VNDirect: Hòa Phát có thể lỗ tiếp quý 1/2023

Công ty chứng khoán VNDirect vừa có báo cáo cập nhật hoạt động kinh doanh của ngành thép và Tập đoàn Hòa Phát.

Triển vọng ngành thép

VNDirect cho rằng trong năm 2023, giải ngân vốn đầu tư công mạnh mẽ sẽ bù đắp phần nào nhu cầu yếu từ lĩnh vực bất động sản dân dụng. Nhu cầu thép xây dựng Việt Nam năm 2023 được kỳ vọng sẽ giảm 9% so với cùng kỳ.

Theo VNDirect, thị trường bất động sản nhà ở tại Việt Nam đã hạ nhiệt kể từ quý 2/2022 do sự kiện bắt giữ một số nhà lãnh đạo doanh nghiệp bất động sản lớn (vi phạm quy định phát hành trái phiếu doanh nghiệp), lãi suất mua nhà tăng và room tín dụng hạn chế.

Ngành thép trong nước cũng đang chịu tác động từ những khó khăn như: Giá nguyên liệu đầu vào cao (bao gồm than cốc và thép phế) và nhu cầu thép toàn cầu sụt giảm, gây khó khăn cho hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp thép Việt Nam.

Kết quả là tổng sản lượng tiêu thụ thép của Việt Nam (bao gồm thép xây dựng, ống thép và tôn mạ) đã giảm mạnh xuống mức 3,7 triệu tấn trong quý 4/2022 (giảm 21% so với cùng kỳ và giảm 8,3% so với quý trước đó).

Nhu cầu ảm đạm kéo dài của lĩnh vực xây dựng dân dụng nội địa sẽ tác động đáng kể đối với nhu cầu vật liệu xây dựng trong năm 2023. Do đó, mặc dù giải ngân đầu tư công được kỳ vọng sẽ tăng tốc trong những quý tới, dự báo tổng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng của Việt Nam trong năm 2023 sẽ giảm 9,2% so với cùng kỳ xuống mức 9,5 triệu tấn.

Đà tăng hiện tại của giá thép là không bền vững do nhu cầu yếu

Kể từ giữa tháng 12/2022, Hòa Phát đã có 6 lần điều chỉnh tăng giá bán thép xây dựng, với tổng mức tăng 9,1% (+1.360 đồng/kg). Đối với sản phẩm HRC, giá chào bán cho lô hàng tháng 3 của Hòa Phát là 670 USD/tấn, tăng 22% so với đầu năm. VNDirect cho rằng đà tăng của giá bán thép đến chủ yếu do chi phí đầu vào tăng cao khi giá quặng sắt – than cốc – thép phế đã tăng lần lượt 10,2%-28,5%-10% kể từ đầu năm.

Theo VNDirect, đà tăng hiện tại của giá bán thép tại cả Trung Quốc và Việt Nam là không bền vững do nhu cầu thép yếu sẽ diễn ra kéo dài. Dự phóng trung bình giá bán thép xây dựng và HRC năm 2023 của Hòa Phát sẽ đạt lần lượt 15,956 triệu đồng/tấn và 640 USD/tấn, thấp hơp 2,4%-4,5% so với giá giao ngay hiện nay.

Triển vọng Hòa Phát

Theo kế hoạch của ban lãnh đạo, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Hòa Phát năm 2023 sẽ lần lượt là 150.000 tỷ đồng (+6,1% so với cùng kỳ) và 8.000 tỷ đồng (-5,7% so với cùng kỳ).

2022 là năm đầu tiên sau 10 năm, Hòa Phát không hoàn thành kế hoạch lợi nhuận sau thuế được Đại hội cổ đông giao. Trong giai đoạn 2012-2021, Hòa Phát thường xuyên vượt kế hoạch lợi nhuận sau thuế với mức trung bình là 47%. Do đó, VNDirect cho rằng kế hoạch kinh doanh năm 2023 đã được lập trên cơ sở thận trong của ban lãnh đạo công ty, đặc biệt trong bối cảnh giá nguyên liệu đầu vào biến động và nhu cầu thép yếu như hiện nay.

