Nghiên cứu đáng sợ: Hơn 800 người đã chết, hàng ngàn ca nhập viện vì nghe theo thuyết âm mưu và các tin đồn về Covid-19

15/08/2020 08:44
Mặt trái của thời đại bùng nổ thông tin được bộc lộ rõ nhất khi dịch bệnh Covid-19 xảy ra.

Ở thời điểm hiện tại, đại dịch Covid-19 đang lây lan và trở nên mất kiểm soát ở nhiều quốc gia. Đã có tới hơn 20,8 triệu người nhiễm bệnh trên toàn thế giới, và gần 750.000 người tử vong.

Tuy nhiên trong bài viết này, chúng ta sẽ không đề cập quá nhiều đến đại dịch này, mà là một vấn đề khác, mơ hồ hơn nhưng gây ra hậu quả cũng rất đáng sợ. Đó là thông tin!

Theo giới nghiên cứu nhận định, Covid-19 đã đi kèm cả "đại dịch thông tin" trên phạm vi toàn thế giới. Khi có quá nhiều luồng thông tin khác nhau, nó đem tới cả tin giả, tin đồn, và cả các thuyết âm mưu nữa. Chúng được lan tỏa giữa cộng đồng, giữa bạn bè và người thân. Mà tiếc thay, việc nghe theo một thông tin không đúng - có thể là lời khuyên, quy tắc phòng dịch sai lầm - về đại dịch nguy hiểm như Covid-19 sẽ gây ảnh hưởng rất xấu.

Nghiên cứu đáng sợ: Hơn 800 người đã chết, hàng ngàn ca nhập viện vì nghe theo thuyết âm mưu và các tin đồn về Covid-19 - Ảnh 1.

Trong nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí Tropical Medicine and Hygiene, một nhóm chuyên gia dịch tễ quốc tế đã tiến hành theo dõi mạng xã hội và các trang tin tức, để tìm hiểu xem các thông tin sai sự thật được lan truyền như thế nào. Tổng cộng, họ xác định có hơn 2300 báo cáo về các tin đồn, định kiến, thuyết âm mưu... liên quan đến Covid-19 trên 25 ngôn ngữ từ 87 quốc gia khác nhau. Không có bất kỳ thông tin nào trong đó là hữu dụng - kể cả khi được tung ra với mục đích tốt, và hầu hết đều gây hại. 

Một số trường hợp thậm chí còn gây chết người.

Muôn vàn kiểu fake news

"Lấy ví dụ như tin đồn chỉ cần uống rượu nồng độ cao là có thể tẩy virus corona ra khỏi cơ thể. Nó hết sức phổ biến ở một số quốc gia trên thế giới," - tác giả nghiên cứu cho biết.

"Chính vì nghe theo tin đồn này, ước tính đã có khoảng 800 người chết, 5876 trường hợp phải nhập viện với ít nhất 60 người bị mù vĩnh viễn vì uống phải rượu độc (methanol)."

Trường hợp trên được ghi nhận tại Iran, và có lẽ là ví dụ kinh khủng nhất về hậu quả của đại dịch thông tin. Tuy nhiên, đó chỉ là một trong số những tổn hại mà nhóm nghiên cứu đã tìm ra. Một vụ việc tương tự cũng xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ, cướp đi sinh mạng của 30 người. Tại Qatar, có 2 người đàn ông đã thiệt mạng sau khi uống nước rửa tay chứa cồn, vì tin rằng làm vậy sẽ giúp thanh lọc cơ thể.

Nghiên cứu đáng sợ: Hơn 800 người đã chết, hàng ngàn ca nhập viện vì nghe theo thuyết âm mưu và các tin đồn về Covid-19 - Ảnh 2.

Tại Ấn Độ, hàng chục người đã phải nhập viện sau khi uống rượu làm từ cây cà độc dược. Nguyên nhân cũng chỉ vì một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội, cho rằng thứ rượu ấy có thể kích thích hệ miễn dịch chống lại Covid-19. Trong số các nạn nhân, có tới 5 trẻ em.

Dĩ nhiên, không phải "fake news" gây hậu quả nghiêm trọng nào cũng được truyền thông biết tới. Các chuyên gia cho biết, mạng xã hội bao la ngoài kia còn lan truyền những ý tưởng diệt virus cực kỳ nguy hiểm, như uống thuốc tẩy, uống nước tiểu hoặc ăn phân bò, uống dung dịch chứa bạc, hoặc xịt chlorine (clo) lên khắp người. Và trong thời buổi hỗn loạn, một thông tin dù chẳng có hại lắm cũng sẽ trở nên cực kỳ nguy hiểm, khi nó được tin tưởng bởi sai người.

"Một nhà thờ tại Hàn Quốc đã tiến hành xịt nước muối vào miệng từng tín đồ và khiến cho hàng trăm người dự bị nhiễm virus," - các chuyên gia cho biết, đề cập đến sự việc xảy ra ở nhà thờ Shincheonji (Tân Thiên Địa) hồi đầu năm 2020. Được biết, nhà thờ này đã dùng cùng một bình xịt cho toàn bộ tín đồ đến nhà thờ, không có bất kỳ bước sát khuẩn nào xen giữa.

