Muốn "cứu" ngành điều, phải thay đổi ngay tư duy, tập quán sản xuất

10/11/2017 00:49
Việc thay đổi tư duy và tập quán sản xuất là nhiệm vụ trọng yếu được đề ra để điều trở thành ngành sản xuất hàng hóa cạnh tranh. Ngoài một phần diện tích điều kém năng suất được chuyển đổi, phần còn lại phải tập trung thâm canh. Clip: Rợn người xem vườn điều bị bọ xít, sâu róm đỏ phá tan nátÔng Nén bức xúc vì không được bồi thường vụ “kỳ án vườn điều”Xâm nhập mặn bất thường, nhà vườn điêu đứng

Đẩy mạnh thâm canh và chuyển đổi

Nhắc lại nỗi ám ảnh vì dịch bệnh trên cây điều mùa vụ 2016 - 2017, ông Trần Ngọc Lạc - nông dân tỉnh trồng điều ở Gia Lai kể bọ xít muỗi (BXM) còn non hay trưởng thành đều có khả năng gây hại các bộ phân non của cây điều. BXM gây hại để lại vết thương tạo điều kiện cho nấm bệnh dễ dàng xâm nhập, gây hại đặc biệt là thán thư.

muon "cuu" nganh dieu, phai thay doi ngay tu duy, tap quan san xuat hinh anh 1

Nông dân xã Phước Tân, huyện Xuyên Mộc (Bà Rịa - Vũng Tàu) thu hoạch điều. Ảnh: BÙI HƯƠNG

"Khi có chính sách để thu hút nhà đầu tư, nông dân sẽ thay đổi hình thức sản xuất từ nông hộ nhỏ lẻ sang liên kết; tạo ra các sản phẩm có nguồn gốc và khối lượng lớn đủ sức đáp ứng nhu cầu cạnh tranh”.

Ông Trần Văn Lộc

“Bệnh thán thư phát sinh trong điều kiện ẩm độ cao, mưa kéo dài và thiếu ánh sáng. Nguồn bệnh phát tán nhờ gió, nước nên khi vườn điều bị BXM thì thán thư cũng gây hại nặng hơn” - ông Lạc nói.

Theo ông Hà Văn Uyển - Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật (BVTV) Gia Lai, đến tháng 10.2017, toàn tỉnh có hơn 1.000ha bị BXM gây hại; 530ha bị bệnh thán thư.

Tại tỉnh Lâm Đồng, điều được coi là cây xóa đói giảm nghèo, góp phần phủ xanh đất trống, đồi núi trọc nên được trồng phổ biến ở 3 huyện phía nam là  Đạ Huoai, Đạ Tẻh, Cát Tiên. Qua rà soát, tổng diện tích cây điều thiệt hại vì dịch bệnh ở địa phương này lên đến hơn 26.000ha (chiếm 90% diện tích canh tác).

Song song với triển khai chống dịch, tỉnh Lâm Đồng cũng đang đánh giá hiện trạng để đề xuất chuyển đổi một số diện tích điều già cỗi, kém năng suất sang các cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn. Tương tự, ở tỉnh Đồng Nai, một phần diện tích kém năng suất sau khi chuyển đổi sang cây trồng khác, phần còn lại sẽ tập trung đầu tư thâm canh để nâng cao năng suất. Cụ thể đến 2020, tỉnh này chỉ duy trì diện tích hơn 36.000ha và giảm dần đến năm 2030 còn khoảng 28.000ha.

Ông Huỳnh Thành Vinh - Giám đốc Sở NNPTNT Đồng Nai cho biết, tỉnh đang tiếp tục vận động các doanh nghiệp, HTX triển khai các dự án cánh đồng lớn cây điều hoặc cánh đồng ca cao trồng xen dưới tán vườn điều.

“Phải đảm bảo doanh nghiệp thu mua được trực tiếp từ nông dân chứ không qua trung gian và giá mua hợp lý cho nông dân. Các cải tiến kỹ thuật cũng phải được tăng cường để tiến tới xây dựng thương hiệu cho điều Đồng Nai” - ông Vinh nói.