Do kết quả kinh doanh kém khả quan trong năm 2022 và chi phí đầu tư lớn trong năm 2023-2024 cho Khu liên hợp gang thép Dung Quất giai đoạn 2, Hòa Phát cũng sẽ không trả cổ tức tiến mặt trong năm 2023.

Sản lượng tiêu thụ thép năm 2023 của Hòa Phát sẽ giảm 8% so với cùng kỳ trước khi phục hồi mạnh 15% so với cùng kỳ trong năm 2024.

Đi theo xu hướng của ngành thép Việt Nam, sản lượng tiêu thụ của Hòa Phát trong quý 4/2022 chỉ đạt 1,75 triệu tấn, giảm 31% so với cùng kỳ và 12% so với quý trước đó. Trong đó, mức bán hàng ghi nhận giảm ở tất cả các nhóm sản phẩm, cụ thể là thép xây dựng (-24,9% so với cùng kỳ), HRC (-5,9% so với cùng kỳ), tôn mạ (-49% so với cùng kỳ) và ống thép (-2,9% so với cùng kỳ).

Mặc dù tăng trưởng sản lượng tiêu thụ thép xây dựng của Hòa Phát năm 2022 là vượt trội so với toàn ngành, VNDirect vẫn điều chỉnh giảm dự phóng sản lượng bán hàng trong năm 2023 xuống 3,9 triệu tấn (-8,3% so với cùng kỳ) và thấp hơn 16,8% so với dự phóng trước đó.

Các lò cao được kỳ vọng sẽ vận hành trở lại trong quý 2/2023

Hòa Phát mới chỉ vận hành trở lại một/bốn lò cao tại Hải Dương từ 27/12/2022. Mặc dù vậy, sản lượng sản xuất của công ty vẫn ghi nhận mức thấp trong 2 tháng đầu năm 2023 với tổng sản lượng chỉ đạt 809 nghìn tấn (-42% so với cùng kỳ).

Thời điểm hiện tại, công ty hiện vẫn còn 3 lò cao đang đóng và chưa có kế hoạch cụ thể cho việc vận hành trở lại. Điều này cũng đồng nghĩa với việc nhu cầu kỳ vọng trong ngắn hạn đối với các sản phẩm thép vẫn thấp.

VNDirect kỳ vọng 3 lò cao còn lại sẽ bắt đầu hoạt động trở lại từ tháng 5/2023 và tăng dần hiệu suất hoạt động lên 90% kể từ tháng 9/2023. Do đó, sản lượng sản xuất thép thô của Hòa Phát năm 2023 sẽ đạt 7,16 triệu tấn (-5% so với cùng kỳ).

Tăng trưởng lợi nhuận ròng sẽ được cải thiện trong quý 3/2023

Kết quả kinh doanh kém hơn kỳ vọng trong quý 4/2022 do chi phí nguyên liệu đầu vào cao. VNDirect cho rằng lợi nhuận ròng của Hòa Phát vẫn sẽ ghi nhận ở mức thấp trong nửa đầu năm 2023, trước khi tăng trưởng tích cực trở lại từ quý 3/2023 nhờ 3 yếu tố: Sản lượng tiêu thụ thép tăng trở lại từ mức thấp của nửa cuối năm 2022, biên LN gộp được cải thiện khi giá nguyên liệu đầu vào giảm và dự phóng giảm giá hàng tôn kho thấp hơn và cải thiện lỗ ròng chi phí tài chính khi lỗ tỷ giá giảm mạnh.

Theo diễn biến của giá hàng hóa giao ngay (bao gồm giá thép, quặng sắt, than cốc và thép phế), ước tính biên EBITDA của Hòa Phát trong quý 1/2023 thấp hơn 1,8 điểm % so với Q4/22.

Với nhu cầu yếu, VNDirect lo ngại về khả năng chuyển rủi ro tăng giá nguyên liệu đầu vào của Hòa Phát sang phía người tiêu dùng cuối cùng. Bên cạnh đó, hiệu suất vận hành nhà máy thấp trong nửa đầu năm 2023 cũng sẽ tác động tới biên lợi nhuận của công ty.

Do đó, VNDirect dự phóng lợi nhuận ròng của công ty có thể vẫn sẽ âm trong quý 1/2023.