Các ngân hàng trung ương có nên xem xét phát hành tiền kỹ số?

Trong một bài phát biểu tại Singapore Fintech Festival vào hôm thứ Tư vừa qua, bà Lagarde nhấn mạnh đến bản chất thay đổi của tiền khi nhu cầu tiền vật chất đang giảm trên toàn thế giới. Bà cho rằng các ngân hàng trung ương có vai trò cung cấp tiền cho nền kinh tế kỹ thuật số.

"Tôi tin rằng chúng ta nên xem xét khả năng phát hành tiền tệ kỹ thuật số", bà Lagarde nói.

Bà cho biết một loại tiền kỹ thuật số được ngân hàng trung ương hỗ trợ có thể giúp thúc đẩy sự tiếp cận tài chính cho mọi người, sự bảo mật và quyền riêng tư trong các khoản thanh toán như là một thay thế chi phí thấp và hiệu quả cho tiền giấy. Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo về những rủi ro đối với sự ổn định và đổi mới tài chính.

"Thông điệp của tôi là: mặc dù tiền kỹ thuật số hiện không phổ biến, nhưng chúng ta nên nghiên cứu kỹ thêm, một cách nghiêm túc, cẩn thận và sáng tạo", bà Lagarde cho hay.

Các ngân hàng trung ương trên khắp thế giới đang cân nhắc xem sự tăng lên của những khoản thanh toán không dùng tiền mặt ảnh hưởng như thế nào đến vai trò truyền thống của tiền giấy và việc quản lý nguồn cung tiền. Bà Lagarde chỉ ra rằng các ngân hàng trung ương ở Trung Quốc, Canada, Thụy Điển và Uruguay đang "hào hứng chấp nhận sự thay đổi và lối suy nghĩ mới" về cách mà họ có thể cung cấp tiền kỹ thuật số cho công chúng.

Chẳng hạn, ngân hàng trung ương của Thụy Điển, Riksbank, đang lên kế hoạch thử nghiệm một phiên bản tiền tệ kỹ thuật số gọi là e-krona vào năm 2019. Thụy Điển được coi là một trong những xã hội ít dùng tiền mặt nhất trên thế giới, khi chỉ có 13% người dân Thụy Điển sử dụng tiền mặt cho lần mua gần đây nhất của họ trong một cửa hàng, theo một cuộc khảo sát mới nhất từ Riksbank.

Tiền kỹ thuật số do ngân hàng trung ương hỗ trợ

Tiền gửi được giữ tại các ngân hàng thương mại hiện đã là "kỹ thuật số", nhưng một đồng tiền kỹ thuật số có thể được hỗ trợ bởi chính phủ giống như cách mà tiền mặt đang được "hưởng", bà Lagarde nói. Tiền kỹ thuật số có thể xuất hiện dưới dạng một token do nhà nước hỗ trợ, hoặc thông qua tài khoản được giữ trực tiếp tại ngân hàng trung ương.

Mặt khác, những loại tiền điện tử như Bitcoin hiện cung cấp một tùy chọn "phi tập trung", nghĩa là chúng không được kiểm soát bởi một cơ quan trung ương. Bà Lagarde cho biết bản thân mình "không hoàn toàn được thuyết phục" về những đồng tiền điện tử được dựa vào "sự tin tưởng dành cho công nghệ".

"Quy định phù hợp dành cho các thực thể này vẫn sẽ là trụ cột của sự tin tưởng", bà nói.

'Ngay lập tức, an toàn, rẻ và bán vô danh'

Để thúc đẩy sự cạnh tranh trong ngành dịch vụ tài chính, bà Lagarde cho biết các ngân hàng trung ương có thể hợp tác với tư nhân. Các ngân hàng và tổ chức tài chính có thể quản lý tài sản của khách hàng trong khi chính phủ thực hiện những giao dịch kỹ thuật số, bà gợi ý. Sự sắp xếp này sẽ tiếp tục khuyến khích đổi mới ở các ngân hàng và những công ty khởi nghiệp, trong khi cho phép các ngân hàng trung ương tập trung vào lợi thế của họ.

"Lợi thế là rõ ràng. Thanh toán của bạn sẽ được xử lý ngay lập tức, an toàn, rẻ và bán vô danh", bà Lagarde nói.

Cũng vào hôm thứ Tư vừa qua, IMF đã phát hành một bài viết mới xem xét đến trường hợp tiền kỹ thuật số được ngân hàng trung ương hỗ trợ. Bài viết này thấy rằng còn quá sớm để đưa ra những kết luận về các lợi ích "ròng" vì mọi quốc gia đều phải đối mặt với những hoàn cảnh đặc biệt xung quanh việc sử dụng tiền mặt và chấp nhận tiền điện tử. Bà cho rằng các nhà hoạch định chính sách cần phải cởi mở về những thay đổi trong bối cảnh tài chính này.

"Công nghệ sẽ thay đổi, và sẽ thay đổi chúng ta, vì vậy chúng ta cũng nên thay đổi", bà kết luận.