5 cơn gió ngược có thể làm suy giảm chất lượng tài sản ngành ngân hàng trong năm 2023

Trong báo cáo phân tích mới phát hành, Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho rằng năm 2023 sẽ có những cơn gió ngược có thể làm suy giảm chất lượng tài sản của ngành ngân hàng.

Thứ nhất, mặt bằng lãi suất ở mức cao làm ảnh hưởng tới khả năng thanh toán gốc và lãi của cá nhân cũng như doanh nghiệp vay vốn.

Thứ hai, nhà đầu tư nhìn chung đã giảm sự quan tâm đáng kể lên tác động trái chiều từ thị trường trái phiếu doanh nghiệp nhưng khó khăn thì vẫn còn ở đó. BVSC ước tính có khoảng 238 ngàn tỷ trái phiếu doanh nghiệp (không bao gồm trái phiếu ngân hàng) sẽ đáo hạn trong năm 2023. Tình hình khó khăn chung có thể làm cho một số doanh nghiệp khó tái cơ cấu trái phiếu đến hạn hay thanh toán gốc lãi cho nhà đầu tư trái phiếu. Mặc dù tỷ lệ nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp ở mức thấp, nhưng các ngân hàng có thể cũng sẽ chịu tác động suy giảm chất lượng tài sản gián tiếp do tình hình chung.

Thứ ba, thị trường bất động sản suy yếu. Đây là nhóm ngành có tỷ trọng dư nợ lớn trong hệ thống ngân hàng và có tính lan tỏa sang các ngành phụ trợ khác như vật liệu xây dựng, xây dựng…. Ngành Bất động sản suy yếu có thể làm giảm khả năng thanh toán của những doanh nghiệp bất động sản, doanh nghiệp liên quan đến ngành bất động sản cũng như nhóm khách hàng cá nhân vay nợ để đầu tư bất động sản.

Thứ tư, tác động từ việc các nền kinh tế lớn trên thế giới có thể suy thoái. Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế mở. Nếu các nền kinh tế lớn trên thế giới gặp khó khăn sẽ làm giảm các đơn hàng tại Việt Nam làm ảnh hưởng tới tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh và làm giảm hoặc mất khả năng thanh toán nợ vay của doanh nghiệp.

Thứ năm, nền kinh tế dự kiến tăng trưởng chậm lại trong năm 2023 cùng với đó là khó khăn từ các lĩnh vực như bất động sản hay xuất khẩu có thể làm cho một số lao động bị giảm lương hoặc mất việc làm dẫn tới giảm hoặc mất khả năng thanh toán các khoản vay.

Theo BVSC, những cơn gió ngược đã có tác động nhất định lên kết quả kinh doanh quý 4/2022 của ngành ngân hàng. Tuy nhiên, nhóm phân tích cũng đang quan sát kỹ những yếu tố có thể thay đổi làm suy yếu những cơn gió ngược hoặc thậm chí trở thành cơn gió thuận hỗ trợ ngành ngân hàng tăng trưởng như: (1) FED hạ lãi suất sớm hơn dự kiến tạo tiền đề cho Ngân hàng Nhà nước có thể hạ lãi suất điều hành và các ngân hàng thương mại có thể hạ lãi suất cho vay; (2) Ngân hàng Nhà nước đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng trong năm 2023; (3) các nền kinh tế lớn chỉ suy thoái nhẹ và nhu cầu hàng hóa phục hồi làm gia tăng các đơn hàng sản xuất tại Việt Nam; (4) giải ngân đầu tư công mạnh mẽ từ đó tạo thêm việc làm cũng như thúc đẩy tăng trưởng GDP và đặc biệt gia tăng thanh khoản hệ thống khi tiền gửi phục vụ đầu tư công được chuyển ra nền kinh tế; (5) ngành Bất động sản thoát khỏi khó khăn; và (6) giải pháp hữu hiệu hỗ trợ thị trường trái phiếu doanh nghiệp.