Cổ đông đến mùa... ngóng cổ tức

Cổ tức vẫn luôn là mối quan tâm hàng đầu của các cổ đông khi tham dự đại hội đồng cổ đông thường niên và đây cũng là nội dung được các cổ đông chất vấn hội đồng cổ đông nhiều nhất khi kế hoạch không đạt kỳ vọng. Trong mùa đại hội cổ đông 2019, câu chuyện cổ tức tại các doanh nghiệp vẫn tiếp tục nhận được nhiều tranh luận từ cổ đông.

Nhiều doanh nghiệp "khất" cổ tức

Đại hội đồng cổ đông thường niên Công ty cổ phần xi măng La Hiên (mã chứng khoán: CLH) vừa diễn ra vào trung tuần tháng 4 và đã dành hơn 2 tiếng đồng hồ để thảo luận. Tại đại hội, các cổ đông góp ý về kết quả kinh doanh 2018 không như kỳ vọng. Một cổ đông cho biết: mặc dù lợi nhuận năm 2018 của Công ty tăng rất mạnh, nhưng lại là nhờ chi phí tài chính giảm và không đồng ý với kế hoạch lợi nhuận mà hội đồng cổ đông đưa ra và cổ tức 2019 quá khiêm tốn. 

Cũng theo các cổ đông, năm 2018 là năm cực kỳ thuận lợi cho các doanh nghiệp ngành xi măng, ngành sản xuất xi măng Việt Nam đã huy động hầu hết công suất thiết kế, nhiều doanh nghiệp chạy vượt công suất, xuất khẩu xi măng đạt kỷ lục với 31,65 triệu tấn, tăng mạnh 55% so với năm 2017, kim ngạch xuất khẩu cũng vượt qua con số 1 tỷ USD khiến cho áp lực cạnh tranh trong nước giảm, hàng loạt doanh nghiệp ngành xi măng báo lãi tăng đột biến so với năm 2017 và tỷ suất sinh lợi cải thiện đáng kể như biên lợi nhuận hoạt động (EBIT margin) của Xi măng Hà Tiên 1 tăng từ 10,7% lên 12,8%, Xi măng Quán Triều (công ty cùng công ty mẹ) tăng từ 8,3% lên 11,2%... Nhờ đó mà lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp này tăng rất mạnh so với năm 2017. 

Trong khi ấy, xi măng La Hiên năm 2018 sản lượng tiêu thụ đạt mức cao nhất từ trước đến nay, nhà máy huy động tối đa công suất trong khi hàng tồn kho luôn ở mức rất thấp. Tuy nhiên biên lợi nhuận năm 2018 lại giảm sút trong đó biên lợi nhuận gộp giảm từ 13,8% xuống còn 12,1%; biên lợi nhuận hoạt động (EBIT margin) giảm từ 8,1% xuống còn 6,9%. Xi măng La Hiên có lợi thế thương hiệu nổi tiếng tại thị trường Thái Nguyên và sở hữu mỏ nguyên liệu chất lượng cao.

Việc biên lợi nhuận giảm, đi ngược xu thế chung khiến cho cổ đông công ty không hài lòng. Công ty Cổ phần Xi măng La Hiên có vốn điều lệ 100 tỷ đồng, phần vốn nhà nước chiếm 51% do Tổng công ty Công nghiệp Mỏ Việt Bắc nắm giữ.

Trong khi đó, cũng có nhiều doanh nghiệp nợ cổ tức nhiều năm và mùa cổ đông năm nay, tiếng kêu ai oán của cổ đông khiến thị trường lại đau xót. Công ty cổ phần Đầu tư Phát triển Đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà - Sudico (Mã chứng khoán: SJS) - vang bóng một thời, nhưng nay lại lâm vào tình trạng nợ cổ tức. Tổng số tiền cổ tức Sudico nợ cổ đông năm 2016 và 2017 lên tới 215 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, tính đến cuối năm 2018, số dư tiền và tương đương của Sudico chỉ là hơn 40 tỷ đồng. Mới đây nhất, Sudico chốt danh sách cổ đông để chi trả cổ tức năm 2017 bằng tiền mặt với tỷ lệ 10%. Ngày đăng ký cuối cùng chốt danh sách cổ đông là 6/5/2019. Sudico sẽ thanh toán cổ tức cho cổ đông làm 2 đợt. Đợt 1 sẽ diễn ra vào ngày 30/9/2019 với tỷ lệ 5% (1 cổ phiếu nhận 500 đồng) và đợt 2 sẽ diễn ra vào ngày 31/12/2019.

