Kiểm toán E&Y, Deloitte và KPMG bị cho “bỏ lọt" sai phạm SCB, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc phân trần?

Nhưng Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định, đến khi vụ án được khởi tố điều tra, "những vấn đề thiếu sót, sai phạm và đã được cơ quan điều tra xử lý trong vụ án".

Nói về trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước, Bộ trưởng Tài chính cho rằng: Dù Kiểm toán Nhà nước không kiểm toán SCB, nhưng khi kiểm toán tại Ngân hàng Nhà nước, Kiểm toán Nhà nước đã đưa ra kiến nghị, lưu ý Ngân hàng Nhà nước về hoạt động của SCB.

Sáng 5/6 tại phiên chất vấn của Tổng Kiểm toán Nhà nước, khi được đề nghị "trả lời thêm" cùng Tổng Kiểm toán Nhà nước về chất vấn của đại biểu liên quan đến trách nhiệm của các đơn vị quản lý doanh nghiệp kiểm toán độc lập (Bộ Tài chính) khi các doanh nghiệp kiểm toán độc lập tiến hành nhiều đợt kiểm toán Ngân hàng SCB nhưng không làm sáng tỏ được sai phạm, dấu hiệu sai phạm của các cá nhân, tổ chức, dẫn tới hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Bộ trưởng Bộ Tài chính phân tích rõ, hiện hệ thống kiểm toán của Việt Nam có 2 hệ thống: Kiểm toán Nhà nước và kiểm toán độc lập.

Kiểm toán Nhà nước do Quốc hội thành lập và thực hiện theo pháp luật. Kiểm toán Nhà nước với nguyên tắc và phạm vi thực hiện sẽ tiến hành hoạt động kiểm toán đối với những đơn vị có tài sản, có tiền của Nhà nước.

Theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Kiểm toán Nhà nước có quy trình chặt chẽ, chất lượng tốt; việc áp dụng công nghệ cao, công nghệ thông tin trong hoạt động kiểm toán đang được thực hiện rất nổi trội. Đây là một trong những cơ quan hàng đầu trong thực hiện kiểm toán và thanh tra về đầu tư.

Còn hệ thống kiểm toán độc lập hoạt động theo Luật Kiểm toán độc lập - tức là họ cung cấp dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính, dự án đầu tư... cho các đơn vị, doanh nghiệp khi có nhu cầu qua hợp đồng. Số này gồm các doanh nghiệp kiểm toán độc lập trong nước, kiểm toán viên độc lập, hay doanh nghiệp kiểm toán nước ngoài có chi nhánh tại Việt Nam.

Ông Phớc cho biết, Bộ Tài chính thực hiện đúng theo quy định là quản lý chất lượng kiểm toán mà không trực tiếp đi kiểm toán, chỉ thông quan ban hành cơ chế chính sách, chiến lược, thanh kiểm tra...

Bộ trưởng Tài chính cung cấp thông tin, năm 2023, Bộ Tài chính kiểm tra 20 doanh nghiệp kiểm toán độc lập, trong đó 11 đơn vị đạt yêu cầu, 7 không đạt và 1 doanh nghiệp bị đánh giá yếu kém. Trong 62 hồ sơ kiểm toán được Bộ Tài chính kiểm tra, có 16 hồ sơ đạt, 26 không đạt và 20 hồ sơ yếu. Bộ cũng đình chỉ 7 kiểm toán viên, nhắc nhở 21 kiểm toán viên và phê bình các công ty kiểm toán yếu kém, không đạt.

Năm 2024, Bộ Tài chính có kế hoạch kiểm tra 20-24 doanh nghiệp kiểm toán, trong đó 8 đơn vị liên quan tới lĩnh vực chứng khoán.

Về ý kiến của đại biểu nêu liên quan ngân hàng SCB, giai đoạn 2012-2016, SCB thuê E&Y thực hiện kiểm toán hoạt động; giai đoạn 2017-2019, SCB thuê Deloitte thực hiện; giai đoạn 2020-2022 thuê KPMG thực hiện.

Bộ trưởng Tài chính thừa nhận, quá trình thực hiện kiểm toán này "có những vấn đề thiếu sót, sai phạm và đã được cơ quan điều tra, xử lý vụ án".

Ông cũng khẳng định, Bộ Tài chính quản lý chất lượng kiểm toán độc lập thông qua ban hành chính sách, kiểm tra, cấp phép, thanh tra... một cách chặt chẽ.

"Thời gian tới sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng kiểm toán độc lập để phục vụ dịch vụ kiểm toán của các cơ quan đơn vị, doanh nghiệp", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.

Trước đó, tại phiên chất vấn Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn sáng 5/6, liên quan đến câu hỏi của đại biểu về hàng loạt sai phạm của Ngân hàng SCB sau khi kiểm toán độc lập vào cuộc, Kiểm toán Nhà nước có kiến nghị gì?.

Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho hay, SCB bị truy tố và bị xét xử 3 tội danh: Thao túng thị trường chứng khoán, chiếm đoạt tài sản, nhận hối lộ.

"Ba vấn đề này không liên quan đến hoạt động của Kiểm toán Nhà nước vì không thuộc phạm vi. SCB thuộc đối tượng buộc kiểm toán độc lập, trách nhiệm thuộc về kiểm toán độc lập", ông Tuấn nói.