[Chuyện gì đang xảy ra] Khi các DN 'viêm màng túi' đi vay nợ mua Bitcoin để 'cưa đổ' nhà đầu tư

Có một câu chuyện kinh điển về những anh chàng muốn gây ấn tượng với cô gái trong mộng. Thay vì thể hiện giá trị thật của bản thân, anh ta chọn con đường tắt: dốc hết tiền túi, thậm chí vay nóng để thuê một chiếc Lamborghini bóng lộn trong một ngày. Buổi hẹn hò hôm đó có thể rất hào nhoáng, nhưng sự thật phía sau tay lái thì chỉ người trong cuộc mới hiểu.

Câu chuyện này tương đồng một cách đáng ngạc nhiên xu hướng nóng hổi trên thị trường tài chính toàn cầu. "Anh chàng viêm màng túi" chính là các công ty đang làm ăn thua lỗ, còn "cô gái" họ muốn chinh phục không ai khác chính là thị trường chứng khoán và các nhà đầu tư cả tin.

Chuyện gì đang xảy ra?

Trên thị trường quốc tế hiện đang nổi lên một xu hướng đáng chú ý: các công ty, đặc biệt là những doanh nghiệp đang gặp khó khăn tài chính, lại đang đổ xô huy động hàng tỷ USD để đầu tư vào Bitcoin như một "phao cứu sinh". Mục tiêu chính không phải là để phục vụ kinh doanh cốt lõi mà là để có khả năng làm tăng giá cổ phiếu một cách nhanh chóng và thu hút sự chú ý của nhà đầu tư.

Dẫn đầu và tạo cảm hứng cho xu hướng này chính là MicroStrategy của Michael Saylor, người đã chi hàng tỷ USD vào Bitcoin và chứng kiến giá trị cổ phiếu tăng vọt.

Thành công này, cùng với sự ủng hộ mạnh mẽ của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với ngành tài sản kỹ thuật số, các công ty từ nhiều lĩnh vực cũng bắt đầu hành động.

Một ví dụ điển hình là Sequans Communications, một công ty chuyên về chip 4G, sau khi chứng kiến cổ phiếu lao dốc đã huy động 384 triệu USD từ thị trường vốn và nợ để mua vào đồng tiền ảo phổ biến nhất thế giới. Kết quả là giá cổ phiếu của công ty đã tăng vọt 160% ngay sau thông báo này.

Những công ty chứng tỏ cam kết tiếp tục huy động vốn để mua tiền ảo sẽ được các nhà đầu tư tưởng thưởng bằng cách định giá cổ phiếu cao hơn giá trị lượng Bitcoin mà họ nắm giữ. 

Tuy nhiên, việc huy động nợ và vốn cổ phần từ các nhà đầu tư không chỉ là cốt lõi của chiến lược mà còn là yêu cầu bắt buộc để duy trì nó. Những công ty không tăng cường mua tiền ảo đủ nhanh đã chứng kiến giá cổ phiếu của mình sụt giảm.

Chuyện anh chàng đi thuê xe sang để hẹn hò

Công ty A, sau nhiều quý báo cáo lỗ chổng vó, sản phẩm thì không ai mua, bỗng một ngày đẹp trời hùng hồn thông báo: "Chúng tôi vừa chi 500 triệu đô la để mua Bitcoin".

Ngay lập tức, "cô gái" nhà đầu tư choáng ngợp. Một công ty dám chơi lớn như vậy chắc hẳn phải có tầm nhìn, phải rất "ngầu". Thế là cổ phiếu của công ty A, vốn đang èo uột, bỗng dưng tăng dựng đứng.

Các tít báo giật gân, các chuyên gia thi nhau phân tích, mạng xã hội rần rần. Màn ra mắt trên chiếc "siêu xe Bitcoin" đã thành công mỹ mãn. Ai cũng trầm trồ trước vẻ hào nhoáng bên ngoài, mà quên hỏi một câu quan trọng: "Anh ơi, tiền đâu anh mua xe thế?"

