Du lịch Việt 'khóc ròng' vì corona

Đồng loạt huỷ tour

Xu hướng “vào Nam chơi Tết” được nhiều gia đình miền Bắc như chị Thu Giang (Đống Đa, Hà Nội) lựa chọn trong những năm gần đây, đặc biệt là đến các thành phố biển như Nha Trang, Đà Nẵng… Năm nay, chị cũng đã đặt trước tour đi Nha Trang với chi phí hơn 50 triệu đồng cho cả nhà. Tuy nhiên, giữa tình hình dịch bệnh phức tạp, chị đã quyết định huỷ tour.

Câu chuyện của chị Giang không phải là trường hợp duy nhất. Theo chia sẻ của nhiều đơn vị lữ hành, “làn sóng” huỷ tour của cả khách nội địa và khách nước ngoài do e ngại dịch cúm corona đã khiến ngành du lịch Việt đang phải lao đao đối mặt với thách thức.

Ngay trong những ngày cận Tết, nhiều công ty du lịch của Việt Nam đã phải hủy toàn bộ chương trình tour đến Trung Quốc. Từ ngày 28/1 (mùng 4 Tết Canh Tý), nhiều doanh nghiệp du lịch Trung Quốc cũng bắt đầu hủy tour đến Việt Nam. Hiện tại, hầu hết các tỉnh thành trọng điểm du lịch của nước ta đã tạm ngưng đón khách Trung Quốc để khống chế dịch bệnh. Động thái này được đưa ra nhằm mục đích bảo đảm sức khỏe của du khách trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát ngày càng phức tạp.

Các công ty lữ hành, ngành khách sạn, vận chuyển, ăn uống, bán hàng lưu niệm… ở các tỉnh, thành phố lâu nay vốn đông du khách Trung Quốc như Quảng Ninh, Đà Nẵng, Khánh Hòa rơi vào cảnh vắng vẻ, đìu hiu, doanh thu du lịch giảm sút. Đại diện công ty du lịch HanoiRedtours cho biết chỉ tính riêng Tết Nguyên đán, đơn vị này đã huỷ 5 đoàn đi Trung Quốc, với số lượng khách trung bình từ 30-35 khách/đoàn. Công ty du lịch LienBangTravel hủy khoảng 10 đoàn khách dự định khởi hành trong tháng 2 đến các vùng có dịch của Trung Quốc và ngược lại, các đoàn khách từ Trung Quốc đến Việt Nam cũng bị hủy hoàn toàn. Saigontourist quyết định không tổ chức các tour đưa khoảng 500 khách đến Trung Quốc vào dịp Tết.

Đại diện Công ty du lịch Vietravel cho biết đã hủy khoảng 60 đoàn khách Trung Quốc sang Việt Nam (khoảng 1.000 khách). Hiện tại công ty đã hủy tất cả tour từ Trung Quốc sang Việt Nam đến hết tháng 3/2020. Công ty Du lịch Việt cũng hủy khoảng 200 đoàn khách đi tour Trung Quốc mùa cao điểm này. Đại diện của Vietrantour thì cho biết do phải huỷ gần 20 đoàn khách nên công ty này thiệt hại khoảng 5,6 tỷ đồng.

“Từ Tết Nguyên đán kéo dài tới khoảng gần mùa hè là mùa cao điểm khách Trung Quốc tới Việt Nam. Đây cũng là thị trường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong cơ cấu lượng khách quốc tế đến nước ta, lên tới 5 triệu trong tổng cộng 18,5 triệu du khách nước ngoài đến Việt Nam năm 2019”, ông Nguyễn Văn Mỹ, Giám đốc Công ty Du lịch Lửa Việt cho biết. Ông Nguyễn Văn Tuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cũng nhận định: Do du khách Trung Quốc và Hàn Quốc chiếm gần 56% lượng khách quốc tế đến nước ta thời gian qua, nên sự sụt giảm khách du lịch Trung Quốc sẽ ảnh hưởng nhất định đến doanh thu du lịch của Việt Nam.

“Sống chung với dịch”

Sáng ngày 30/01, Vietrantour đưa ra thông báo sẽ hoàn 100% tiền tour và miễn phí toàn bộ chi phí hủy/hoãn cho khách du lịch đã đăng ký các tour đi Trung Quốc, cho tới khi dịch bệnh được kiểm soát hoàn toàn. Theo ông Trần Trung Kiên, đại diện Vietrantour, việc hủy tour khiến doanh nghiệp phải bù chi phí cho các khoản tiền đã đặt cọc trước với đối tác Trung Quốc, ước tính lên tới hàng tỷ đồng. “Dù thiệt hại song đây là quyết định buộc phải đưa ra để đảm bảo an toàn cho du khách giữa bối cảnh dịch bệnh diễn biến ngày càng phức tạp”, ông Kiên nói.

Xác định “sống chung với dịch”, các công ty du lịch vẫn đang nỗ lực để đảm bảo quyền lợi cho khách hàng. Lữ hành Saigontourist cũng sẵn sàng chuyển đổi tour khác có thời gian khởi hành trong vòng 1 năm để hỗ trợ du khách. Ông Từ Quý Thành (Giám đốc Công ty Du lịch Liên Bang, một công ty du lịch chuyên về thị trường Trung Quốc) cho biết: dịch cúm đã khiến công ty tổn thất nặng nề khi phải huỷ hàng chục tour từ Việt Nam sang Trung Quốc và ngược lại, tuy nhiên, du khách sẽ được đổi lại tour mới trong nước hoặc quốc tế có giá trị tương đương, hoặc nhận lại 100% số tiền đã đóng.

Với Tổng công ty Du lịch Sài Gòn (Saigontourist Group), doanh nghiệp có chuỗi nhà hàng, khách sạn, khu nghỉ, doanh nghiệp lữ hành trên toàn quốc cũng đã đề nghị các doanh nghiệp trong hệ thống theo dõi sát tình hình dịch bệnh để kịp thời thông báo cho du khách, có những biện pháp phòng tránh đảm bảo an toàn cho khách du lịch và các biện pháp xử lý khi khách có triệu chứng mắc bệnh.

Khác với tâm lý có phần ảm đạm của các đơn vị lữ hành, nhiều chuyên gia du lịch lại có cái nhìn lạc quan về câu chuyện lần này. TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch Việt Nam cho rằng dịch bệnh khiến nguồn khách Trung Quốc giảm là tin buồn nhưng ở một góc độ khác cũng là cơ hội để ngành du lịch Việt thật sự nhìn nhận nghiêm túc lại mục tiêu, định hướng phát triển.

“Khai thác khách Trung Quốc cần tập trung vào phân khúc cao cấp, cùng với đó, chúng ta cũng nên quay lại các thị trường truyền thống có hiệu quả như Tây Âu, Bắc Mỹ. Đây là các đối tượng vừa tạo ra nguồn thu lớn, vừa không gây áp lực đến hạ tầng du lịch, xã hội”, ông phân tích.

Trước đây, nhiều chuyên gia cũng từng cảnh báo việc thay đổi cơ cấu khách quốc tế là một trong những việc quan trọng mà ngành du lịch nên làm để tránh bị lệ thuộc, thiệt hại khi thị trường chi phối có biến động. Và Việt Nam nên nhìn vào bài học của Đài Loan cách đây vài năm, khi hàng loạt doanh nghiệp dịch vụ nước này đã phải đóng cửa, phá sản vì mất khách Trung Quốc.