Myanmar bất ngờ đóng cầu hữu nghị: Hơn 4 tỷ USD thương mại Thái Lan đứng trước nguy cơ 'tê liệt'

Hãng truyền thông The Nation (Thái Lan) đưa tin, các nhà xuất khẩu và doanh nghiệp dọc biên giới Thái Lan - Myanmar đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng sau khi chính quyền Myanmar bất ngờ đóng Cầu Hữu nghị Thái Lan-Myanmar số 2.

Động thái này của chính quyền Myanmar , được cho là nhằm kiểm soát doanh thu thương mại, đã khiến dòng chảy hàng hóa chủ chốt bị đình trệ và đe dọa hoạt động thương mại trị giá ước tính 130 tỷ baht (tương đương hơn 4 tỷ USD) giữa Myanmar và Thái Lan.

Theo The Nation, vào ngày 18/8, các quan chức thị trấn Myawaddy (bang Kayin, Myanmar ), nằm đối diện với huyện Mae Sot (tỉnh Tak, Thái Lan), đã bất ngờ đóng cửa khẩu biên giới đối với tất cả các phương tiện và hàng hóa thương mại cỡ lớn.

Lệnh đóng cầu được đưa ra mà không có bất kỳ cảnh báo nào trước đó cho phía Thái Lan, bao gồm cả các quan chức hải quan ở huyện Mae Sot.

The Nation đưa tin, trong khi cây cầu thương mại chính bị đóng, Cầu Hữu nghị Thái Lan-Myanmar số 1 vẫn đang mở cho người đi bộ và các hoạt động thương mại địa phương quy mô nhỏ.

Tuy nhiên, Cầu Hữu nghị số 2 là tuyến đường chính cho hoạt động xuất nhập khẩu quy mô lớn giữa hai nước. Việc đóng cầu đã gây ra sự gián đoạn đáng kể cho các công ty vận chuyển, vận tải đường bộ và thương nhân.

Nhằm ứng phó với cuộc khủng hoảng, Phòng Thương mại tỉnh Tak của Thái Lan đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp vào ngày 18/8 để thảo luận về tác động của việc đóng cầu. Cuộc họp đề xuất Bộ Thương mại Thái Lan cần khẩn trương đàm phán với chính quyền quân sự Myanmar để tìm ra giải pháp.

Tình hình càng trở nên phức tạp hơn do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới, nghiêm ngặt hơn từ các nhà chức trách Thái Lan. Từ ngày 20/8, Thống đốc tỉnh Tak yêu cầu các nhà xuất khẩu phải thông báo trước 2 ngày về tất cả các hàng hóa, sau đó sẽ được cơ quan quân sự, hành chính và hải quan Thái Lan tiến hành kiểm tra.

Các chủ doanh nghiệp lo ngại điều này sẽ gây ra thêm sự chậm trễ và thiệt hại tiềm ẩn cho hàng hóa, làm dấy lên lo ngại rằng toàn bộ hệ thống thương mại biên giới có thể bị "tê liệt".

Hơn 60% hàng xuất nhập khẩu qua "các kênh không được phê duyệt"

Theo The Nation, dữ liệu chính thức của Hải quan huyện Mae Sot cho thấy mức độ nghiêm trọng của sự sụt giảm xuất khẩu từ Thái Lan. Kim ngạch xuất khẩu của Thái Lan sang Myanmar qua kênh này đã giảm mạnh từ gần 50 tỷ baht (1,5 tỷ USD) mỗi quý xuống chỉ còn hơn 10 tỷ baht (309 triệu USD).

Những số liệu gần đây cho thấy tính chất bất ổn của hoạt động thương mại xuyên biên giới Thái Lan - Myanmar . Trong năm tài chính 2025 (từ ngày 1/10/2024 đến ngày 31/7/2025), tổng kim ngạch thương mại đạt 138,6 tỷ baht (4,28 tỷ USD), tăng 78,94% so với năm trước.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi mức tăng đáng kinh ngạc 142,34% kim ngạch nhập khẩu của Thái Lan, chủ yếu là quặng antimon từ Myanmar . Trong cùng kỳ, kim ngạch xuất khẩu thực tế của Thái Lan đã giảm 21,34%.

Các mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Thái Lan bao gồm điện thoại di động và phụ kiện, xe máy và dầu cọ; trong khi nhập khẩu từ Myanmar chủ yếu là quặng antimon, tiếp theo là ớt khô và ớt tươi.

Dữ liệu của Hải quan huyện Mae Sot cũng nêu bật thách thức đến từ hoạt động thương mại phi chính thức, với 68,71% lượng hàng nhập khẩu và 61,85% lượng hàng xuất khẩu của Thái Lan trong năm tài chính hiện tại được thực hiện thông qua "các kênh không được phê duyệt".

Việc đóng Cầu Hữu nghị Thái Lan-Myanmar số 2 đang diễn ra dự kiến sẽ tiếp tục làm gián đoạn hoạt động thương mại giữa hai nước, tác động đến kinh tế địa phương ở cả hai bên biên giới.