FiinGroup: Lưu ý rủi ro pha loãng khi lượng phát hành tăng vốn đạt kỷ lục hơn 100 nghìn tỷ

Các công ty niêm yết có kế hoạch phát hành tăng vốn chủ gần 103.000 tỷ đồng trong năm nay, mức cao nhất trong lịch sử. Đây là động thái nhằm đáp ứng nhu cầu vốn mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong bối cảnh nền kinh tế đang dần hồi phục.

Kể từ đầu năm, hơn 20.000 tỷ đồng vốn cổ phần đã được phát hành thành công, có nghĩa còn hơn 80.000 tỷ đồng vốn cổ phần nữa sẽ được phát hành từ nay đến cuối năm.

Theo FiinGroup, hình thức huy động vốn cổ phần được các doanh nghiệp ưa chuộng nhất là chào bán cho cổ đông hiện hữu và phát hành riêng lẻ. Tổng giá trị phát hành dự kiến trong năm 2021 của hai hình thức này lần lượt là 54.100 tỷ đồng và 47.800 tỷ đồng.

Ngân hàng và Bất động sản là hai nhóm ngành dự kiến sẽ phát hành tăng vốn nhiều nhất, lần lượt 21.900 tỷ đồng và 15.800 tỷ đồng. Các ngân hàng cần đẩy mạnh cho vay khách hàng và tăng vốn để đáp ứng tiêu chuẩn Basel II, trong khi doanh nghiệp bất động sản cần nâng cao năng lực tài chính để phát triển các dự án quy mô lớn. Ngoài ra, nhóm Dịch vụ tài chính (các công ty chứng khoán) cũng có kế hoạch phát hành 14.800 tỷ đồng nhằm mở rộng quy mô hoạt động, bao gồm cho vay margin.

Việc tăng vốn trong bối cảnh này là cần thiết nhằm phục vụ kinh doanh, tuy nhiên điều này cũng sẽ làm cho rủi ro pha loãng tăng cao.

Theo FiinGroup, việc tăng số lượng nguồn cung cổ phiếu do phát hành sẽ làm tăng số lượng cổ phiếu lưu hành, trong khi lợi nhuận tạo ra từ nguồn vốn đó chưa tăng kịp tương ứng sau ngày chốt quyền. Hệ quả là tính hấp dẫn của các chỉ số đánh giá theo lợi nhuận của các doanh nghiệp phát hành sẽ giảm trong ngắn hạn.

FiinGroup cho rằng yếu tố này rất đáng theo dõi trong bối cảnh cổ đông nội bộ có xu hướng bán ra cổ phiếu mạnh. Khả năng hấp thụ lượng cổ phiếu này ra sao bởi các nhà đầu tư cá nhân sẽ là yếu tố rủi ro đến xu hướng chung của thị trường.

Nhà đầu tư cá nhân đang là động lực thúc đẩy chính cho thị trường kể từ nửa cuối năm ngoái. Số lượng nhà đầu tư F0 đang tăng nhanh chưa từng có và họ hấp thụ phần lớn lượng cổ phiếu mà các nhà đầu tư nước ngoài bán ra. 

Nguồn vốn huy động trong năm nay sẽ góp phần đem lại lợi nhuận trong các năm tiếp theo. Nhưng các chỉ số về định giá và lãi cơ bản trên cổ phiếu (EPS) sẽ tăng trưởng thấp hơn.

Tính toán chỉ ra rằng, trong khi lợi nhuận sau thuế năm 2021 của khối doanh nghiệp phi tài chính được dự báo tăng 20,7%, thì EPS được dự báo chỉ tăng 10,1%.