Bồi thường hàng trăm tỉ đồng vì lập mưu đưa 7 ngân hàng vào "bẫy"

Ngày 25-1, TAND TP HCM kết thúc phiên tòa sơ thẩm đã tuyên phạt bị cáo Nguyễn Xuân Bình (nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Trường Ngân) tù chung thân về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Tổng hợp với án phạt 18 năm tù trước đó, bị cáo Bình phải thi hành án tù chung thân. Cùng phạm tội trên, bị cáo Nguyễn Đăng Sơn (nguyên Giám đốc Công ty Trường Ngân) lãnh 16 năm tù. Tính chung bản án 6 năm tù trước đó, bị cáo Sơn lãnh tổng cộng 22 năm tù.

Cấp sơ thẩm cáo buộc bị cáo Bình, Sơn phạm tội nhiều lần, gây hậu quả nghiêm trọng. Do đó, HĐXX nhận thấy cần tăng nặng trách nhiệm hình sự đối với 2 bị cáo. Bị cáo Bình đóng vai trò chủ mưu, Sơn tham gia giúp sức tích cực.

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX quyết định bị cáo Bình phải bồi thường toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt.

Các bị cáo nghe tòa tuyên án

Liên quan đến vụ án, 3 bị cáo khác nguyên là cán bộ Ngân hàng Thương mại CP Công thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Sài Gòn (Vietinbank – CN Nam Sài Gòn) phạm tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", gồm: Phan Viết Kỳ (nguyên Trưởng Phòng Khách hàng doanh nghiệp) bị phạt 3 năm tù, Phan Công Hiếu (nguyên phó giám đốc) và Trần Thanh Hải (nguyên cán bộ tín dụng) cùng  3 năm tù nhưng cho hưởng án treo.

HĐXX nhận thấy hành vi của 3 bị cáo gây thiệt hại nghiêm trọng. Tuy nhiên, cơ quan xét xử ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ, như: phạm tội lần đầu, hối cải; nhân thân tốt, phía bị hại có đơn xin giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.

Theo bản án sơ thẩm, Công ty Trường Ngân (trụ sở tại quận 4, TP HCM) thành lập từ năm 2005, chuyên mua bán lương thực, thực phẩm, chế biến nông sản. Mặt hàng kinh doanh chủ đạo là cà phê.

Từ năm 2010, Công ty Trường Ngân có quan hệ tín dụng với 7 ngân hàng tại TP HCM.

Năm 2012, số lượng cà phê của công ty không đủ cầm cố, thế chấp đảm bảo dư nợ cho 7 ngân hàng. Công ty đứng trên bờ vực phá sản. Dù vậy, Bình vẫn chỉ đạo Sơn sử dụng số hàng hóa là cà phê đã thế chấp tại ngân hàng này tiếp tục thế chấp ở ngân hàng khác. Bình và đồng phạm chỉnh sửa nhiều hợp đồng xuất khẩu cà phê nhằm hợp thức hóa nguồn hàng, cam kết sau khi xuất khẩu cà phê sẽ trả nợ các khoản vay trong hồ sơ vay vốn.

Cụ thể, hợp đồng thế chấp tại 7 ngân hàng ghi tổng số lượng hàng hóa gần 21.000 tấn cà phê. Trong khi, Công ty Trường Ngân chỉ có khoảng 8.600 tấn cà phê, tạp chất trong kho. Đến tháng 3-2017, cơ quan điều tra xác định trong kho của công ty này chỉ còn gần 1.300 tấn cà phê, 820 tấn tạp chất và gần 5.300 tấn cà phê hư hỏng.

Bằng hành vi gian dối, Bình và Sơn đã chiếm đoạt hơn 600 tỉ đồng của các ngân hàng. Thực tế, Bình chỉ dùng một phần tiền bán cà phê chi trả một vài khoản nợ cũ và sử dụng phần lớn lợi nhuận vào việc cá nhân.

Trong quá trình thực hiện hợp đồng tín dụng, 3 cán bộ Vietinbank – CN Nam Sài Gòn không thực hiện đúng quy định về thẩm định, nhận, quản lý tài sản cầm cố, dẫn đến hậu quả ngân hàng không có khả năng thu hồi số nợ 109,4 tỉ đồng....