Nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới hứng cú sốc: Một chỉ số thương mại giảm mạnh nhất 4 năm, doanh nghiệp cầm cự trước thuế quan

Xuất khẩu của Nhật Bản trong tháng 7 ghi nhận mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 2/2021. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc Mỹ tăng thuế nhập khẩu, làm dấy lên lo ngại về triển vọng của nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu .

Theo dữ liệu của chính phủ công bố ngày 20/8, tổng kim ngạch xuất khẩu của nền kinh tế lớn thứ tư thế giới giảm 2,6% so với cùng kỳ năm trước. Đây là mức giảm sâu nhất kể từ tháng 2/2021, khi xuất khẩu giảm 4,5%. Con số này cũng tệ hơn so với dự báo bình quân của thị trường là giảm 2,1%. Như vậy, xuất khẩu Nhật Bản đã giảm ba tháng liên tiếp, sau mức giảm 0,5% hồi tháng 6.

Nhà Kinh tế trưởng Takeshi Minami của Viện Nghiên cứu Norinchukin đánh giá, mặc dù giá trị xuất khẩu sụt giảm, nhưng khối lượng hàng xuất vẫn được duy trì nhờ doanh nghiệp Nhật chưa tăng giá bán quá mạnh. Ông cảnh báo: “Sớm muộn các doanh nghiệp cũng phải đẩy phần chi phí sang người tiêu dùng Mỹ, điều đó sẽ tiếp tục làm giảm doanh số trong những tháng tới".

Xuất khẩu sang Mỹ trong tháng 7 giảm 10,1% so với cùng kỳ. Trong đó, ô tô giảm 28,4%, linh kiện ô tô giảm 17,4%. Tuy nhiên, nếu xét về sản lượng, xuất khẩu ô tô chỉ giảm 3,2%. Điều này cho thấy các hãng xe Nhật đã cắt giảm giá bán và tự hấp thụ một phần chi phí thuế để duy trì lượng hàng xuất.

Mỹ bắt đầu áp thuế 25% lên ô tô và phụ tùng của Nhật Bản từ tháng 4. Ngoài ra, Washington còn đe dọa áp thêm 25% với hầu hết hàng hóa khác từ Nhật. Sau đó, hai bên đạt được thỏa thuận thương mại ngày 23/7. Mỹ hạ thuế ô tô xuống 15%, đổi lại Nhật Bản cam kết gói đầu tư trị giá 550 tỷ USD vào Mỹ.

Tuy nhiên, mức thuế 15% vẫn cao hơn nhiều so với mức gốc 2,5%. Điều này tiếp tục gây áp lực lớn lên các hãng xe và nhà cung ứng linh kiện Nhật.

Xuất khẩu sang các khu vực khác cũng yếu, ví dụ như sang Trung Quốc giảm 3,5%.

Ở chiều ngược lại, nhập khẩu tháng 7 giảm 7,5% so với cùng kỳ, ít hơn mức dự báo là giảm 10,4%.

Kết quả là cán cân thương mại tháng 7 thâm hụt 117,5 tỷ yên (tương đương 795,4 triệu USD), trái ngược với kỳ vọng thặng dư 196,2 tỷ yên của thị trường.

Số liệu này được công bố sau khi GDP quý 2 của Nhật Bản bất ngờ tăng trưởng mạnh, nhờ xuất khẩu và chi tiêu vốn duy trì khả quan. Các chuyên gia kinh tế cho biết sự khác biệt giữa dữ liệu GDP và số liệu thương mại phản ánh cách tính toán khác nhau liên quan đến yếu tố giá cả.

Dù vậy, nhà kinh tế học Minami nhận định kinh tế Nhật đến nay vẫn tránh được kịch bản xấu nhất. Ông nói: “Thỏa thuận thương mại với Mỹ ít nhất đã giảm bớt phần nào bất ổn. Do đó, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản có thể sớm nối lại việc nâng lãi suất ngay từ tháng 10 tới".

Theo Reuters