Phải thay đổi tư duy người trồng điều

Tại Bình Phước, điều được coi là cây trồng chủ lực nhưng hiện vườn điều tỉnh này đang trong giai đoạn già đi, phần lớn diện tích bị sâu bệnh hại và sinh trưởng kém, tái canh trồng mới chuyển biến chậm; việc ứng dụng thâm canh hay công nghệ cao cũng chỉ mới khởi đầu.

Theo bà Lê Thị Ánh Tuyết - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Bình Phước, 80% diện tích điều của tỉnh trồng bằng hạt chứ không qua chọn giống nên phẩm chất không đều và năng suất thấp. 75% diện tích điều đã trên 15 năm tuổi, trong đó diện tích trên 25 năm tuổi chiếm 30%. Gần 33.000ha canh tác hoàn toàn quảng canh, không chăm sóc thâm canh. Khi mưa ẩm, bệnh hại phát sinh trên diện tích này lại không được phun thuốc phòng trừ nên lây lan sang các vùng khác. 

“Diện tích trồng ở các vùng sâu, xa, đồi dốc không đúng kỹ thuật lại cạnh tranh với các cây cao su, cây ăn quả. Khó khăn nhất là cách nhìn nhận về cây điều của nhiều bà con là không cần chăm sóc vẫn cho thu hoạch nên vườn điều ngày càng già cỗi” - bà Tuyết nói.

Từ tháng 9, Trung tâm khuyến nông đã phối hợp đồng loạt ra quân cứu hộ và hướng dẫn chăm sóc vườn điều toàn tỉnh. Đến tháng 11, 12 khi điều ra hoa, đậu trái, Trung tâm sẽ tiếp hướng dẫn bà con phun thuốc BVTV.

Nhưng theo bà Tuyết, phải thay đổi được tư duy, nhận thức của người trồng điều mới là vấn đề chủ đạo trong chiến lược phát triển ngành điều. Khi thay đổi được cách nghĩ cách làm thì điều mới trở thành ngành sản xuất hàng hóa.

Cụ thể, bà Tuyết cho rằng phải từng bước giúp nông dân hiểu bài toán kinh tế khi thực hiện đầu tư và không đầu tư khác nhau rất lớn. “Năng suất năm 2015 là 14,6 tạ/ha; đến năm 2017 còn 7,15 tạ/ha. Đây là con số rất thấp so với năng suất tiềm năng có thể đạt 5 tấn/ha” - bà Tuyết nói.

Ông Trần Văn Lộc - Giám đốc Sở NNPTNT Bình Phước cho rằng việc tổ chức lại sản xuất cần cả chính quyền, doanh nghiệp và nông dân cùng phối hợp thực hiện. Khi có chính sách để thu hút nhà đầu tư, nông dân sẽ thay đổi hình thức sản xuất từ nông hộ nhỏ lẻ sang liên kết; tạo ra các sản phẩm có nguồn gốc và khối lượng lớn đủ sức đáp ứng nhu cầu cạnh tranh. Các hình thức tổ hợp tác, hợp tác xã cũng sẽ thúc đẩy bảo vệ lợi ích cho các hộ thành viên.

Về quản lý, nhà nước cần sớm lập hồ sơ quản lý theo hộ, từ đó tập hợp theo các cấp từ thôn, ấp lên xã, huyện. Việc này phải được tiến hành đồng thời với quy hoạch phát triển ngành điều. “Hồ sơ quản lý theo hộ sẽ thể hiện được các thông tin cơ bản như tổng số cây, số tuổi, loại giống, năng suất, chế độ chăm sóc… từ đó định hướng thâm canh cho vườn điều đang độ tuổi kinh doanh hoặc định hướng tái canh, xen canh” - ông Lộc chia sẻ.  

