Dịch cúm do virus Corona: “Phép thử” cho nông sản Việt

Dịch Corona đang diễn biến phức tạp khiến một số mặt hàng chủ lực như thanh long, dưa hấu và nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam không thể xuất khẩu sang Trung Quốc, gây hiện tượng ùn ứ cục bộ ngay tại nơi sản xuất. Những ngày qua, bằng nhiều biện pháp, nhiều đơn vị, ngành chức năng tìm giải pháp tiêu thụ nông sản cho bà con.

Dưa hấu “nằm đường”

 Không có thương lái đến mua, người trồng dưa hấu phải dựng lều bên quốc lộ bán lẻ với giá rẻ. Ảnh: P.V

Tại tỉnh Kon Tum, hàng trăm tấn dưa hấu thu hoạch xong chưa có thương lái đến thu mua đành phải “nằm đường” bán lẻ, với giá rẻ hơn so với trước tết, khoảng 4.000 đồng/kg trở lên.

Trao đổi với phóng viên, anh Nguyễn Văn Khải - người trồng dưa hấu tại xã Tân Cảnh (huyện Đăk Tô) than thở, gia đình anh năm nay trồng 1ha dưa hấu, dày công chăm sóc hơn 3 tháng trời với chi phí khoảng 120 triệu đồng. Năm nay ít dịch bệnh, dưa được mùa, quả to, năng suất được 35 tấn nhưng thời điểm này giá rẻ, thương lái ít mua hơn.

“Hàng ngày, gia đình tôi phải thu hoạch từng xe tải nhỏ, chở đi nhiều nơi để bán lẻ, bán tháo cho người dân đi đường hoặc bỏ cho các điểm bán dưa. 35 tấn dưa được bán với giá từ 2.000 - 4.000 đồng/kg, song cũng phải chấp nhận thôi vì bây giờ đang có dịch bệnh mà”,  anh Khải cho biết.

Còn anh Võ Ngọc Hưng cho biết, năm ngoái giá dưa hấu 5.000 - 6.000 đồng/kg, với 2ha trồng tại Kon Tum anh lãi gần 100 triệu đồng, năm nay thì lỗ nặng. “Gần 2ha dưa hấu đang kỳ thu hoạch, với giá bán tại vườn 800 - 1.200 đồng/kg thì tôi phải bù lỗ hơn 100 triệu đồng” - anh Hưng buồn bã nói.

Chị Hoa - một thương lái vừa thu mua 5 tấn dưa hấu tại rẫy với giá 2.000 đồng/kg, rồi đem ra bán lại cho người đi đường với giá 4.000 đồng/kg cho biết, nếu bán hết đống dưa này, trừ hết công vận chuyển với công đứng bán thì cũng không lời được bao nhiêu. "Chủ yếu là mình san sẻ cho người trồng, giúp họ tiêu thụ một phần nào đó thôi. Dưa hấu ở đây nếu người trồng không thể bán sang Trung Quốc, tiêu thụ trong nước khó mà hết được” - chị Hoa nhận định.

Ngừng xông đèn cho thanh long ra trái

Đó là một trong những giải pháp bà Đinh Thị Phương Khanh - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Long An đưa ra tại hội nghị tìm giải pháp tiêu thụ thanh long tỉnh Long An (ngày 5/2).

“Dịch virus Corona không biết bao giờ được khống chế. Vì thế, thị trường Trung Quốc cũng không biết bao giờ nhập lại thanh long một cách bình thường. Do đó, các ngành liên quan cần vận động nông dân ngừng xông đèn cho thanh long ra trái” - bà Khanh khuyến cáo. 

Tuy nhiên, theo Chủ tịch UBND huyện Tân Trụ Trương Thanh Liêm yêu cầu nông dân ngừng xông đèn cho thanh long vụ tới là không hợp lý.

“Mỗi vụ thanh long từ khi xông đèn đến thu hoạch là 3 tháng. Nếu bây giờ yêu cầu nông dân ngừng xông đèn và dịch virus Corona được khống chế thì tới lúc đó Long An sẽ thiếu hụt sản lượng thanh long xuất khẩu nghiêm trọng” - ông Liêm nói.

Đồng quan điểm này, còn có Giám đốc Sở Công Thương TP.Cần Thơ Nguyễn Minh Toại. Ông Toại cho rằng, nên có sự điều phối cho xông đèn bao nhiêu diện tích thanh long để cân đối sản lượng thu hoạch, tránh tình trạng ùn ứ như hiện nay.

Ông Nguyễn Quốc Trịnh - Chủ tịch Hiệp hội Thanh long tỉnh Long An cho biết, thời gian qua việc thực hiện tiêu thụ thanh long trên địa bàn tỉnh gần như bế tắc. Do ảnh hưởng dịch virus Corona, hầu hết khách hàng Trung Quốc đã hủy các đơn hàng thu mua thanh long tại các kho ở Long An với hơn 500 container, giá từ 40.000 - 50.000 đồng/kg. “Bù lại, các thương lái Trung Quốc hỗ trợ cho các nhà kho thu mua thanh long tại Long An 4.000 đồng/kg” - ông Trịnh thông tin.

Mới đây, Bộ Công Thương cũng khuyến nghị nông dân điều chỉnh ngay tiến độ sản xuất nông sản, tăng cường tiêu thụ nội địa, chuyển sang xuất khẩu theo đường chính ngạch các lô hàng có đủ điều kiện...