây dựng được tổ chức. Các Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Trịnh Đình Dũng tham gia chủ trì hội nghị.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc - Ảnh: Quang Hiếu

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh chủ đề của hội nghị là tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách liên quan đến đầu tư xây dựng nhằm bảo đảm tiến độ, chất lượng xây dựng.

Vì vậy, Thủ tướng đề nghị hội nghị cần đặt lên bàn thảo luận những vấn đề này thêm và các bộ, ngành, đặc biệt là ngành xây dựng sẽ tiếp thu các ý kiến có liên quan đến xây dựng cơ bản để hoàn thiện thể chế tốt hơn.

Thủ tướng nhấn mạnh nội dung hội nghị là tập trung tháo gỡ khó khăn trước mắt làm ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng xây dựng, giải ngân vốn đầu tư công trung hạn, đặc biệt là năm 2018.

Thủ tướng cho rằng hệ thống pháp luật về xây dựng rất lớn với 12 luật, hơn 100 nghị định, hàng trăm thông tư hướng dẫn, "nhiều đến mức độ không thể nhớ hết". Cùng với sự chồng chéo trong quản lý và các văn bản pháp lý liên quan được coi là rào cản lớn nhất trong công tác đầu tư xây dựng.

Về thủ tục hành chính, Thủ tướng yêu cầu bộ nào, ngành nào, cấp tỉnh có vướng mắc gì để nâng cao hiệu quả giải quyết, một cửa liên thông, hậu kiểm những vấn đề gì… để tháo gỡ, bởi thủ tục giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản còn nhiều khâu ách tắc trong khi đã bước sang quý II của năm 2018.

Thủ tướng nói thẳng vấn đề đấu thầu, đất đai, giải phóng mặt bằng, phối hợp giữa chủ đầu tư với chính quyền địa phương còn bất cập. Chậm do nhiều nguyên nhân trong đó có việc chọn nhà thầu không có đủ năng lực, kinh nghiệm vì lý do này, lý do khác. Rồi nhất là giải phóng mặt bằng, thủ tục đất đai . Chế độ công tác, kiểm tra, giao ban, đôn đốc xử lý vướng mắc trên công trường, trên nhật ký công trình, trong những vấn đề đặt ra của từng đơn vị cũng chưa phải làm tốt. Cơ chế nào điều hành cái này cho rõ hơn.

Cùng với đó là những tồn tại về chất lượng, tiến độ và những hiện tượng thất thoát, lãng phí trong xây dựng phải được chấn chỉnh.

"Vẫn còn tình trạng cơ quan chức năng "ngâm" hồ sơ đầu tư xây dựng kéo dài, sợ trách nhiệm, làm ảnh hưởng đến tiến độ, những thủ tục tiếp theo, Thủ tướng đề nghị cần mạnh dạn chỉ ra cơ quan nào, đơn vị nào và cần sửa cái gì để tháo gỡ. Những thông tư, nghị định nào làm ảnh hưởng đến tiến độ các công trình trọng điểm quốc gia để tháo gỡ" - Thủ tướng đặt vấn đề.

Tham dự hội nghị có lãnh đạo các bộ, ngành trung ương, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, đại diện các hiệp hội, doanh nghiệp trong lĩnh vực đầu tư xây dựng, các chuyên gia, nhà khoa học. Lãnh đạo các địa phương tham dự hội nghị qua hình thức trực tuyến.

Bộ Xây dựng cho biết đến thời điểm này, các hoạt động đầu tư xây dựng chịu sự điều chỉnh của khoảng 12 luật khác nhau và rất nhiều nghị định, nghị quyết của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thông tư hướng dẫn của các bộ, ngành và hơn 20.000 tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật từ khâu xác định chủ trương đầu tư, nhu cầu vốn đầu tư, chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư xây dựng và kết thúc đầu tư xây dựng đưa dự án vào vận hành khai thác.

Theo Bộ Xây dựng – cơ quan được giao chủ trì tổ chức hội nghị, những khó khăn, vướng mắc hiện có ở tất cả các giai đoạn của quá trình đầu tư xây dựng, từ chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án, đến kết thúc dự án đưa vào sử dụng.

Theo thống kê, năm 2016, có tới 12.255 dự án vi phạm thời gian quyết toán (chiếm trên 14% dự án hoàn thành), trong đó hơn 5.400 dự án vi phạm thời gian quyết toán trên 2 năm, tăng hơn 1.100 dự án (27%) so với năm 2015.

Nguyên nhân là do nhiều dự án thiếu các cơ sở pháp lý, thành phần hồ sơ chất lượng chưa đầy đủ; chủ đầu tư, ban quản lý dự án thiếu kinh nghiệm, năng lực hạn chế; quá trình thanh toán, quyết toán hợp đồng xây dựng chưa tuân thủ chặt chẽ các thoả thuận trong hợp đồng, pháp luật về hợp đồng xây dựng.

Công tác nghiệm thu, bàn giao, tiếp nhận quản lý, duy tu, bảo dưỡng công trình hạ tầng kỹ thuật thuộc dự án phát triển đô thị giữa nhà đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước còn chậm do quy định về tham gia nghiệm thu công trình hạ tầng kỹ thuật thuộc dự án phát triển khu đô thị của cơ quan quản lý nhà nước có liên quan chưa đầy đủ, chưa rõ.

Bên cạnh đó, việc sử dụng đất đai, mua bán, cấp giấy chứng nhận một số loại hình bất động sản mới như căn hộ du lịch ( condotel ), căn hộ văn phòng (officetel), shop house, biệt thự du lịch còn gặp khó khăn.