Một điểm đáng chú ý, mới đây Sudico đã ra thông báo điều chỉnh thời gian thanh toán cổ tức năm 2016 bằng tiền mặt cho cổ đông. Thay vì sẽ chi trả vào ngày 15/4/2019 như kế hoạch, Sudico đã lùi thời gian thanh toán sang 30/9/2019.

Không ít doanh nghiệp trả cổ tức "khủng"

Trong khi đó, năm nay, nhiều doanh nghiệp có mức cổ tức cao vẫn duy trì ngôi vị và nhận được sự quan tâm của thị trường. Công ty Cổ phần Dược Hậu Giang (mã DHG-HOSE) cũng trình phương án điều chỉnh tỷ lệ chia cổ tức năm 2018 lên 35% thay cho mức 30% như kế hoạch.

Trong Nghị quyết hội đồng cổ đông thông qua chỉ tiêu kinh doanh hợp nhất năm 2019 dự kiến trình Đại hội đồng cổ đông thường niên sắp tới vừa được công bố, doanh thu hợp nhất ước đạt 3.943 tỷ đồng, tăng 1,6% so với doanh thu đạt được năm 2018. Ban lãnh đạo Công ty cũng cho biết kế hoạch doanh thu 2019 chỉ tăng 1,6% do ảnh hưởng của việc nới room, ngừng phân phối hàng MSD, Eugica và giảm doanh thu hàng khuyến mãi.

Ngoài ra, hội đồng cổ đông công ty cũng dự kiến trình Đại hội cổ đông thông qua mức chia cổ tức 2018 lên 35% thay cho kế hoạch 30% đã được Đại hội đồng cổ đông thường niên 2018 thông qua. Trong đó công ty đã tạm ứng 10%. Số còn lại, 20% sẽ được công ty thanh toán vào 17/6/2019 và 5% cuối cùng dự kiến chi sau Đại hội cổ đông thường niên năm 2019.

Một công ty nhiều năm trả cổ tức khủng là Công ty Cổ phần Dịch vụ hàng hóa Nội Bài - Noibai Cargo (mã chứng khoán: NCT-HOSE) cũng vừa Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2019 ngày 19/4/2019 và đã thông qua phương án phân phối lợi nhuận năm 2018, trong đó chia cổ tức tỷ lệ 90%.

Trước đó Noibai Cargo đã tạm ứng 40% bằng tiền, số còn lại 50% được thanh toán nốt lần này. Theo đó, ngày 6/6/2019 sẽ chốt danh sách cổ đông. Thời gian thanh toán vào 28/6/2019. Như vậy với hơn 26,16 triệu cổ phiếu đang lưu hành, Noibai Cargo sẽ chi khoảng 130,8 tỷ đồng trả cổ tức 50% cho cổ đông.

Mức cổ tức năm 2018 của NCT được cho là khiêm tốn hơn so với mức hơn 100% của các năm trước, một phần là do kết quả kinh doanh giảm. Cụ thể, năm 2018 doanh thu NCT đạt 689,6 tỷ đồng, giảm 4% so với năm 2017.

Lợi nhuận sau thuế cả năm đạt 240,9 tỷ đồng, giảm 12% so với năm 2017 nhưng cũng đủ giúp công ty hoàn thành và vượt đến 8,7% chỉ tiêu lợi nhuận được giao cho cả năm. Năm 2019 Noibai Cargo đặt mục tiêu đạt 732,5 tỷ đồng doanh thu. Lợi nhuận sau thuế ước đạt 209,3 tỷ đồng và dự kiến chia cổ tức tỷ lệ 85%.

Một thống kê của sàn HNX về kết quả kinh doanh của doanh nghiệp niêm yết năm 2018 cho thấy năm 2018 cũng không phải quá khó đối với nhiều doanh nghiệp. Tổng lợi nhuận sau thuế 2018 của các doanh nghiệp niêm yết HNX đạt 19.935,7 tỷ đồng, tăng 11,4% so với năm 2017.

Theo kết quả báo cáo tài chính tự lập quý 4/2018 của các doanh nghiệp niêm yết trên HNX, lũy kế 4 quý năm 2018, tổng lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp niêm yết HNX đạt 19.935,7 tỷ đồng, tăng 2.042,3 tỷ đồng (11,4%) so với năm 2017.