Vì sao Trung Quốc không dám để đồng nhân dân tệ hạ giá quá sâu?

Lại một lần nữa, Trung Quốc để cho đồng nhân dân tệ hạ giá trong nỗ lực bảo vệ các nhà xuất khẩu khỏi tác động từ cú sốc thuế quan Mỹ, tuy nhiên, mức giảm giá thấp của đồng tiền cho thấy giới chức Trung Quốc quan tâm về một đồng tiền quá yếu, không quá mạnh.

Trong vài năm qua, đồng nhân dân tệ không ngừng chịu áp lực bán. Nếu Bắc Kinh hoàn toàn để cho thị trường quyết định tỷ giá đồng nhân dân tệ, đồng nhân dân tệ sẽ yếu hơn so với hiện nay, theo các tính toán.

Vào đầu tháng này, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo rằng sẽ áp thêm đợt thuế mới lên hàng nhập khẩu Trung Quốc từ tháng 9/2019, đồng nhân dân tệ rớt xuống dưới ngưỡng 7 nhân dân tệ/USD. Điều đó khiến cho Washington gọi Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ.

Tuy nhiên theo chuyên gia nghiên cứu cao cấp tại viện nghiên cứu kinh tế quốc tế Peterson, ông Fred Bergsten, tên gọi trên hoàn toàn không phù hợp. Trong tuyên bố riêng của mình, ông Bergsten nhấn mạnh rằng cho đến năm 2013, Trung Quốc đã can thiệp để làm yếu đồng tiền, thế nhưng từ đó đến nay Trung Quốc đã can thiệp vào cả hai chiều, Trung Quốc có lúc bán đôla để ngăn đồng nhân dân tệ suy yếu.

Thay đổi trong chính sách tiền tệ của Bắc Kinh có thể được nhìn thấy rõ trong cách xử lý tỷ giá tham chiếu hàng ngày. Mỗi ngày giao dịch, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đặt tỷ giá đồng nhân dân tệ so với giỏ nhiều loại tiền khác. Biên độ giao dịch ngăn đồng tiền biến động quá 2% hoặc dưới ngưỡng trung.

Chính sách đã được điều chỉnh vào tháng 8/2015, cùng với sự hạ giá của đồng nhân dân tệ. Điều này giúp phản ánh tốt hơn yếu tố cung cầu trên thị trường với đồng nhân dân tệ, và theo nhiều chuyên gia nó sẽ giúp cho đồng nhân dân tệ biến động tự do.

Tuy nhiên, đồng nhân dân tệ đã suy yếu sau thay đổi trên, điều này khiến cho các nhà chức trách phải đảo chiều chính sách. Vào tháng 12/2019, Bắc Kinh tuyên bố sẽ đặt tỷ giá tham chiếu theo hướng giảm bớt biến động của đồng nhân dân tệ, và vì vậy để room cho việc can thiệp tỷ giá.

Nếu ở hiện tại, khoảng nửa hệ thống được đưa ra vào tháng 8/2015 vẫn được duy trì, đồng nhân dân tệ có thể đã giảm giá xuống mức 11 nhân dân tệ/USD. Thay vào đó, đồng nhân dân tệ giao dịch ở mức 6,74 nhân dân tệ trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 3/2019, không khác mấy so với tỷ giá tham chiếu, theo tính toán của Nikkei và Trung tâm nghiên cứu kinh tế Nhật bản.

Mức chênh lệch lớn như trên cho thấy áp lực bán của đồng nhân dân tệ chưa được tính toán vào tỷ giá tham chiếu. Giới chức Trung Quốc nhận thức được rõ ràng về rủi ro đồng nhân dân tệ sụt giá bất ngờ sẽ khiến cho nhiều người giàu có rút tiền ra khỏi đất nước trong nỗi lo sợ tài sản riêng của họ sẽ không được an toàn.