Truy tìm nguồn gốc hoa bưởi bán đầy phố Hà thành

Bưởi bắt đầu cho hoa từ giữa tháng 2 đến đầu tháng 3, chỉ nở từ 2-3 tuần là đậu quả. Đến tầm giữa tháng 3, khi hoa bưởi bước vào cuối mùa thì để tìm mua được vài nhành hoa cũng trở nên xa xỉ.

Nhưng đó là câu chuyện của nhiều năm về trước, bởi thời điểm này tuy đang là cuối vụ, khách hàng vẫn có thể tìm mua được hoa bưởi với số lượng lớn.

Dạo quanh những tuyến phố lớn như Giảng Võ, Kim Mã, Láng Hạ, Xã Đàn,... người đi đường không khó để bắt gặp cảnh mua bán hoa bưởi tấp nập. 

Anh Hưng, một người bán hoa bưởi quê ở Hưng Yên, chia sẻ, đến giữa tháng 3 gần như đã hết hoa bưởi. Thương lái như anh phải đi gom hàng tại nhiều nơi như Hưng Yên, Hòa Bình mới đủ cung cấp cho Hà Nội.

Những cành hoa bưởi thơm ngát được người bán xếp gọn gàng chờ khách mua

Hiện tại, hoa được bán trên các tuyến phố ở Thủ đô phần lớn là hoa bưởi Diễn, vì hoa bưởi chua đã hết từ cuối tháng 2. Hoa bưởi Diễn thường nhỏ cánh, hương thơm nhẹ chứ không đậm mùi và to cánh như hoa bưởi chua.

Hoa bưởi Diễn này được mang đến từ Khoái Châu (Hưng Yên), Xuân Mai (Hòa Bình). Các vùng này trồng bưởi với hai mục đích là lấy cả quả và hoa. Trong khi đó, ở khu vực trồng bưởi nổi tiếng ở Hà Nội thì chủ yếu là lấy quả.

Nhà anh Hưng ở Khoái Châu, Hưng Yên mùa này có 5 sào trồng bưởi Diễn. Vào mùa hoa, ngày nào vợ chồng anh cũng chở cả chục cân mang đi bán khắp nội thành Hà Nội.

“Tôi thường cân nhắc rất kỹ mỗi khi tỉa hoa vì còn phải tính đến chuyện nuôi cây lấy quả. Cả vườn có 100 gốc, nên hôm nào tôi cũng dậy từ 4 giờ sáng để tỉa hoa cho kịp” - anh Hưng nói.

Hành trình mang hoa từ quê ra phố dường như đã trở nên quen thuộc với anh cả tháng nay. Đều đặn 10h sáng, gánh hoa bưởi sẽ tới đất Thủ đô và bán hết sạch vào lúc 4-5h chiều, hôm nào đắt hàng thì chỉ sau vài tiếng là hết.

Anh Hưng cho rằng, khó nhất là khâu vận chuyển hoa bưởi. Hoa bưởi rất dễ gãy, nếu không sắp xếp khéo, hoa sẽ bị rụng cánh hay gẫy nụ khi đi đường. Vì thế, thùng đựng hoa thường phải là hộp xốp cứng, xung quanh thành được phủ bằng lớp vải nhung hoặc màn tuyn, dưới đáy lót lớp vài dày để tránh hoa bị va đập.

Còn chị Hương, một người bán hoa bưởi rong trên khu phố cổ (Hà Nội), cho biết, để mua được hoa từ các thương lái thời điểm này rất khó. Do cuối vụ nên khan hiếm hàng, giá lấy buôn vì thế cũng bị đẩy lên cao.

“Hoa bưởi mà để qua một ngày thì chỉ có vứt, nên mỗi khi lấy hàng tôi đều phải cân nhắc kỹ vì giá nhập vào rất cao” - chị Hương tâm sự.

Hiện giá hoa bưởi trên thị trường dao động ở mức 20.000-30.000 đồng/lạng. Riêng hoa đã rụng khỏi cành thì rẻ hơn, chỉ 10.000 đồng/lạng.

Trung bình mỗi ngày chị Hương nhập khoảng 8-10 kg hoa bưởi từ thương lái vùng Xuân Mai (Hòa Bình) vào lúc 10h sáng. Sau đó, chị chở đi bán vòng quanh khu phố cổ.

Những năm gần đây, người dân Thủ đô đặc biệt chuộng thú chơi hoa bưởi bởi vẻ đẹp tinh khiết, giản dị và hương thơm đầy mê hoặc. Không chỉ làm đẹp, hoa bưởi còn là vị thuốc để giảm cảm, giải rượu, chữa đau dạ dày, giúp thư thái tinh thần,...

Đặc biệt, hoa bưởi còn được dùng để ướp hương, chưng cất thành tinh dầu làm đẹp. Nước hoa bưởi khi nấu lên có thể dùng làm gia vị cho các món chè, món bánh rất đời thường nhưng rất tinh tế của người Hà Nội. 

Cùng theo chân người bán hoa bưởi trên phố:

Hoa bưởi là thứ hoa đặc biệt chỉ có vào tháng 3, chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc nhất là Hà Nội

Người bán bó lại thành bó nhỏ gọn, từ 2-3 lạng

Mỗi bó hoa được xếp khéo léo để không bị rụng cánh

Hoa bưởi rất thơm nên người mua thường mua về thắp hương, ngắm hoa hoặc để ướp hương bưởi

Đây cũng là một loại gia vị, một loại thuốc quý

Hoa bưởi thời điểm này thường là hoa bưởi Diễn, được trồng ở các vùng thuộc tỉnh Hòa Bình, Hưng Yên

Những chiếc xe chở hoa bưởi đi khắp phố phường Hà Nội

Bài và ảnh: Hoàng Dung