Đầu tư bitcoin, rủi ro trực chờ

Trong những ngày qua, giá đồng bitcoin liên tục tăng, vượt cả mốc 14.000 USD/bitcoin. Sự tăng giá chóng mặt của loại tiền kỹ thuật số này khiến không ít người dân nuôi mộng làm giàu mà không lường hết được những rủi ro đang trực chờ.

Đó là nhận định của TS. Nguyễn Trí Hiếu với phóng viên Thời báo Ngân hàng về hoạt động của đồng tiền này tại Việt Nam.

Ông nhìn nhận thế nào về đồng bitcoin?

Bitcoin là đồng tiền kỹ thuật số, kỹ thuật điện toán bao gồm nhiều máy chủ liên kết thành một khối. Hiện tại, chưa có một quy định chính thức nào đối với đồng bitcoin. Mới đây chỉ có NHNN lên tiếng khẳng định không công nhận đồng bitcoin là phương tiện thanh toán. Việc nó có được chấp nhận là hàng hoá hay không cũng vẫn còn bỏ ngỏ. Do không có quy định kiểm soát nên đồng bitcoin vẫn tồn tại ngoài thị trường dưới nhiều diễn biến phức tạp.

Ở Việt Nam đang có nhiều trang web mua bán tiền ảo, nhưng đặt máy chủ ở nước ngoài. Hoạt động mua bán tiền ảo phụ thuộc vào hệ thống công nghệ thông tin, nên luôn hiện hữu nguy cơ mất an toàn dữ liệu, cũng như gây khó khăn trong việc kiểm soát hoạt động của các loại tiền ảo này.

Người chơi không chỉ đầu tư đơn thuần tại các sàn giao dịch mà còn biến tướng theo mô hình bán hàng đa cấp. Ông thấy sao về hiện tượng này?

Đúng vậy, chính sự tăng giảm mạnh của đồng bitcoin đã hấp dẫn người chơi mạo hiểm, tạo cơ hội cho một số công ty bán hàng đa cấp lợi dụng kêu gọi đầu tư. Những công ty này đã dùng các con số “biết nói” từ bảng giá cũng như đưa ra các báo cáo phân tích về khả năng tăng giá mạnh mẽ của đồng tiền này để kích thích lòng tham, dụ người dân giàu nhanh bằng cách cho vay tiền ảo (dùng tiền thật mua tiền ảo - pv). Nhưng rủi ro luôn trực chờ họ. Vì những công ty này không có địa điểm cụ thể, giấy tờ kinh doanh rõ ràng mà chỉ lưu trữ trong hệ thống điện toán toàn cầu giữa các máy chủ. Nếu xảy ra mất mát, lừa đảo thì không biết tìm ai mà đòi. Phần thiệt đương nhiên là người cho vay phải chịu.

Ngoài hình thức trên, hiện tại cũng đã xuất hiện một số công ty khởi nghiệp phát hành cổ phiếu. Nhưng thay vì phát hành cổ phiếu phổ thông lại phát hành bằng bitcoin. Cách huy động vốn này cũng nhận được sự quan tâm nhà đầu tư. Bởi người mua bitcoin dưới hình thức cổ phiếu tính toán rằng họ được lợi nhuận kép. Đó là giá trị đồng bitcoin tăng lên, giá trị của cổ phiếu tính bằng bitcoin tăng lên. Nên rất nhiều người bỏ tiền vào để chơi đồng bitcoin.

Vậy ông có lời khuyên nào đối với người dân, người đang tham gia đầu tư loại tiền ảo này?

Riêng cá nhân tôi không đầu tư vào bitcoin nên tôi không khuyên bất cứ người nào đầu tư bitcoin. Không ai biết tương lai của loại tiền này sẽ diễn ra như thế nào trong thời gian tới. Nếu đầu tư theo lời mật ngọt mà các công ty đa cấp “rót” vào tai người chơi thì người chơi cầm chắc rủi ro, nhất là những nhà đầu tư nghiệp dư không am hiểu về tài chính, công nghệ càng dễ bị lợi dụng. Người chơi xác định rằng không có gì dễ dàng mà giàu nhanh như vậy được.

Điều nhìn thấy rõ nhất là đầu tư bitcoin rất rủi ro, nhất là rủi ro về thị trường, giá cả. Hai nữa nhiều người không biết các quy định pháp luật như thế nào đối với đồng bitcoin này nên nguy cơ liên quan đến hình sự hoá cũng có thể xảy ra. Nhất là cơ quan công an đang quyết liệt triệt phá nhiều vụ việc lừa đảo liên quan đến giao dịch tiền ảo.

Tại Việt Nam, theo Quyết định 1255/QĐ - TTg ngày 21/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp sẽ chủ trì để xây dựng khung pháp lý quản lý, xử lý đối với tiền ảo, tài sản ảo với tư cách là tài sản trong thời gian tới. Tuy nhiên, theo tôi vẫn cần một quy định pháp luật dứt khoát, cụ thể hướng dẫn về bitcoin như có chấp nhận là hàng hoá để trao đổi buôn bán hay không… để đưa hoạt động này vào khuôn khổ đảm bảo kỷ cương thị trường.

Xin cảm ơn ông!