Theo Viện Nghiên cứu Chính sách Cơ bản Quốc gia Nhật Bản (NIPPR), hình ảnh vệ tinh chụp hồi tháng 11 vừa qua tại một xưởng đóng tàu ở Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh, cho thấy Trung Quốc dường như đã bắt đầu công việc chế tạo tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân đầu tiên. Hình ảnh được công bố cho thấy các đặc điểm hoàn toàn phù hợp với việc chế tạo tàu sân bay hạt nhân mà không có trong quá trình chế tạo các tàu sân bay chạy bằng động cơ thông thường trước đây của Trung Quốc.
Các báo cáo chỉ ra rằng, xưởng này thuộc sở hữu của Công ty TNHH Công nghiệp đóng tàu Đại Liên, cũng chính là nơi lắp ráp tàu sân bay Sơn Đông - chiếc tàu đầu tiên do Trung Quốc tự chế tạo.
Bắt đầu từ tháng 2/2025, các nhà phân tích ghi nhận việc kỹ sư Trung Quốc lắp đặt những khối đỡ sống tàu, những thanh thép lớn được sử dụng trong quá trình đóng tàu, trải dài hơn 270 m.
Ảnh vệ tinh tiết lộ Trung Quốc đóng tàu sân bay hạt nhân.
Trong ảnh vệ tinh chụp ngày 10/11, một phần thân tàu đang được lắp ráp, dài khoảng 150m, rộng 43m và có thể nhìn thấy bên trong ụ tàu. Trong cấu trúc này, có hai khung hình chữ nhật, mỗi khung có kích thước xấp xỉ 16m x 14m. Đáng chú ý, các cấu trúc này không được quan sát thấy trong quá trình đóng tàu sân bay Sơn Đông chạy bằng động cơ thông thường hay Phúc Kiến - tàu sân bay thứ ba của Trung Quốc.
Các nhà nghiên cứu của NIPPR đã so sánh hình ảnh vệ tinh từ Đại Liên với ảnh chụp xưởng đóng tàu Newport News ở Virginia, nơi đóng các tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân của Hải quân Mỹ. Theo đó, các tàu sân bay hạt nhân đang được đóng luôn hiển thị hai khung có kích thước tương tự nhau, khoảng 16m x 13m, được đặt ở vị trí lắp đặt các thùng chứa lò phản ứng.
Maki Nakagawa - một nhà nghiên cứu tại NIPPR, cho biết, kích thước và hình dạng của các khung được xác nhận trong hình ảnh từ xưởng đóng tàu Đại Liên rất giống với những khung được thấy trên các tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân đang được đóng ở Mỹ.
"Quân đội Trung Quốc có thể sở hữu một tàu sân bay với khả năng tương đương với các tàu sân bay hạt nhân của Mỹ vào đầu những năm 2030", bà Maki Nakagawa nhận định.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản trước đây lưu ý "có những dấu hiệu cho thấy Trung Quốc lên kế hoạch xây dựng tàu sân bay chạy bằng năng lượng hạt nhân trong tương lai". Loạt ảnh vệ tinh mới thu được là bằng chứng bổ sung, củng cố cho nhận định này.
Bên cạnh việc đóng tàu ở Đại Liên, NIPPR cũng chỉ ra rằng Trung Quốc đang mở rộng cơ sở hạ tầng tại căn cứ hải quân ở Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, hiện đang là cảng neo đậu của tàu sân bay Liêu Ninh. Theo phân tích, công tác xây dựng đang được tiến hành tại căn cứ, bao gồm việc mở rộng cầu cảng và xây dựng các cơ sở khử từ nhằm giảm thiểu dấu hiệu từ tính của tàu.
Viện nghiên cứu đánh giá rằng, những diễn biến này có thể là sự chuẩn bị cho việc triển khai tàu sân bay thứ tư. Nếu Thanh Đảo trở thành cảng của tàu sân bay mới, các hoạt động của tàu sân bay sẽ được tăng cường, mở rộng hoạt động của Hải quân Trung Quốc tại các vùng biển xa.