Cá tỷ đô của Việt Nam ‘bơi’ sang quốc gia Nam Mỹ đắt hàng kỷ lục: Xuất khẩu tăng mạnh 5 tháng liên tiếp, sản lượng đứng đầu thế giới

Theo số liệu từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), 11 tháng đầu năm xuất khẩu cá tra thu về hơn 1,7 tỷ USD, giảm 27% so với cùng kỳ năm 2022 và các thị trường chính ghi nhận sụt giảm.

Tuy nhiên trong tháng 11/2023, xuất khẩu cá tra dần khởi sắc khi ghi nhận nhiều thị trường tăng trưởng mạnh. Cụ thể, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Brazil đạt gần 14 triệu USD, tăng 81% so với cùng kỳ năm 2022. Tháng 11/2023 là tháng ghi nhận các sản phẩm cá tra sang quốc gia Mỹ Latin này đạt giá trị cao nhất, đồng thời tăng trưởng cao nhất kể từ tháng 2/2022. Đây cũng là tháng thứ 5 liên tiếp trong năm 2023 thị trường này ghi nhận tăng trưởng dương về nhập khẩu cá tra.

11 tháng đầu năm 2023, Brazil đã chi hơn 97 triệu USD nhập khẩu cá tra từ Việt Nam, tăng 11% so với cùng kỳ năm 2022. Khác với nhiều thị trường khác, quốc gia Mỹ Latinh này chỉ nhập khẩu các sản phẩm cá tra phile đông lạnh từ Việt Nam. Bên cạnh Brazil, nhiều thị trường khác cũng đang tăng mạnh nhập khẩu mặt hàng này của Việt Nam như Anh đạt 4 triệu USD, tăng 28%, Ai Cập đạt 4 triệu USD, tăng 55%, Saudi Arabia đạt 5 triệu USD, tăng 123%.

Theo số liệu của Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), Việt Nam vẫn là nhà cung cấp cá thịt trắng (chủ yếu là cá tra) hàng đầu cho Brazil. Tuy nhiên, cá tra Việt Nam đang dần phải cạnh tranh với không chỉ các nước đang bắt tay vào việc nuôi loài cá này, mà còn phải cạnh tranh với 1 số loại cá thịt trắng khác như cá tuyết hake hay cá tuyết cod.

Theo số liệu mới nhất, giá trung bình xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Brazil tháng 10/2023 mặc dù có tăng nhẹ so với tháng trước đó, nhưng vẫn duy trì dưới mức 3 USD/kg, tiếp tục giảm 16% so với cùng kỳ năm 2022. Kể từ đầu năm nay, xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong tháng 11/2023 ghi nhận tháng thứ hai tăng trưởng dương sau khi tăng trong tháng 9. Đây cũng là tín hiệu cho thấy nhu cầu thị trường đang bắt đầu ấm dần lên.

Theo Tổng cục Thủy sản, ước cả năm 2022, diện tích thả nuôi cá tra cả nước đạt khoảng 5.500 ha, sản lượng khoảng 1,62 triệu tấn, tăng tương ứng 4% và 3,5% so với cùng kỳ năm 2021. Kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 2,4 tỷ USD, tăng 70% so với cùng kỳ năm 2021, vượt qua đỉnh năm 2018 là 2,26 tỷ USD. Cá tra là một trong những đối tượng nuôi chủ lực của ngành thủy sản với sản lượng hàng năm khoảng 30% tổng sản lượng nuôi trồng trên cả nước.

Theo kết quả khảo sát của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp quốc (FAO), sản lượng cá tra toàn cầu ước tính đạt 3,13 triệu tấn vào năm 2023 (tăng 0,5% so với sản lượng 3,11 triệu tấn năm 2022). Với 1,62 triệu tấn, Việt Nam đang dẫn đầu thế giới về sản lượng cá tra, tiếp theo là Ấn Độ, Indonesia, Bangladesh và Trung Quốc. Dự báo sản lượng cá da trơn/cá tra năm 2024 tăng 2,8% so với năm 2023.

Dự báo năm 2023, xuất khẩu cá tra đạt 1,8 tỷ USD, bằng 75% so với năm 2022. Cũng theo Cục Thủy sản, mặc dù năm 2024 còn nhiều khó khăn thách thức, song ngành cá tra vẫn đề ra mục tiêu sản lượng cá tra thương phẩm đạt 1,7 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 2 tỷ USD.