Xin dự án rồi chuyển nhượng
Tại họp báo quý III/2025 của Bộ Công an, thượng tá Vũ Thanh Tùng - Cục phó Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế tham nhũng buôn lậu (C03, Bộ Công an) cho biết, đơn vị đã khởi tố bà Phan Thị Mỹ Thanh - cựu Phó bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai để điều tra về tội "Nhận hối lộ". Cùng tội danh này, C03 khởi tố Võ Thanh Nhuận - nguyên trưởng Phòng đầu tư của Văn phòng UBND tỉnh Đồng Nai và Đỗ Đình Ngoan - định giá viên.
Dự án King Bay khiến Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Free Land bị tạm giam.
C03 cũng khởi tố các ông Đinh Quốc Thái và Cao Tiến Dũng - đều là cựu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, Võ Văn Chánh và Nguyễn Quốc Hùng - đều là cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai với cáo buộc "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Bà Vũ Minh Lý - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Free Land bị tạm giam để điều tra về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Công ty CP Free Land là chủ đầu tư dự án Khu dân cư xã Long Tân ở huyện Nhơn Trạch (cũ), tỉnh Đồng Nai với tên thương mại là King Bay. Để quy hoạch phát triển giao thông vận tải Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam đến năm 2020 và định hướng đến 2030, ngày 28/9/2011, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định số 1697/QĐ-TTg phê duyệt quy hoạch chi tiết đường Vành đai 3 TPHCM.
Sau đó, Bộ Giao thông vận tải đã có quyết định số 2435/QĐ-BGTVT cho phép lập dự án đầu tư xây dựng đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch và giao cho Tổng công ty Đầu tư Phát triển và Quản lý Dự án Hạ tầng giao thông Cửu Long thực hiện. Tổng vốn đầu tư của dự án là hơn 9.260 tỷ đồng. Trong đó, tiền đền bù giải phóng mặt bằng dự án thành phần 1A là hơn 624 tỷ đồng, được tách ra làm hai, đoạn thuộc tỉnh Đồng Nai là hơn 475 tỷ đồng và đoạn thuộc TPHCM là gần 149 tỷ đồng.
Để có tiền đối ứng cho dự án , vào năm 2015, UBND tỉnh Đồng Nai đã cấp giấy phép quy hoạch khu dân cư khoảng 125 ha thuộc địa bàn xã Long Tân, giao cho Công ty CP Ngũ Long Tân (là liên doanh giữa Tổng công ty Cửu Long với doanh nghiệp khác và nay là Công ty CP Free Land) làm chủ đầu tư.
Dù chưa được giao đất nhưng chủ đầu tư đã huy động vốn ở dự án King Bay.
Đến ngày 8/7/2016, UBND tỉnh Đồng Nai đã có quyết định số 217/QĐ-UBND duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 Khu dân cư xã Long Tân, huyện Nhơn Trạch, có quy mô 1.244.680.50 m2 do Công ty CP Ngũ Long Tân làm chủ đầu tư.
Theo giấy đăng ký doanh nghiệp, Công ty CP Ngũ Long Tân được thành lập ngày 6/11/2014 gồm có 7 cổ đông sáng lập, Tổng công ty Cửu Long nắm giữ 10% cổ phần, bà Vũ Minh Lý (người đại diện pháp luật) nắm giữ 50% cổ phần. Cuối năm 2016, công ty được thay đổi tên thành Công ty CP Free Land, tỷ lệ cổ phần bà Lý nắm giữ chiếm 75% và sau đó đến tháng 4/2017, Tổng công ty Cửu Long đã rút toàn bộ vốn khỏi liên doanh.
Giao đất có đúng luật?
Tháng 11/2015, UBND tỉnh Đồng Nai đã có quyết định chấp thuận chủ trương và thoả thuận địa điểm đầu tư cho Công ty CP Ngũ Long Tân làm chủ đầu tư. Ngày 6/9/2018, UBND tỉnh Đồng Nai có quyết định số 3179/QĐ-UBND về việc giao đất và cho Công ty CP Free Land thuê đất (đợt 1) để sử dụng vào mục đích đầu tư khu dân cư theo quy hoạch. Quyết định này do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Chánh ký.
Môi giới đang giới thiệu cho khách hàng về dự án King Bay.
Đến thời điểm này, công tác đền bù cho các hộ dân có đất thuộc quy hoạch dự án King Bay vẫn chưa thống nhất, pháp lý dự án chưa hoàn chỉnh. Thế nhưng, Công ty CP Free Land đã tự ý bán đất cho khách hàng trước khi được UBND tỉnh Đồng Nai giao đất.
Khi đó, trả lời câu hỏi của phóng viên, UBND huyện Nhơn Trạch có công văn số 6433/UBND-CN nói rằng, về chủ trương đầu tư dự án King Bay, Tổng Công ty Phát triển Dự án Hạ tầng Giao thông Cửu Long (CIPM Cửu Long) là đơn vị thực hiện dự án Vành đai 3, trong đó có đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch. Bộ Giao thông Vận tải cho phép CIPM Cửu Long chịu trách nhiệm huy động nguồn vốn hợp pháp để lập dự án đầu tư.
Từ chủ trương trên, CIPM Cửu Long và Công ty Khoáng sản Narì Hamico (KSS) thỏa thuận thành lập liên danh thực hiện dự án Vành đai 3 đoạn Tân Vạn - Nhơn Trạch. UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản số 7766/UBND-KT ngày 8/10/2012 chấp thuận nguồn kinh phí thực hiện giải phóng mặt bằng do tỉnh Đồng Nai đảm nhận và được thực hiện theo hình thức khai thác quỹ đất tạo ra nguồn vốn chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ dự án .
UBND huyện Nhơn Trạch cho rằng, tỉnh Đồng Nai đã có chủ trương ưu tiên xem xét giải quyết cho doanh nghiệp tham gia đầu tư dự án cầu đường từ TPHCM sang Nhơn Trạch, nay là một đoạn Vành đai 3. Vì vậy, việc giải quyết cho liên danh trên thực hiện Khu dân cư Long Tân 125 ha là phù hợp với chủ trương của tỉnh.
Dự án King Bay có vị trí đắc địa vì nằm ngay chân cầu Nhơn Trạch của đường Vành đai 3 TPHCM.
Do gặp khó khăn về nguồn vốn nên ngày 20/5/2015, Công ty Khoáng sản Narì Hamico có văn bản số 144a/2015-CV-CT xin rút khỏi liên danh. Sau đó, Công ty CP Ngũ Long Tân thay thế Công ty Khoáng sản Narì Hamico để thực hiện dự án .
Đồng thời, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành văn bản số 9376/UBND-ĐT thỏa thuận địa điểm cho Công ty CP Ngũ Long Tân đầu tư dự án trên. Dự án đã có quy hoạch 1/500, được Sở Xây dựng cấp phép xây dựng...
Tuy nhiên, theo quy định tại Điểm d Khoản 3 Điều 62 Luật Đất đai năm 2013 thì các dự án xây dựng đô thị mới, khu dân cư nông thôn mới, chỉnh trang đô thị, khu dân cư nông thôn… phải do HĐND cấp tỉnh chấp thuận mới thuộc trường hợp Nhà nước phải thu hồi đất.