Metaverse - Canh bạc tỷ USD 'được ăn cả, ngã về không' của Mark Zuckerberg: Đốt tiền 10 năm nữa cũng chưa chắc tạo ra lợi nhuận, nguy cơ thành 'đồ cổ' trước TikTok

Theo tờ Yahoo Finance, công ty mẹ của Facebook là Meta đang liên tiếp gặp những tin xấu. Sau khi báo cáo kết quả kinh doanh không thuận lợi trong tuần trước, cổ phiếu của mạng xã hội lớn nhất thế giới đã cắm đầu đi xuống. Tổng vốn hóa thị trường của Meta đã xuống dưới 600 tỷ USD trong phiên 8/2 vừa qua, thấp hơn rất nhiều so với mức 1 nghìn tỷ USD của tháng 6/2021.

Nhiều chuyên gia nhận định Meta (Facebook) hiện nay có 3 vấn đề chính cần giải quyết. Đầu tiên là họ đang mất dần người dùng trước sự cạnh tranh của các mạng xã hội khác như Tiktok. Tiếp đó, việc Apple sửa đổi quy định về thông tin cá nhân khiến Facebook gặp khó để thu lợi từ quảng cáo. Cuối cùng, bài toán Metaverse (Vũ trụ ảo) mà Mark Zuckerberg đang tất tay đầu tư để tìm lối thoát cho công ty dường như chưa thấy dấu hiệu khởi sắc nào.

Việc mắc kẹt trong những vấn đề cũ và chưa tìm được lối thoát cho tương lai là điều thường thấy ở những hãng công nghệ khi họ cố gắng phát triển một sản phẩm mới từ ánh hào quang cũ. Facebook đã tiêu tốn hơn 20 tỷ USD đầu tư cho vũ trụ ảo trong năm 2020-2021 và vẫn chưa thu được thành công như kỳ vọng.

Trong lịch sử, người tiêu dùng cũng đã từng hào hứng nhất thời với sản phẩm kính thực tế ảo (VR) để rồi giờ đây chúng trở thành một sản phẩm bỏ xó.

Vậy liệu Metaverse có trở thành một VR thứ 2 của Facebook không khi hãng cũng đã có buổi thuyết trình rầm rộ về kính thực tế ảo để rồi chúng trở thành một sản phẩm chẳng ai quan tâm nữa?

Canh bạc tất tay

Vũ trụ ảo là niềm hy vọng của Facebook nhằm tạo một môi trường số để người dùng có thể tương tác mọi thứ từ giao tiếp cho đến thực hiện các hoạt động xã hội ảo khác. Tuy nhiên công nghệ này còn quá mới và chưa có nhiều dịch vụ. Hiện mới chỉ có một số trò chơi trực tuyến là ứng dụng công nghệ này.

Khảo sát của Forrester vào tháng 8/2021 cho thấy chỉ có 17% người Anh và 23% người Mỹ có hứng thú với công nghệ vũ trụ ảo. Những người còn lại thì chẳng quan tâm hoặc không hiểu nó là cái gì.

Bất chấp điều đó, Facebook vẫn đầy tham vọng khi chi rất nhiều tiền nhằm xây dựng cả một không gian số cho vũ trụ ảo. Thậm chí theo Yahoo Finance, dường như Meta đang đổ dồn mọi hy vọng về tương lai phát triển của họ cho vũ trụ ảo.

Hiện Facebook đã bán bộ thiết bị thực tế ảo Quest2 cùng các ứng dụng như "Beat Saber" hay "Meta’s Horizon Worlds". Nhà sáng lập Mark Zuckerberg cũng cho biết người dùng đã chi hơn 1 tỷ USD để mua các nội dung cho kính thực tế ảo Oculus của họ. Tuy nhiên con số thực tế là bao nhiêu thì không được công khai.

Bộ thiết bị thực tế ảo Quest 2 của Meta

Rõ ràng, Facebook đang dồn toàn lực để phát triển vũ trụ ảo mở rộng thêm nữa ngoài việc chỉ bán thiết bị thực tế ảo và ứng dụng. Đây cũng là lý do cho việc Facebook đổi tên công ty mẹ thành Meta vào tháng 10/2021.

"Hiển nhiên là với việc đổi tên thành Meta, Facebook đã cho thấy họ sẽ dồn tổng lực cho vũ trụ ảo. Họ đánh cược rằng công nghệ mới này sẽ là tương lai cho mạng xã hội và con người khi muốn tương tác online. Bởi vậy, Mark Zuckerberg đã thực hiện canh bạc tất tay", giám đốc nghiên cứu Mike Proulx của hãng Forrester nhận định.

Không riêng gì Facebook, những hãng như Animoxa (công ty mẹ của ứng dụng Sandbox) cho rằng vũ trụ ảo sẽ giúp thúc đẩy thị trường mua sắm số nhằm trang trí cho nhân vật ảo của họ, tạo ra môi trường kinh doanh tiền số cùng nhiều dịch vụ khác.

Trong khi đó, hãng đầu tư tiền số Grayscale ước tính doanh thu từ vũ trụ ảo có thể lên đến 1 nghìn tỷ USD nhờ các chương trình quảng cáo, bán thiết bị hoặc tổ chức sự kiện ảo.

Ván bài tỷ USD

Ngoài câu chuyện chưa thu hút được người dùng và các khách hàng vẫn chưa hiểu được công nghệ mới thì Mark Zuckerberg còn gặp 1 vấn đề cực kỳ nan giải nữa, đó là tiền. Nhiều chuyên gia nhận định để xây được công nghệ mới thu về lợi nhuận như Meta mong muốn, hãng sẽ phải đổ hàng tỷ USD đầu tư.

Riêng trong quý IV/2021, Mark Zuckerberg đã chi tới 3,3 tỷ USD cho mảng nghiên cứu vũ trụ ảo. Con số này vẫn chưa là gì so với hơn 20 tỷ USD mà Facebook đã chi trong năm 2020-2021 cho công nghệ mới này.

Theo những dự đoán khả quan nhất, viễn cảnh tươi sáng mà Mark Zuckerberg vạch ra sẽ cần tối thiểu 10 năm nữa mới đạt được và con số mà Facebook sẽ phải chi là rất nhiều tỷ USD nữa. Thế nhưng liệu Facebook có tồn tại được đến đó để tiếp tục bơm tiền cho giấc mơ của Mark hay không vẫn còn là nghi vấn.

"Mark Zuckerberg đang gặp vấn đề về tìm kiếm hướng tăng trưởng cho công ty và giấc mơ vũ trụ ảo đem tiền về cho Facebook vẫn còn quá xa vời", chuyên gia phân tích Dan Ives của hãng Wedbush nhận định.

Thậm chí ngay cả bản thân nhà sáng lập Facebook cũng phải thừa nhận cần thời gian để dự án mới của Meta đem về lợi nhuận.

"Tầm nhìn mới vẫn còn quá xa và dù hướng đi rõ ràng nhưng con đường cụ thể thì vẫn chưa được định hình", Mark thừa nhận.

Bất chấp điều đó, Mark Zuckerberg vẫn buộc phải đánh bạc vào vũ trụ ảo bởi nếu không, họ sẽ trở thành những "đồ cổ" như MySpace trước sự đe dọa của các mạng xã hội mới như Tiktok.