Dự án yếu kém của ngành công thương: Có cái tưởng bán sắt vụn nhưng đã dần hồi sinh

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chủ trì cuộc họp với Ban Chỉ đạo của Chính phủ về xử lý 12 dự án, doanh nghiệp yếu kém, thua lỗ kéo dài của ngành Công thương chiều 21/9.

Thứ trưởng Công thương Hoàng Quốc Vượng cho biết các bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty đã nỗ lực xử lý về cơ chế, chính sách để giải quyết khó khăn ở các dự án, doanh nghiệp.

Đơn cử như Bộ Tài chính đã xử lý giãn mức trích khấu hao từ năm 2017- 2019 đối với 4 dự án của Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem), góp phần giảm áp lực tài chính từ 180 - 310 tỷ đồng/năm.

Phía Ngân hàng Nhà nước cũng đã chỉ đạo các ngân hàng thương mại cơ cấu lại thời hạn trả nợ, điều chỉnh lãi suất vay theo hướng giảm biên độ lãi suất để giảm bớt chi phí tài chính cho các dự án trong giai đoạn khó khăn, tiếp tục duy trì hạn mức vốn lưu động đảm bảo đủ vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh…

Nhờ vậy, tính đến thời điểm hiện tại, 12 đại dự án yếu đã có các chuyển biến tích cực.

Trong số 6 nhà máy trước có hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng thua lỗ đã có 2 nhà máy hoạt động sản xuất kinh doanh bước đầu có lãi. Cụ thể, Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 1 - Hải Phòng lợi nhuận ước đạt 147,692 tỷ đồng, Nhà máy Thép Việt - Trung lợi nhuận ước đạt 527,24 tỷ đồng.

4 dự án còn lại từng bước khắc phục khó khăn, gồm: Nhà máy đạm Hà Bắc lỗ 203 tỷ đồng, giảm lỗ 210 tỷ đồng so với cùng kỳ; Nhà máy sản xuất phân bón DAP số 2 - Lào Cai lỗ 110,78 tỷ đồng, giảm lỗ 324,82 tỷ đồng so với cùng kỳ; Nhà máy sản xuất đạm Ninh Bình lỗ 701,845 tỷ đồng; Công ty DQS doanh thu thực hiện ước đạt 318,03 tỷ đồng, nộp ngân sách Nhà nước 3,29 tỷ đồng.

Trong số 3 dự án trước đây bị dừng sản xuất kinh doanh đến nay Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ vận hành trở lại 3 dây chuyền của phân xưởng sợi Filament từ ngày 20/4.

"Cách đây 1 năm khi đi thị sát PVTEX, chúng tôi đã nghĩ tới việc phải bán sắt vụn nhưng đánh giá lại tình hình và gạn đục khơi trong tìm giải pháp thì nay dự án đã có sức sống", Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhận xét.

2 dự án còn lại là Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Quảng ngãi và Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học BÌnh Phước đã chuẩn bị xong phương án tái khởi động. Hiện tại ban lãnh đạo đang chọn thời điểm giá nguyên liệu thuận lợi.

Đối với 3 dự án xây dựng dở dang, đến nay, dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam đang thực hiện phương án bán đấu giá toàn bộ tài sản và hàng hóa tồn kho. Dự án Nhà máy sản xuất nhiên liệu sinh học Phú Thọ tiếp tục gặp khó khăn do PVOil không phải là cổ đông chính (chiếm 39,76%), các cổ đông ngoài ngành (chiếm 60,24%) không muốn tiếp tục triển khai dự án. Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Nhà máy gang thép Thái Nguyên chưa giải quyết được tranh chấp hợp đồng EPC với tổng thầu là Tập đoàn Luyện kim Trung Quốc (MCC) và các nhà thầu phụ.

Mặt khác, một số vấn đề phức tạp, khó giải quyết về pháp lý ở các dự án đã bước đầu được các đơn vị tập trung xử lý có hiệu quả.

Cụ thể, Dự án Nhà máy thép Việt - Trung đã hoàn tất đàm phán, ký kết được hợp đồng liên doanh, điều lệ liên doanh sửa đổi và quy định đề cử chức danh TGĐ vào tháng 12/2017 sau một thời gian dài bế tắc. Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi Đình Vũ sau thời gian tranh chấp căng thẳng với nhà thầu là Công ty Xây dựng Hyundai (HEC) thì nay 2 bên đã thống nhất nối lại đàm phán.

Như vậy, việc xử lý các dự án được đánh giá là đã bảo đảm thực hiện theo đúng nguyên tắc của cơ chế thị trường, tự chủ, tự chịu trách nhiệm của doanh nghiệp, Nhà nước không cấp thêm vốn vào các dự án này.