Nghiên cứu đáng sợ: Hơn 800 người đã chết, hàng ngàn ca nhập viện vì nghe theo thuyết âm mưu và các tin đồn về Covid-19 - Ảnh 3.

Sự việc xảy ra tại nhà thờ Shincheonji hồi tháng 3/2020

Đại dịch thông tin không chỉ liên quan đến những cách chữa bệnh sai lầm, mà còn cả về nguồn gốc của virus, về cách bạn có thể nhiễm bệnh, cùng những người phải chịu trách nhiệm cho nó. Nói về vấn đề này thì có quá nhiều ví dụ, như virus corona là một dạng bệnh dại (giống như ở chó); sóng điện thoại làm lan truyền virus; virus là vũ khí sinh học; virus được tạo ra để bán vaccine; virus do Quỹ Bill & Melinda Gates tạo ra... Rất nhiều!

Các chuyên gia cho biết, nghiên cứu của họ vẫn còn hạn chế ở số lượng, và chưa tìm hiểu về số người tin vào các tin đồn mà họ tìm thấy. Tuy nhiên, họ biết rằng các thông tin này được lan truyền một cách tự do trên nhiều trang web và mạng xã hội, bất kỳ ai cũng có thể thấy. Rõ ràng. đại dịch thông tin là có thật và đang hiện hữu, cần có những hành động thay đổi chúng.

"Các thông tin sai lệch được lan truyền qua tin đồn, định kiến và thuyết âm mưu, có thể gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng cho cá nhân và cộng đồng nếu mọi người đề cao chúng, thay vì các hướng dẫn dựa trên bằng chứng khoa học," - trích trong báo cáo nghiên cứu.

Nguồn: Science Alert

Tin mới

Khoai Lang Thang đã đến mức độ này rồi hả?
10 giờ trước
Xem đến đâu là phải wow đến đó luôn đó!
Gần 18.000 doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh đang nợ BHXH của người lao động
10 giờ trước
Nhiều doanh nghiệp có số tiền chậm đóng lên tới hàng chục tỷ đồng, phản ánh tình trạng vi phạm nghĩa vụ bảo hiểm vẫn diễn biến phức tạp.
“Tảng băng chìm” trong kê khai thuế hộ kinh doanh còn rất lớn
10 giờ trước
Chuyên gia thuế Nguyễn Thị Cúc nhấn mạnh không có việc tăng thuế khi chuyển từ hình thức thuế khoán sang kê khai.
Vì sao giá rau củ ở Hà Nội tăng chóng mặt?
10 giờ trước
Nguyên nhân chính khiến giá một số mặt hàng rau củ tăng trong tháng 11/2025 là do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài gây ngập úng, làm chậm tiến độ gieo trồng vụ Đông tại nhiều địa phương.
Để tăng trưởng cao không chỉ trông vào vốn ngân hàng
9 giờ trước
Mục tiêu tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026-2030 đặt ra yêu cầu huy động và phân bổ hiệu quả nguồn lực tài chính ở quy mô chưa từng có. Chuyên gia cho rằng, để tăng trưởng cao không chỉ trông vào vốn ngân hàng và chỉ ra những rủi ro với hệ thống.

Tin cùng chuyên mục

Bắt tạm giam Huỳnh Đức Vân, những ai là bị hại cần liên hệ ngay cơ quan công an
6 giờ trước
Công an Đà Nẵng vừa triệt phá thành công một chuyên án lừa đảo chiếm đoạt tài sản trong kinh doanh đa cấp tiền ảo với tính chất đặc biệt nghiêm trọng, quy mô hoạt động trên toàn quốc, số tiền chiếm đoạt lên đến hàng nghìn tỷ đồng.
Gaming phone mạnh nhất thị trường REDMAGIC 11 Pro vừa mở đặt trước, giá từ 18,99 triệu đồng
2 ngày trước
Từ nay đến ngày 17/12, FPT Shop triển khai chương trình đặt trước REDMAGIC 11 Pro – mẫu gaming phone cao cấp mới nhất của REDMAGIC, đánh dấu đợt mở bán sớm nhất tại Việt Nam.
Home Credit lọt top 10 Doanh nghiệp Bền vững lĩnh vực Thương mại - Dịch vụ
3 ngày trước
Lần thứ tư liên tiếp được VCCI vinh danh, giải thưởng này là sự khẳng định mạnh mẽ cho bước tiến vượt bậc của Home Credit Việt Nam trong chiến lược phát triển bền vững suốt 17 năm qua.
'Bé 3' VF 3 vừa giúp VinFast lập một kỷ lục 'vô đối'
3 ngày trước
Với tổng cộng 40.660 xe được bàn giao tính đến hết tháng 11 năm 2025, VinFast VF 3 đã chính thức vượt qua kỷ lục doanh năm ngoái của mẫu xe "anh em" là VF 5.