Sự thật của những khoản nợ

Và đây là lúc câu chuyện trở nên kịch tính. Anh chàng của chúng ta không trúng số, và công ty A cũng vậy. Số tiền 500 triệu đô la kia không phải đến từ lợi nhuận kinh doanh, mà là từ việc đi vay nợ, phát hành trái phiếu.

Giống như anh chàng lái siêu xe đi thuê, lòng vừa vui nhưng dạ thì hồi hộp lo ngay ngáy sợ xe bị xước một vệt, ban lãnh đạo của công ty A cũng "mất ăn mất ngủ". Họ không còn tập trung vào việc cải thiện sản phẩm hay dịch vụ cốt lõi nữa. Thay vào đó, tất cả cùng dán mắt vào biểu đồ giá Bitcoin, thứ giờ đây quyết định vận mệnh của cả công ty.

Giá Bitcoin lên thì vui như trúng số, giá Bitcoin xuống thì mặt cắt không còn giọt máu.

Khi buổi hẹn kết thúc: Trả xe hay là... cưới luôn?

Buổi hẹn nào rồi cũng phải tàn. Khi sự hào hứng ban đầu qua đi, nhà đầu tư sẽ bắt đầu nhìn vào sự thật. Sẽ có hai kịch bản:

Kịch bản Cay Đắng: Giá Bitcoin đi ngang hoặc sụt giảm. "Chiếc siêu xe" bỗng trở nên kém hấp dẫn. Các nhà đầu tư nhận ra công ty vẫn thua lỗ, lại còn gánh thêm một khoản nợ khổng lồ. Họ bán tháo cổ phiếu . Công ty A quay về với thực tại phũ phàng: kinh doanh vẫn bết bát, nợ nần chồng chất. Anh chàng của chúng ta phải trả xe trong ê chề và tự cuốc bộ về nhà.

Kịch bản Cổ Tích: Giá Bitcoin tăng phi mã. Giá trị khoản đầu tư lớn đến mức nó bù đắp được hết thua lỗ từ kinh doanh, trả được cả nợ. Công ty A bỗng chốc "đổi đời". Kịch bản này giống như cô gái kia vì quá mê chiếc xe mà quyết định... cưới luôn anh chàng, và may mắn thay gia đình cô lại giàu có đến mức trả luôn tiền thuê xe và mua đứt nó cho anh. Một cái kết đẹp, nhưng bạn biết đấy, xác suất thì còn thấp hơn cả việc trúng số độc đắc.

Tóm lại, chuyện này ảnh hưởng đến "nồi cơm" của bạn ra sao?

Nghe thì có vẻ vĩ mô, nhưng canh bạc của những "anh chàng" doanh nghiệp này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến túi tiền của bạn đấy.

Cẩn thận "đu đỉnh" cổ phiếu bong bóng: Nếu bạn thấy một cổ phiếu vô danh bỗng tăng giá dựng đứng chỉ vì tin tức mua Bitcoin và vội vàng "tất tay", bạn đang đặt cược vào chiếc "siêu xe đi thuê". Rủi ro bạn trở thành người trả tiền cho bữa tối đắt đỏ của anh chàng kia là rất cao.

Thị trường trở nên khó lường hơn: Khi ngày càng nhiều công ty chơi trò "đánh bạc" thay vì làm ăn chân chính, toàn bộ thị trường chứng khoán sẽ trở nên biến động và rủi ro hơn. Điều này gián tiếp ảnh hưởng đến các khoản đầu tư an toàn khác của bạn, giống như việc có quá nhiều "tay lái lụa" trên đường khiến những người lái xe cẩn thận như bạn cũng dễ gặp tai bay vạ gió.

Cuối cùng, chiến lược "thuê siêu xe Bitcoin" này cũng giống như một buổi hẹn hò: có thể sẽ có một cái kết viên mãn, nhưng khả năng cao hơn là bạn sẽ phải cuốc bộ về nhà trong cay đắng.