Ngoài sầu riêng, một nông sản khác từ Việt Nam là đối thủ lớn của Thái Lan: Trung Quốc săn mua gần 90% sản lượng, nước ta xuất khẩu đứng thứ 2 thế giới

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn trong tháng 4 đạt hơn 391.000 tấn với trị giá hơn 112 triệu USD, giảm 19,7% về lượng và giảm 18,9% về trị giá so với tháng trước đó.

Lũy kế trong 4 tháng đầu năm nước ta thu về hơn 485 triệu USD từ xuất khẩu loại củ này, tương đương hơn 1,6 triệu tấn, tăng mạnh 42,3% về lượng nhưng giảm nhẹ 4,8% về trị giá.

Xét về thị trường, Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu lớn nhất với hơn 1,53 triệu tấn sắn, tương đương hơn 454 triệu USD, tăng 45% về lượng nhưng giảm 3% về trị giá. Đáng chú ý giá giảm mạnh 33% so với cùng kỳ năm trước, đạt bình quân 296 USD/tấn.

Không chỉ là thị trường xuất khẩu lớn nhất, Trung Quốc cũng chính là quốc gia tiêu thụ sắn lớn nhất trên thế giới, trong đó Trung Quốc chủ yếu mua sắn và sản phẩm sắn của Thái Lan, Việt Nam.

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), sở dĩ Trung Quốc mua nhiều sắn và sản phẩm từ sắn nhiều nhất thế giới là vì ngoài sản xuất ethanol, với sự hồi phục của ngành chăn nuôi lợn sau khi bị dịch tả lợn châu Phi, trong khi nguồn cung ngô ở Nam Mỹ gặp khó khăn do thời tiết bất lợi nên Trung Quốc tăng cường nhập khẩu sắn lát và tinh bột sắn để làm thức ăn chăn nuôi.

Đứng thứ 2 là thị trường Đài Loan (TQ) với hơn 19.000 tấn, trị giá hơn 7 triệu USD, giảm 8% về lượng và giảm 38% về trị giá. Giá xuất khẩu bình quân giảm 32% so với 4T/2024, đạt 373 USD/tấn.

Malaysia là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Việt Nam với hơn 12.000 tấn, trị giá hơn 4,5 triệu USD, tăng mạnh 70% về lượng và tăng 22% về trị giá so với cùng kỳ năm trước. Giá bình quân đạt 378 USD/tấn, ghi nhận xu hướng giảm chung tương tự 2 thị trường chủ đạo nêu trên với mức giản gần 30%.

Nhu cầu sắn lát của thị trường Trung Quốc vẫn tiếp tục xu hướng giảm và đã kéo dài từ năm 2023 đến nay. Sự sụt giảm mạnh trong nhập khẩu sắn lát này phần lớn là do nhu cầu từ các nhà máy chế biến sắn của Trung Quốc giảm. Ngoài ra, giá ngô thấp đã khiến nhiều nhà máy thay thế sắn lát bằng ngô.

Điều này gây ra nhiều khó khăn cho các nhà máy chế biến và sản xuất sắn của Việt Nam, mặc dù đang chính vụ nhưng nhiều nhà máy sắn có kế hoạch dừng máy nghỉ vụ sớm. Trong khi đó, trên cả nước, do diện tích sắn vụ 2024-2025 ước tính tăng khoảng trên 10% so với vụ trước 2023-2024, sản lượng sắn củ tươi chưa thu hoạch còn nhiều, dự kiến buộc phải chuyển sang làm sắn lát hoặc để cây sắn qua vụ sau.

Trước thực trạng ngành sắn gặp nhiều khó khăn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phê duyệt Đề án Phát triển bền vững ngành hàng sắn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Mục tiêu đến năm 2030 sản lượng sắn tươi cả nước đạt khoảng 11,5 - 12,5 triệu tấn; diện tích trồng sắn sử dụng giống đúng tiêu chuẩn chất lượng đạt 40-50%; diện tích trồng sắn áp dụng quy trình canh tác bền vững đạt 50%. Phấn đấu đến năm 2030, kim ngạch xuất khẩu sắn và các sản phẩm từ sắn đạt 1,8 - 2,0 tỷ USD.