Đề xuất quy định mới về trường hợp không phải kê khai, tính nộp thuế GTGT

Bộ Tài chính cho biết, Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15 quy định sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường của tổ chức, cá nhân tự sản xuất, đánh bắt bán ra và ở khâu nhập khẩu thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT; sản phẩm cây trồng, rừng trồng (trừ gỗ, măng), chăn nuôi, thuỷ sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường không phải do tổ chức, cá nhân tự sản xuất, đánh bắt bán ra và ở khâu nhập khẩu thuộc đối tượng chịu thuế GTGT với mức thuế suất 5%.

Luật Thuế GTGT quy định có 02 phương pháp tính thuế gồm: phương pháp khấu trừ thuế và phương pháp tính trực tiếp, trong đó: doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế trừ trường hợp có doanh thu hằng năm dưới mức ngưỡng doanh thu 01 tỷ đồng và không tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế; hộ cá nhân, sản xuất kinh doanh thực hiện nộp thuế theo phương pháp tính trực tiếp.

Do vậy, để đảm bảo rõ ràng, minh bạch chính sách, tránh vướng mắc trong thực tiễn, cần thiết phải quy định chi tiết trường hợp nào thuộc đối tượng không chịu thuế, đối tượng chịu thuế với mức thuế suất 5%, đối tượng không phải kê khai, tính nộp thuế và đối tượng nộp thuế theo phương pháp tính trực tiếp khi bán sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường.

Tại dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi khoản 1 Điều 4 (đối tượng không chịu thuế) của Nghị định số 181/2025/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng như sau:

1. Sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường của tổ chức, cá nhân tự sản xuất, đánh bắt bán ra và ở khâu nhập khẩu. Trong đó:

a) Các sản phẩm chỉ qua sơ chế thông thường là các sản phẩm mới được làm sạch, phơi, sấy khô, bóc vỏ, xay xát, xay vỡ mảnh, nghiền vỡ mảnh, xay bỏ vỏ, xát bỏ vỏ, tách hạt, tách cọng, cắt, xay, đánh bóng hạt, hồ hạt, chia tách ra từng phần, bỏ xương, băm, lột da, nghiền, cán mỏng, ướp muối, đóng hộp kín khí, bảo quản lạnh (ướp lạnh, đông lạnh), bảo quản bằng khí sunfuro, bảo quản theo phương thức cho hóa chất để tránh thối rữa, ngâm trong dung dịch lưu huỳnh hoặc ngâm trong dung dịch bảo quản khác và các hình thức bảo quản thông thường khác.

Trường hợp không xác định được thì Bộ Nông nghiệp và Môi trường có trách nhiệm căn cứ vào quy trình sản xuất sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt do người nộp thuế cung cấp để xác định là sản phẩm chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường của tổ chức, cá nhân tự sản xuất, đánh bắt bán ra và ở khâu nhập khẩu theo quy định của pháp luật.

b) Doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ bán sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường cho doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã khác ở khâu kinh doanh thương mại thì không phải kê khai, tính nộp thuế giá trị gia tăng. Trên hóa đơn giá trị gia tăng, ghi dòng giá bán là giá không có thuế giá trị gia tăng, dòng thuế suất và thuế giá trị gia tăng không ghi, gạch bỏ.

c) Trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ bán sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường cho các đối tượng như hộ, cá nhân sản xuất, kinh doanh và các tổ chức, cá nhân khác, trừ các đối tượng quy định tại điểm b khoản 1 Điều này thì phải tính thuế giá trị gia tăng theo mức thuế suất 5% quy định tại điểm d khoản 2 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng.

d) Hộ, cá nhân sản xuất, kinh doanh, doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và tổ chức kinh tế khác nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp tính trực tiếp khi bán sản phẩm cây trồng, rừng trồng, chăn nuôi, thủy sản nuôi trồng, đánh bắt chưa chế biến thành các sản phẩm khác hoặc chỉ qua sơ chế thông thường ở khâu kinh doanh thương mại thì tính thuế giá trị gia tăng phải nộp theo doanh thu bằng 1% (tỷ lệ %) nhân với doanh thu.

Ngoài ra, theo Bộ Tài chính , Nghị định số 181/2025/NĐ-CP đang hướng dẫn chi tiết điều kiện người mua chỉ được hoàn thuế khi người bán đã kê khai, nộp thuế tại thời điểm người mua nộp hồ sơ hoàn thuế. Theo đó, cần phải bãi bỏ quy định này để đảm bảo thống nhất với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế GTGT, tháo gỡ "điểm nghẽn", giải quyết vướng mắc, bất cập trong hoàn thuế GTGT. Tại dự thảo, Bộ Tài chính đề xuất bãi bỏ khoản 3 Điều 37 Nghị định số 181/2025/NĐ-CP.

Mời bạn đọc xem toàn văn dự thảo và góp ý tại đây ./.