Tin mới

Toàn hàng bất hợp pháp bán trên sàn thương mại điện tử
4 giờ trước
Chỉ 2% hàng hóa trên sàn thương mại điện tử là hợp pháp; Trung tâm tài chính quốc tế là 'cuộc chơi' dành cho nhà giàu; dự báo rủi ro nợ xấu tiếp tục tăng mạnh... là những thông tin đáng chú ý trong tuần qua.
Chia sẻ đầu tiên của Tiến Nguyễn sau khi Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục bị bắt trong vụ KERA
4 giờ trước
Động thái mới nhất của Tiến Nguyễn gây xôn xao.
Đường tồn đọng chưa từng có, nhiều nhà máy 'cháy' kho
3 giờ trước
Tồn kho tăng vọt, giá trong nước và thế giới đồng loạt lao dốc, tiêu thụ đình trệ, đường lỏng siro ngô trỗi dậy và nạn buôn lậu vẫn hoành hành… là những lực cản lớn đang giáng mạnh xuống ngành mía đường Việt Nam.
Liệu OPEC+ có đủ sức trở thành 'cứu tinh' dầu thô cho toàn cầu trước lo sợ gián đoạn nguồn cung từ Iran?
2 giờ trước
Các chuyên gia ngành dầu mỏ đã chuyển sang lo sợ về tình trạng thiếu hụt nhiên liệu thay vì tập trung vào tình trạng cung vượt cầu.
VinFast VF 6 lộ ảnh thử nghiệm tại Ấn Độ: Nhiều thông số bằng bản ở Việt Nam nhưng khoảng sáng gầm tăng thêm 20mm
50 phút trước
VinFast VF 6 tại Ấn Độ có nhiều điểm tương đồng với xe đang bán tại Việt Nam.

Bảng giá cập nhật trực tuyến

Cao su

RUBBER

35.386.428 VNĐ / tấn

161.70 JPY / kg

1.06 %

+ 1.70

Đường

SUGAR

9.272.417 VNĐ / tấn

16.13 UScents / lb

0.86 %

- 0.14

Cacao

COCOA

254.700.600 VNĐ / tấn

9,768.00 USD / mt

0.91 %

- 90.00

Cà phê Arabica

COFFEE ARABICA

200.756.733 VNĐ / tấn

349.23 UScents / lb

0.85 %

+ 2.94

Gạo

RICE

16.343 VNĐ / tấn

13.78 USD / CWT

0.29 %

+ 0.04

Đậu nành

SOYBEANS

10.249.668 VNĐ / tấn

1,069.80 UScents / bu

2.64 %

+ 27.50

Bột đậu nành

SOYBEAN MEAL

8.390.014 VNĐ / tấn

291.90 USD / ust

0.88 %

- 2.60

» Xem tất cả giá Nông sản

Tin cùng chuyên mục

Vì sao Trung Quốc siết chặt hoạt động “vỗ béo”, muốn nuôi heo “thon gọn”?
5 phút trước
Giữa tình trạng thị trường thịt lợn biến động và nguồn cung dư thừa, chính phủ Trung Quốc đang siết chặt hoạt động đầu cơ “vỗ béo lại” lợn nhằm giảm lãng phí thức ăn, ổn định giá cả và bảo vệ người chăn nuôi nhỏ lẻ.
Vải thiều được mùa, nâng tầm xuất khẩu
20 giờ trước
Vụ vải thiều 2025 là cơ hội "vàng" để Việt Nam gia tăng sản lượng, nâng cao chất lượng, và nâng tầm xuất khẩu.
Mỹ đổ hơn 3 tỷ USD săn 'cây kim tiền' của Việt Nam: thuế nhập khẩu 0%, nền kinh tế số 1 thế giới là khách VIP của nước ta
21 giờ trước
Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam ở mặt hàng quan trọng này.
Sau sầu riêng, thêm một mặt hàng của Campuchia 'đối đầu' Việt Nam ở Trung Quốc: Nước ta là nguồn cung lớn nhất, chiếm đến 97% thị phần
23 giờ trước
Trung Quốc-Campuchia vừa ký kết các thỏa thuận thương mại lớn về sầu riêng và một loại trái cây quan trọng.