Xuất khẩu cà phê: Giá có xu hướng biến động nhẹ, liệu còn kéo dài "giai đoạn vàng"?

Giá nội địa có xu hướng điều chỉnh nhẹ nhưng vẫn ở mức cao kỷ lục

Ngày 17/9/2025, thị trường cà phê trong nước ghi nhận đợt giảm giá vừa phải sau thời gian dài duy trì đà tăng nóng. Theo thông tin từ Bộ Nông nghiệp & Môi trường, giá cà phê Robusta tại các vùng trọng điểm Tây Nguyên đã điều chỉnh, dao động quanh 120.000 – 121.500 đồng/kg, giảm khoảng 1.300 – 2.200 đồng/kg so với phiên trước. Cụ thể, Lâm Đồng ổn định ở mức 120.000 đồng/kg; Đắk Lắk và Gia Lai cũng ghi nhận con số tương tự.

Dù điều chỉnh, mức giá hiện nay vẫn cao hơn đáng kể so với cùng kỳ nhiều năm. Lý giải về điều này, ông Nguyễn Nam Hải - Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA) cho rằng, hiện nguồn cung Robusta trong nước và quốc tế vẫn hạn chế do khô hạn đầu vụ, trong khi nhu cầu từ châu Âu, Mỹ và nhiều thị trường mới nổi tiếp tục ổn định. Bên cạnh đó, chi phí vận chuyển nội địa cao và tâm lý chốt lời của nông hộ, thương lái khiến giá giảm chậm hơn kỳ vọng.

Giá giảm nhẹ chỉ mang tính kỹ thuật sau giai đoạn tăng kéo dài. Đây không phải tín hiệu tiêu cực, mà cho thấy thị trường đang điều chỉnh lành mạnh, phản ánh thông tin về mưa tại Brazil và triển vọng nguồn cung toàn cầu cải thiện.

Xuất khẩu duy trì đà tăng, tạo nền tảng dài hạn

Từ đầu năm đến nay, xuất khẩu cà phê Việt Nam tiếp tục khởi sắc. Lũy kế 8 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 1,2 triệu tấn, đạt 6,42 tỷ USD, tăng mạnh cả về khối lượng và giá trị so với cùng kỳ năm trước. Giá xuất khẩu bình quân giữ ở vùng cao lịch sử, khẳng định giá trị hạt cà phê Việt trên thị trường toàn cầu.

Riêng tháng 8, khối lượng xuất khẩu ổn định, song giá bình quân chững lại quanh 5.476 USD/tấn, vẫn cao hơn so với cùng kỳ 2024. Đức, Italia, Tây Ban Nha tiếp tục là các đối tác chủ lực; một số thị trường mới như Mexico đang mở ra biên độ tăng trưởng đáng kể.

Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Phúc -  chủ một doanh nghiệp xuất khẩu tại Đắk Lắk chia sẻ: "Giá trị xuất khẩu cao giúp doanh nghiệp có thêm nguồn lực đầu tư dây chuyền chế biến sâu. Tuy nhiên, chi phí logistics và yêu cầu chứng nhận bền vững đang buộc chúng tôi phải tái cơ cấu quy trình để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe hơn từ một số thị trường lơn như EU, Mỹ...". 

Chị Hà Thị Minh Nguyệt, chủ hộ chế biến và xuất khẩu cà phê tại Gia Lai cho biết thêm: "Mức giá cao hiện nay là cơ hội để ký hợp đồng dài hạn, nhưng cũng làm tăng áp lực về chất lượng, về truy xuất nguồn gốc xuất khẩu . Do đó, chúng tôi phải chủ động nâng cao chất lượng cũng như nguồn gốc để đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của đối tác".

Hóa giải thách thức trong bối cảnh mới

Theo các chuyên gia kinh tế, đằng sau những con số kỷ lục, ngành cà phê Việt Nam đang đối diện với nhiều thách thức. Những tín hiệu tích cực về giá và xuất khẩu chưa đảm bảo rằng "thời kỳ vàng" sẽ kéo dài nếu thiếu chiến lược phù hợp. Chi phí đầu vào – từ phân bón, nhân công tới logistics – vẫn ở mức cao, ảnh hưởng đến biên lợi nhuận của nông hộ và doanh nghiệp. Ngoài ra, biến động tỷ giá USD, thời tiết tại Brazil và hoạt động của các quỹ đầu cơ khiến thị trường quốc tế nhạy cảm với các thông tin cung – cầu.

Bên cạnh đó, các yêu cầu khắt khe về môi trường, đặc biệt là EUDR của EU, đang đòi hỏi doanh nghiệp tăng đầu tư vào quản lý vùng nguyên liệu, công nghệ truy xuất và minh bạch hóa sản xuất. Nếu không thích ứng kịp, cà phê Việt Nam có thể đánh mất lợi thế dù giá vẫn cao.

Theo lãnh đạo VICOFA, để giữ đà tăng trưởng, doanh nghiệp cần chủ động ký hợp đồng dài hạn, áp dụng công cụ bảo hiểm giá và nâng cấp công nghệ sau thu hoạch. Quan trọng hơn, cần đẩy mạnh liên kết chặt chẽ giữa nông dân – doanh nghiệp để ổn định nguồn cung, nâng chất lượng và giảm chi phí trung gian.

Trong khi đó, dưới góc độ doanh nghiệp, bà Nguyệt cho rằng bên cạnh nỗ lực từ doanh nghiệp, chính sách hỗ trợ của Nhà nước – như giảm chi phí logistics, tín dụng xanh, xúc tiến thương mại là rất cần thiết. Đây sẽ là đòn bẩy giúp doanh nghiệp trong ngành cà phê thích ứng trước các yêu cầu quốc tế, đồng thời mở rộng thị trường. 

Thông tin thêm, ông Hải cho biết, VICOFA đang tổ chức đoàn xúc tiến thương mại tại Mỹ và Canada để quảng bá cà phê Việt Nam, khi sản phẩm này vẫn chưa được người tiêu dùng Mỹ và Canada biết đến rộng rãi.

"Triển vọng dài hạn không thể chỉ dựa vào giá cao trong ngắn hạn. Ngành cà phê cần một chiến lược tái định vị rõ ràng: chuyển từ tăng trưởng dựa trên sản lượng sang giá trị, đồng thời gắn với phát triển bền vững. Nếu người trồng và doanh nghiệp nhanh chóng nâng chuẩn chất lượng, mở rộng thị trường và giảm rủi ro trước biến động quốc tế, "thời kỳ vàng" của cà phê Việt Nam không chỉ được duy trì mà còn có thể mở ra cánh cửa tiến xa hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu", ông Hải nhấn mạnh thêm./.