Lo ngại bong bóng giá thịt heo

Nhiều hộ chăn nuôi heo ở Đông Nam bộ cho biết mấy ngày gần đây thương lái Trung Quốc tăng mua đã đẩy giá heo hơi liên tục tăng. Ông Nguyễn Kim Đoán, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, xác nhận: “Ngày chủ nhật (8.4) công ty báo giá bắt heo trong ngày thứ hai (9.4) là 36.000 đồng/kg, tăng 2.000 đồng/kg so với giá ngày chủ nhật. Sang ngày thứ hai họ báo giá bắt heo ngày thứ ba là 37.500 đồng/kg, tăng 1.500 đồng/kg so với giá ngày thứ hai. Tình trạng này đã liên tục tăng trong mấy ngày gần đây”.

Tại TP.HCM, giá heo cũng tăng tương tự. Nhưng nguyên nhân theo các thương lái, là do gia tăng xuất khẩu sang thị trường Campuchia để chuẩn bị cho tết cổ truyền. “Gần đây thương lái Trung Quốc sang mua nhiều, nghe đâu để họ chuẩn bị hàng vì có chiến tranh thương mại với Mỹ”, một thương lái khác cho biết. Đặt vấn đề này với ông Đoán, ông nói: “Tôi cũng không biết chắc có phải nguyên nhân đó hay chỉ là sự trùng hợp. Trước mắt bà con rất phấn khởi, còn về lâu dài cũng chưa biết như thế nào”.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giá heo hơi trung bình tháng 3 ở các tỉnh phía bắc chỉ khoảng 33.000 - 34.000 đồng/kg, còn các tỉnh phía nam là 31.000 - 32.000 đồng/kg. Do giá thấp kéo dài hơn một năm rưỡi qua đã làm cho người chăn nuôi “đuối sức”, tổng đàn heo giảm tới hơn 6% so với cùng thời kỳ này của năm 2017, đặc biệt ở các tỉnh thành phía nam. Việc giá heo phục hồi và đạt mức cao nhất trong gần hai năm qua là tín hiệu vui của ngành này.

Cơ hội nhỏ, bong bóng lớn

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung chưa xảy ra, nhưng nếu Trung Quốc đánh thuế 25% với thịt heo và đậu nành nhập khẩu từ Mỹ sẽ làm cho giá thịt heo nhập từ Mỹ và chi phí đầu vào của ngành chăn nuôi heo Trung Quốc tăng. Khi đó, Trung Quốc phải tìm nguồn thay thế. Với thịt heo, đây lại là cơ hội không nhỏ của VN. Báo cáo từ các tổ chức thế giới cho thấy nhu cầu tiêu thụ thịt heo của Trung Quốc khoảng 53 triệu tấn/năm. Mỗi năm nước này nhập chính ngạch khoảng 1,5 triệu tấn thịt heo. Theo Hiệp hội Xuất khẩu thịt của Mỹ, Trung Quốc là thị trường lớn thứ 3 của Mỹ về giá trị với khoảng 1,1 tỉ USD, tương đương gần nửa triệu tấn thịt heo.

PGS-TS Nguyễn Văn Ngãi, Trưởng khoa Kinh tế (ĐH Nông Lâm TP.HCM), nhận định: Xét về vị trí địa lý, VN có cơ hội khá rõ nét. Tuy nhiên, thịt heo nhập khẩu từ Mỹ vào Trung Quốc là các mặt hàng đông lạnh; có chất lượng, an toàn và kiểm dịch để phục vụ phân khúc cao; thị trường thay thế trực tiếp là các nước có nền chăn nuôi phát triển như châu Âu, Canada... Trong khi đó, chúng ta đang xuất heo qua Trung Quốc là heo sống và đáp ứng nhu cầu tại chỗ của các tỉnh giáp biên. Tất nhiên, khi một nguồn hàng khan hiếm, người tiêu dùng sẽ mở rộng lựa chọn và thịt heo tươi sống của VN cũng có cơ hội. “Cơ hội là có nhưng chúng ta cũng không nên quá lạc quan hay kỳ vọng lớn vào nó”, TS Ngãi khuyến cáo.

Theo ông Nguyễn Xuân Dương, Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thông tin về cuộc chiến thương mại còn chưa rõ ràng nên chúng ta cần phải thật cẩn trọng.

Giá tăng đón đầu một cơ hội chưa rõ ràng nhưng rất có thể lại kích thích nhiều người lao vào nuôi heo, gây đàn tạo ra một cuộc "khủng hoảng thừa" như những năm 2015 - 2016. Đó là điều mà nhiều người đang lo ngại sau niềm hưng phấn giá heo tăng hiện nay.

Giá heo hơi VN tiệm cận mức 40.000 đồng/kg

Hiện nay, trong khi giá heo hơi ở các tỉnh phía nam đang tăng từng ngày thì các tỉnh phía bắc trung bình cao hơn khoảng 1.000 đồng/kg và tiệm cận mốc 40.000 đồng/kg. Theo truyền thông Trung Quốc, giá heo hơi nước này trong những ngày đầu tháng 4 dao động trong khoảng 11 nhân dân tệ/kg, tương đương khoảng 40.000 đồng/kg.