Loại quả rẻ tiền ở Phú Thọ bất ngờ thành đặc sản khó mua

Phú Thọ vốn nổi tiếng với những cây cọ có tán lá to, xanh mướt, thích hợp để làm mái nhà. Nhưng ít ai biết rằng quả cọ cũng chính là một loại đặc sản của vùng đất này.

Trước đây, nhu cầu sử dụng lá cọ để lợp mái nhà của người dân bản địa và những vùng lân cận cao nên người dân Phú Thọ trồng nhiều cọ. Nhưng ngày nay, cùng với sự phát triển của nhà xây mái ngói, mái tôn, tấm lợp hiện đại, cọ không còn được sử dụng nhiều như trước, diện tích đất trồng cọ ngày càng thu hẹp. Đặc sản quả cọ cũng theo đó mà trở nên hiếm có khó tìm. Hiện trên thị trường, quả cọ được bán với giá 150.000 đồng/kg, có lúc còn cao hơn nữa.

Anh Bùi Văn Lưu, trú tại xã Gia Điền (Hạ Hòa, Phú Thọ ) cho biết trước đây xã anh có rất nhiều đồi cọ. Cây cọ còn được trồng xen kẽ trên những đồi chè. Cứ đến mùa quả cọ thì ăn mãi không hết. “ Ngày trước, mặc dù phải vất vả tìm trong hàng nghìn cây cọ xem cây nào có quả ngon nhất để hái về ăn nhưng quả cọ vẫn là sẵn có. Còn ngày nay, nhìn thấy cây cọ thôi cũng đã là khó, tìm quả lại càng khó khăn hơn ”, anh Lưu nói.

Tuổi thơ của anh Lưu gắn liền với cây cọ, với cây chè. Lớn lên thì đi làm ăn xa, đến giờ quay trở về quê hương, thèm ăn quả cọ phải bỏ ra cả mấy trăm nghìn để tìm mua ở xã khác mới được thưởng thức lại hương vị tuổi thơ quen thuộc. “Hơn 100.000 đồng/kg, tôi nhờ người quen đặt mua ở xã bên cạnh mà mãi mới có” , anh cho biết.

Chị Trần Thị Mai, ở xã Hà Lương (Hạ Hòa, Phú Thọ ) hiện đang sử dụng mạng xã hội để bán đủ thứ đặc sản quê hương. Chị cho biết, quả cọ luôn là một trong những mặt hàng đắt đỏ, hiếm có mỗi khi vào mùa. “M ỗi lần lấy được hàng, tôi phải chia đều cho khách đặt, vì toàn người quen ”, chị nói.

Chị Mai cho biết,  trước đây, xã chị có rất nhiều đồi cọ với hàng nghìn cây trồng rải rác. Nhưng hiện tại, diện tích cây cọ ngày càng bị thu hẹp do nhu cầu trồng cây ăn quả khác và xây dựng nhà cửa.  Thêm vào đó, năm nay cọ mất mùa nên để có cọ bán, chị phải đặt mua ở một số huyện bên cạnh mới đủ giao cho khách.

“ Trước đây, nhà nào ở xã tôi cũng trồng cọ trong vườn. Quả cọ vì thế cũng rẻ lắm, chỉ vài nghìn một cân. Nhưng vài năm gần đây thì cọ ngon ngày càng ít, giá ngày càng đắt. Năm ngoái, quả cọ ngon nhất tôi bán cũng chỉ 80.000 đồng/kg. Năm nay, cọ ngon hiếm lắm. Mỗi lần tôi lấy chỉ được vài chục cân, giá 100.000 đồng/kg mà cũng không đủ bán. Có khách đặt sẵn sàng trả tới 150.000 đồng/kg cọ ngon mà tôi cũng không dám nhận ”, chị Mai nói.

“ Bây giờ đúng là có tiền cũng chưa chắc gì được ăn cọ ngon ”, chị Thu, một người buôn bán hoa quả ở Phú Thọ khẳng định.

Vào mùa cọ hàng năm, năm nào chị Thu cũng mấy lần mua cọ, vì đó là món đặc sản yêu thích của chị. Thế nhưng năm nay chị muốn ăn mà vẫn chưa kiếm được nguồn hàng chất lượng.

“ Giờ đang đúng mùa cọ chín nhưng năm nay cọ mất mùa, nhà tôi không có mà ăn thì nói gì cọ bán. Hôm trước tôi thèm quá, ra chợ trung tâm Việt Trì mua được một ít với giá 100.000 đồng/kg nhưng vẫn không ưng ý. Giờ có tiền cũng khó mua được cọ ngon ”, chị Thu cho hay.

Chị Thu cho biết, cây cọ cả năm mới ra quả một lần và chín vào cận Tết. Quả cọ có màu xanh, khi chín sẽ chuyển sang màu tím đen. Cọ chín nếu hái sớm quá, khi chế biến sẽ bị chát, nếu hái muộn quá sẽ bị sâu ăn hết. Nhìn quả cọ đen đen, xấu xấu nhưng sau khi chế biến đúng cách sẽ thấy những lớp dầu cọ nổi vàng óng, ăn ngậy như bơ.

Chị Thu kể, không phải cây cọ nào cũng cho quả ngon, bùi, béo, ngậy. “ Chỉ khoảng 30 - 40% số cây cọ là có quả ngon, còn lại là dở, thậm chí có cây quả còn ăn không được. Chính vì vậy mà quả cọ ngon ngày càng khan hiếm ”.